Rolnictwo w powiecie gubińskim w latach 1945–1949

• Authors: Hanna Kurowska

Abstracts

EN

The article discusses the difficult beginnings of economic development in Gubin’s villages in the first post-war years. The new inhabitants of these areas, who took former German farms, had to establish a network of economic connections in the district. Agriculture, which in 1939 was a small part of the economic life of the inhabitants, became the dominant occupation after the war. The population status of the Gubin villages will be described, the property rights, the state of livestock and dead livestock as well as the management of ex-junker’s estates, the creation of state-owned farms and machine centers. In the years 1945–1949, Gubin district was depopulated and poverty prevailed among the settlers. As a result of the land reform, many farmers had to leave their farms.

PL

Artykuł omawia trudne początki rozwoju gospodarczego wsi gubińskich w pierwszych powojennych latach. Nowi mieszkańcy tych terenów, zajmując poniemieckie gospodarstwa, musieli nawiązać sieć powiązań gospodarczych w powiecie. Rolnictwo, które w 1939 r. stanowiło niewielką część zajęć mieszkańców wsi, po wojnie było dominującym zajęciem. Stan zaludnienia wsi powiatu, akcja uwłaszczeniowa, stan inwentarza żywego i martwego oraz zagospodarowanie majątków junkierskich, tworzenie PGR-ów i ośrodków maszynowych powodowały stagnację. W latach 1945–1949 powiat gubiński był wyludniony, a wśród osiedleńców panowała bieda.

Keywords

PL

powiat gubiński; wieś; rolnictwo; uwłaszczenie; ośrodki maszynowe

EN

Gubin District; farming; enfranchisement; collectivization of agriculture; machine tractor stations

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Zeszyty Wiejskie
• Year: 2021
• Volume: 27
• Pages: 59-86

Dates

published

2021

Contributors

author

Hanna Kurowska

• Uniwersytet Zielonogórski

• https://orcid.org/0000000288856449

References

• Archiwum Państwowe w Poznaniu, Izba Przemysłowo-Handlowa w Poznaniu
• Archiwum Państwowe w Poznaniu, Państwowy Urząd Repatriacyjny Oddział w Poznaniu
• Archiwum Państwowe w Poznaniu, Wojewódzki Urząd Informacji i Propagandy w Poznaniu
• Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Zielonej Górze
• Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Powiatowa Rada Narodowa i Wydział Powiatowy w Gubinie
• Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Powiatowa Rada Narodowa w Świebodzinie
• Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Starostwo Powiatowe Gubińskie w Gubinie
• Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Urząd Wojewódzki Poznański Ekspozytura w Gorzowie
• Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Wojewódzki Związek Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Zielonej Górze
• Das Buch der Stadt Guben. Monographien Deutscher Städte Bd. 25, pod red. E. Steina, Berlin–Friedenau, 1928.
• „Dziennik Polski” 1948.
• „Osadnik na Ziemiach Odzyskanych. Dwutygodnik poświęcony sprawom osadnictwa” 1946, 1947, 1948.
• Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa 1947.
• Poznański Dziennik Wojewódzki 1945, 1948.
• Banasiak S., Działalność osadnicza Państwowego Urzędu Repatriacyjnego na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945–1947, Poznań 1963.
• Dębicki K., Rolnictwo, [w:] Gubin. Zarys historii miasta, pod red. C. Osękowskiego, Zielona Góra 1987.
• Dominiczak H., Osadnictwo i stosunki demograficzne w powiecie gubińskim w latach 1945–1960, [w:] Gubin, pod red. W. Sautera, Zielona Góra 1971.
• Dominiczak H., Osadnictwo wiejskie w województwie zielonogórskim w latach 1945–1950, „Dzieje Najnowsze” 1969, t. 3.
• Gubin, pod red. W. Sautera, Zielona Góra 1971.
• Gubin. Zarys historii miasta, pod red. C. Osękowskiego, Zielona Góra 1987.
• Jastrzębski R., Reforma rolna po drugiej wojnie światowej. Ustawodawstwo państwa polskiego, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2018, t. 70, z. 1.
• Kochanowski J., Tylnymi drzwiami. „Czarny rynek” w Polsce 1944–1989, Warszawa 2015.
• Kurowska H., Population of Gubin District in the Context of Situational and Statistical Reports in the Years 1945–1949, „Przeszłość Demograficzna Polski” 2020, t. 42.
• Łach S., Osadnictwo wiejskie na ziemiach zachodnich i północnych Polski w latach 1945–1950, Słupsk 1983.
• Łach S., Przekształcenia ustrojowo-gospodarce w rolnictwie Ziem Zachodnich i Północnych w latach 1945–1949, Słupsk 1993.
• Machałek M., Wieś na ziemiach zachodnich i północnych po 1945 roku – między chłopską zagrodą a PGR-em, [w:] „Ziemie Odzyskane” po drugiej wojnie światowej, pod red. C. Osękowskiego, G. Straucholda, Zielona Góra 2015.
• Markiewicz A., Problemy społeczno-polityczne i gospodarcze wsi lubuskiej 1945–1975, Warszawa 1981.
• Mordawski H., Ziemie Odzyskane. 1945–1956, Brzezia Łąka 2015.
• Osękowski C., Społeczeństwo Polski zachodniej i północnej w latach 1945–1956. Procesy integracji i dezintegracji, Zielona Góra 1994.
• Osękowski C., Ziemie zachodnie i północne Polski w okresie stalinowskim, Zielona Góra 1999. Pastwa F., Wieś lubuska w latach 1945–1950. Polityka i gospodarka, Zielona Góra 1977.
• Skobelski R., Specyfika polityki gospodarczej państwa na „Ziemiach Odzyskanych” w latach 1945–1970, [w:] „Ziemie Odzyskane” po drugiej wojnie światowej, red. C. Osękowski, G. Strauchold, Zielona Góra 2015.
• Słabek H., O społecznej historii Polski 1945–1989, Warszawa 2015.
• Smoliński S., Przedpelski M., Struktura społeczno-gospodarcza Ziem Zachodnich w latach 1933–1960, Poznań 1964.
• Stachowicz H., Rozwój gospodarczy Gubina, [w:] Gubin, pod red. W. Sautera, Zielona Góra 1971.
• Stachowicz H., Rozwój gospodarczy powiatu gubińskiego w okresie 15-lecia Polski Ludowej, Gubin 1966–2012.
• Szczegóła H., Narodziny władzy ludowej w powiecie gubińskim. Początki życia społeczno-politycznego w latach 1945–1946, [w:] Gubin, pod red. W. Sautera, Zielona Góra 1971.
• Traczyk Z., Wyzwolenie Gubina w 1945 roku, [w:] Gubin. Zarys historii miasta, pod red. C. Osękowskiego, Zielona Góra 1987.
• Traczyk Z., Ziemia gubińska 1939–1949…, Gubin 2011.
• Zawistowski A., Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL, Warszawa 2017.
• „Ziemie Odzyskane” po drugiej wojnie światowej, pod red. C. Osękowskiego, G. Straucholda, Zielona Góra 2015.

Identifiers

DOI

10.18778/1506-6541.27.03

Biblioteka Nauki

2034257