Etnografia w archiwum. Chłopskie podania o ziemię poniemiecką w gminie Łazisko w centralnej Polsce. Antropologiczny przyczynek do Historii Alternatywnej reformy rolnej (1944)

• Authors: Sebastian Latocha

Title variants

Etnografia w archiwum. Chłopskie podania o ziemię poniemiecką w gminie Łazisko w centralnej Polsce. Antropologiczny przyczynek do Historii Alternatywnej reformy rolnej (1944)

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article – by probing / pipetting method – presents the Polish peasants’ applications for former German land in the Łazisko commune from the period of land reform (1944). It opens a problem area and shows that the ethnographic / anthropological reading of documents, which are peasant applications for land, attempts to illuminate an old problems with a new light. The article is a contribution to the Alternative History of land reform, the axis of which is to examine the peasant experience of land reform in the context of relations with German settlers who disappeared from the common local cultural landscape. The alternativity or anthropology of the approach used is based on: shifting the perspective from a macro historic to a micro historic one, focusing on documents located on the border of formality and informality (objectivity and subjectivity, facts and sphere of emotions), deriving history from national borders (for the purpose of focusing on universal suffering), the discourse of counter-history.

Keywords

EN

land reform; German settlers; Polish peasants; ethnography; Alternative History; rural studies

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Zeszyty Wiejskie
• Year: 2019
• Volume: 25
• Pages: 109-122

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Sebastian Latocha

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

References

• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim – Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, „Akta Gminy Łazisko z siedzibą w Ujeździe”, zespół nr 21: Ewidencja Niemców, 1948, sygn. 361,
• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim – Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, „Akta Gminy Łazisko z siedzibą w Ujeździe”, zespół nr 21: Ewidencja Niemców z terenu gminy Łazisko, 1946–1947, sygn. 320,
• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim – Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, „Akta Gminy Łazisko z siedzibą w Ujeździe”, zespół nr 21: Księga ludności stałej wsi: Bielina, Kol. Dębniak, Wygoda, Wólka, Folwark Teklów, Olszowa-Piaski, Maksymów, tom V, 1895–1931, sygn. 524.
• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim – Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, „Akta Gminy Łazisko z siedzibą w Ujeździe”, zespół nr 21: Niemcy (ewidencja ludności niemieckiej), 1949–1951, sygn. 390,
• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim – Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, „Akta Gminy Łazisko z siedzibą w Ujeździe”, zespół nr 21: Rolnictwo i reforma rolna, 1945, sygn. 287,
• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim – Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, „Akta Gminy Łazisko z siedzibą w Ujeździe”, zespół nr 21: Urząd Reformy Rolnej. Podania na gosp. niem. odmówione. Ujazd, Maksymów, Stasiolas, Cekanów, Małecz, Olszowa-Piaski, Wólka Krzykowska, 1945, sygn. 288,
• Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej, Dz.U. 1944, nr 4, poz. 17.
• Barański J., Godlewski G., Jeszke J. i inni, Antropologia historii/antropologia historyczna w Polsce. Pojęcia – dziedzictwo – perspektywy. Ankieta, „Rocznik Antropologii Historii”, 2011, nr 1–2, s. 33–69.
• Czaja D., Znaki szczególne. Antropologia jako ćwiczenie duchowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
• Domańska E., Historiografia czasu postmodernizmu po postmodernizmie (retrospekcja), „Łódzkie Studia Etnograficzne”, 1996, t. 35, 111–129.
• Domańska E., Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1999.
• Drakulić S., Ciało z jej ciała. O banalności dobra, tłum. D. Kozińska, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2012.
• Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976, tłum. M. Kowalska, Wydawnictwo KR, Warszawa 1998.
• Geertz C., Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne, tłum. Z. Pucek, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2003.
• Ginzburg C., Anthropology and History in the 1980s. A Comment, [w:] Rabb T.K., Rotberg R.I. (red.), The New History. The 1980s and Beyond. Studies in Interdisciplinary, New Jersey 1982.
• Guriewicz A., Historia i antropologia historyczna, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, 1997, nr 1–2, s. 13–21.
• Karpińska G.E., Co znajdziemy w Etnograficznym Archiwum im. Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskej, „Kultura i Społeczeństwo”, 2019, nr 1, s. 125–131.
• Krajewski M., Od redakcji, „Kultura i Społeczeństwo, 2019, nr 1, s. 3–5.
• Kubica G., Doboszewska A., Archiwum Historii Mówionej Śląska Cieszyńskiego – społeczny projekt otwarty, „Kultura i Społeczeństwo”, 2019, nr 1, s. 143–151.
• „Kultura i Społeczeństwo”, 2019, nr 1 – Społeczne w archiwach.
• „Kultura Współczesna”, 2011, nr 4 – Powrót do archiwum.
• Lech A., „Nowy wspólny dom”. Myśl społeczno-polityczna Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2018.
• Łuczewski M., Bednarz-Łuczewska P., Analiza dokumentów zastanych, [w:] Badania jakościowe. Metody i narzędzia, t. II, Jemielniak D. (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, s. 163–188.
• Myśliwski W., Pałac, Wydawnictwo Znak, Kraków 2010.
• Pomian K., Historia – dziś, [w:] Domańska E., Stobiecki R., Wiślicz T. (red.), Historia – dziś. Teoretyczne problemy wiedzy o przeszłości, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2014, s. 19–36.
• Stanisz A., Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty, czyli otwarta etnografia, „Kultura i Społeczeństwo”, 2019, nr 1, s. 133–141.
• Tokarska-Bakir, Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939–1946, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2012.
• Woźniak K.P., Niemieckie osadnictwo wiejskie między Prosną a Pilicą i Wisłą od lat 70. XVIII wieku do 1866 roku. Proces i jego interpretacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• Wylegała A., O perspektywie badania chłopskiego doświadczenia reformy rolnej. Z warsztatu badawczego, „Rocznik Antropologii Historii”, 2017, R. VII (10), s. 273–305.
• Zagajewski A., Substancja nieuporządkowana, Wydawnictwo Znak, Kraków 2019.

Identifiers

DOI

10.18778/1506-6541.25.07