Kształtowanie ładu przestrzennego jako zadanie badawcze geografii historycznej

• Authors: Leszek Kozłowski

Title variants

Kształtowanie ładu przestrzennego jako zadanie badawcze geografii historycznej

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W opracowaniu sformułowano tezę o potrzebie zwrotu geografii historycznej ku zagadnieniom aplikacyjnym i wskazano ład przestrzenny jako potencjalne zadanie badawcze tej dyscypliny naukowej. W tekście omówione zostały wybrane zagadnienia teoretyczno-metodologiczne geografii historycznej, m.in. jej istota, źródła i przedmiot oraz różnice między tradycjami geograficzną a historyczną. W kontekście geografii historycznej omówiono pojęcie ładu przestrzennego, jego źródła i problemy, a także jego związek z ideą krajobrazu. Na zakończenie sformułowano wnioski dotyczące możliwości stosowania wyników badań geografii historycznej w procesie kształtowania ładu przestrzennego.

EN

In the study the thesis is formulated concerning historical geography about the need of a turn into applicable issues. Potential research task of this discipline could be the spatial order shaping. The text discusses selected theoretical and methodological topics of historical geography, among others its essence, source and subject. Also the differences between geographical and historical traditions are indicated. The concept of spatial order, its problems and relation to the landscape idea are described in the context of historical geography. Conclusions refer to the possibility of applying the results of historical geography research in the process of spatial order shaping.

Keywords

PL

Ład przestrzenny; geografia historyczna; krajobraz; Ład przestrzenny; geografia historyczna; krajobraz

EN

Spatial order; historical geography; landscape

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Year: 2016
• Issue: 25
• Pages: 5-24

Dates

published

2016-09-30

Contributors

author

Leszek Kozłowski

References

• Arnold S., 1929, Geografia historyczna, jej zadania i metody, „Przegląd Historyczny”, 28 (1), s. 91–120.
• Baker A.R.H., 2003, Geography and history: bridging the divide, Cambridge Studies in Historical Geography, Cambridge University Press, Cambridge, 279 s.
• Birge-Liberman P., 2010, Historical geography, [in:] Warf B. (red.), Encyclopedia of Hu­man Geography, SAGE Publications, s. 1428–1432.
• Bogdanowski J., Łuczyńska-Bruzda M., Novak Z., 1979, Architektura krajobrazu, PWN, Warszawa.
• Chłapowski K., 1996, W sprawie pojęcia „geografia historyczna”, „Przegląd Geograficz­ny”, 68 (3–4), s. 479–482.
• Chojnicki Z., 1990, Współczesne problemy gospodarki przestrzennej, „Biuletyn KPZK PAN”, 146, s. 203–219.
• Cosgrove D., Daniels S., 1988, The iconography of landscape: Essays on the symbolic representation, Design and Use of Past Environments, Cambridge.
• Darby H.C., 2002, The relations of history and geography: Studies in England, France and the United States, University of Exeter Press, Exeter.
• Degórski M., 2005, Krajobraz jako obiektywna wizualizacja zjawisk i procesów zacho­dzących w megasystemie środowiska geograficznego, [w:] Myga-Piątek U. (red.), Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne, „Prace Komisji Krajobra­zu Kulturowego PTG”, 4, PTG, Sosnowiec, s. 13–25.
• Encyclopædia Britannica Online, 2015, Encyclopædia Britannica Inc., http://www.britan­nica.com/science/ (dostęp: 25.05.2015).
• Harris C., 1971, Theory and synthesis in historical geography, „Canadian Geographer”, 15, s. 157–172.
• Heffernan M., Historical geography, [in:] Making History, Institute of Historical Rese­arch, School of Advanced Study, University of London, http://www.history.ac.uk/ma­kinghistory/resources/articles/ (dostęp: 5.06.2015).
• Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Załącznik do obwieszcze­nia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 roku, M.P., nr 26, poz. 432.
• Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Koter M., Tkocz J. (red.), 1994, Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, UMK–UŁ, Toruń–Łódź.
• Kulesza M., 2009, Uwagi na temat geografii historycznej w Polsce po II wojnie światowej, [w:] Kulesza M. (red.), Geografia historyczna jako determinanta rozwoju nauk huma­nistycznych, Seria wydawnicza Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, Legnica–Łódź, s. 7–26.
• Lelewel J., 1850–1852, Géographie du moyen âge. Accompagnée d’atlas et de cartes dans chaque volume, vol. 1–4, Bruxelles.
• Meinig D., 1989, The historical geography imperative, „Annals of the Association of American Geographers”, 79, s. 79–87.
• Myga-Piątek U., 2001, Spór o pojęcie krajobrazu w geografii i dziedzinach pokrewnych, „Przegląd Geograficzny”, 73 (1–2), s. 163–176.
• Myga-Piątek U., 2010, Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównowa­żonego rozwoju, „Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development”, 5 (1), s. 95–108.
• Parysek J.J, 2007, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej. Wybrane aspekty prak­tyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
• Rembowska K., 1994, Kulturowy i społeczny aspekt geografii osadnictwa, [w:] Koter M., Tkocz J. (red.), Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, UMK–UŁ, Toruń–Łódź, s. 33–38.
• Rutkowski H., 1964, Geografia historyczna, [w:] Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 184–185.
• Semkowicz W., 2014 (1948), Geografia historyczna. Uwagi wstępne Mirosław Filipo­wicz, opracowanie Joanna Napierała, „Studia Geohistorica. Rocznik historyczno-geo­graficzny”, 2, s. 7–20.
• Szady B., 2013, Geografia historyczna w Polsce – rozwój i perspektywy, „Studia Geohi­storica. Rocznik historyczno-geograficzny”, 1, s. 19–33.
• Szolginia W., 1987, Ład przestrzenny w zespole mieszkaniowym, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
• Szulc H., 1994, Geografia historyczna osadnictwa dawniej i dziś, [w:] Koter M., Tkocz J. (red.), Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, UMK–UŁ, Toruń–Łódź, s. 13–21.
• Szymański J., 2009, Nauki pomocnicze historii, Wydawnictwo Naukowe PWN, War­szawa.
• Tkocz J., 1998, Organizacja przestrzenna wsi w Polsce, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
• Tyszkiewicz J., 2003, Geografia historyczna Polski w średniowieczu. Zbiór studiów, Wy­dawnictwo DiG, Warszawa.
• Tyszkiewicz J., 2014, Geografia historyczna: zarys problematyki, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U., 2003, nr 80, poz. 717).
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnie­niem narzędzi ochrony krajobrazu, Dz. U., 2015, poz. 774.
• Williams M., 1994, The relations of environmental history and historical geography, „Journal of Historical Geography”, 20 (1), s. 3–21.
• Wójcik M., 2012, Geografia wsi w Polsce. Studium zmiany podstaw teoretyczno-metodo­logicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Ziółkowski M., 2000, Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego. Teorie, tendencje, interpretacje, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.

Identifiers

DOI

10.18778/1508-1117.25.01