Zagadnienia społeczno-gospodarcze wsi w okolicach Szadku na łamach prasy kaliskiej w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w.

• Authors: Tomasz Figlus , Monika Cepil

Title variants

EN

Socio-economic aspects of the villages near Szadek, based on the Kalisz press in the second half of the 19th century and at the beginning of the 20th century

Abstracts

EN

The article presents the results of research on the spatial dimension of selected aspects of socio-economic life in the countryside around Szadek in the second half of the 19th century and at the beginning of the 20th century. The analysis was carried out on the basis of a query of articles and notes from two provincial magazines published in the analyzed period: “Kaliszanin” and “Gazeta Kaliska”. It turned out that they contain a lot of valuable data, often unavailable in other types of historical sources. The research allowed to show the main directions of transformations and the variety of problems relating to socio-cultural issues, economic and agrarian activity and ownership relations in the analyzed area, and indirectly gave an opportunity to present the situation in rural areas in the Russian partition in the period after the enfranchisement of peasants.

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących wymiaru przestrzennego wybranych aspektów życia społeczno-gospodarczego wsi w okolicach Szadku w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. Analizę przeprowadzono na podstawie kwerendy artykułów i notatek zamieszczonych na łamach dwóch czasopism prowincjonalnych wydawanych w badanym okresie: „Kaliszanin” i „Gazeta Kaliska”. Okazało się, że zawierają one wiele wartościowych danych, często nieuchwytnych w świetle innych typów źródeł historycznych. Badania pozwoliły ukazać główne kierunki przeobrażeń oraz różnorodność problemów odnoszących się do kwestii społeczno-kulturowych, działalności gospodarczo-agrarnej oraz stosunków własnościowych na analizowanym obszarze, a pośrednio możliwe było nakreślenie sytuacji panującej na obszarach wiejskich w zaborze rosyjskim w okresie pouwłaszczeniowym.

Keywords

PL

Szadek; wieś; zagospodarowanie przestrzenne; historia gospodarcza; geografia historyczna; prasa; Kalisz; przełom XIX i XX w.

EN

Szadek; village; spatial development; economic history; historical geography; press; Kalisz; turn of the 19th and 20th centuries

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Szadkowski
• Year: 2021
• Issue: 21
• Pages: 51-69

Dates

published

2021

Contributors

author

Tomasz Figlus

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnych, ul. Kopcińskiego 31, 90-142Łódź

• https://orcid.org/0000000198928314

author

Monika Cepil

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnych, ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź

• https://orcid.org/0000000325512566

References

• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 1, nr 46, 6 września 1893 r.
• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 2, nr 3, 10 stycznia 1894 r.
• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 3, nr 60, 31 lipca 1895 r.
• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 3, nr 100, 18 grudnia 1895 r.
• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 4, nr 92, 21 listopada 1896 r.
• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 5, nr 27, 3 kwietnia 1897 r.
• „Gazeta Kaliska: Informacyjno-Anonsowa”, R. 5, nr 50, 26 czerwca 1897 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 7, nr 71, 29 marca 1899 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 7, nr 72, 30 marca 1899 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 7, nr 125, 7 czerwca 1899 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 8, nr 127, 8 czerwca 1900 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 8, nr 191, 25 sierpnia 1900 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 8, nr 231, 12 października 1900 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 8, nr 238, 20 października 1900 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 9, nr 105, 10 maja 1901 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 9, nr 175, 4 sierpnia 1901 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 9, nr 270, 26 listopada 1901 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 10, nr 45, 16 lutego 1902 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 10, nr 90, 4 kwietnia 1902 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 10, nr 91, 5 kwietnia 1902 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 10, nr 194, 20 lipca 1902 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 11, nr 172, 24 czerwca 1903 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 12, nr 10, 10 stycznia 1904 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 12, nr 149, 1 czerwca 1904 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 12, nr 160, 12 czerwca 1904 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 13, nr 1, 1 stycznia 1905 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 13, nr 8, 8 stycznia 1905 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 13, nr 183, 6 lipca 1905 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 13, nr 184, 7 lipca 1905 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 13, nr 240, 1 września 1905 r
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 13, nr 286, 17 października 1905 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 15, nr 78, 4 kwietnia 1907 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 15, nr 127, 5 czerwca 1907 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 15, nr 186, 11 sierpnia 1907 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 15, nr 190/191, 17 sierpnia 1907 r.
• „Gazeta Kaliska: Pismo Codzienne, Polityczne, Społeczne i Ekonomiczne”, R. 15, nr 300, 22 grudnia 1907 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 1, Prospekt na pismo periodyczne ,,Kaliszanin”, 1870.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 3, nr 94, 17 (29) listopada 1872 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 4, nr 40, 15 (27) maja 1873 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 4, nr 58, 20 lipca (1 sierpnia) 1873 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 4, nr 70, 4 (16) września 1873 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 4, nr 73, 14 (26) września 1873 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 4, nr 80, 9 (21) października 1873 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 5, nr 94, 1 grudnia 1874 r.
• „Kaliszanin: Gazeta Miasta Kalisza i Jego Okolic”, R. 7, nr 21, 2 (14) marca 1876 r.
• Andrysiak E., Szadek i ziemia szadkowska na łamach czasopisma krajoznawczego ,,Na Sieradzkich Szlakach”, ,,Biuletyn Szadkowski” 2012, t. 12, s. 181‒201.
• Andrysiak E., Szadek w korespondencjach ,,Kaliszanina”, „Biuletyn Szadkowski” 2009, t. 9, s. 107‒117.
• Figlus T., Zagadnienia morfogenezy i przemian rozplanowania wsi na tle rozwoju osadnictwa w zachodniej części gminy Szadek, „Biuletyn Szadkowski” 2016, t. 16, s. 91‒115. https://doi.org/10.18778/1643-0700.16.05
• Figlus T., Zagadnienia morfogenezy i przemian rozplanowania wsi na tle rozwoju osadnictwa we wschodniej części gminy Szadek, „Biuletyn Szadkowski” 2016, t. 16, s. 117‒140.
• Jędrasiak D., Boczki – środowisko przyrodnicze, historia i teraźniejszość, ,,Biuletyn Szadkowski” 2017, t. 17, s. 182‒205. https://doi.org/10.18778/1643-0700.17.12
• Kaczmarek I., Śmiech E., Problematyka Szadku i ziemi szadkowskiej na łamach periodyku ,,Na Sieradzkich Szlakach”, ,,Biuletyn Szadkowski” 2016, t. 16, s. 375‒387. https://doi.org/10.18778/1643-0700.16.20
• Krzywobłocka-Tyrowiczowa B., Budkiewicz T., Zarys rozwoju prasy polskiej, [w:] Ż. Kormanowa, I. Pietrzak-Pawłowska (red.), Historia Polski, t. 3, cz. I, Warszawa 1967.
• Notkowski A., Polska prasa prowincjonalna doby popowstaniowej (1861‒1918), [w:] R. Czepulis-Rastenis (red.), Inteligencja polska XIX i XX w. Studia, t. 6, Warszawa 1991, s. 185‒229.
• Polanowski E., ,,Kaliszanin” (1870‒1892), ,,Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1976, t. 15 (2), s. 239‒251.
• Radwan J., „Kaliszanin” i „Gazeta Kaliska” (Kartki z dziejów dziennikarstwa prowincjonalnego), „Gazeta Kaliska” 1903, nr 11 (125), s. 1‒2.
• Turczyn M., Szadek na tle podziałów administracyjnych Polski, ,,Biuletyn Szadkowski” 2001, t. 1, s. 65‒75.
• Walczak K., Drukarskie tradycje kaliskiej tłoczni Mehwaldów i Hindemithów, „Roczniki Biblioteczne” 1986, R. 30, nr 1‒2, s. 3‒38.
• Walczak K., Wydawnictwa periodyczne Kalisza w latach 1805‒1914. Stan badań i postulaty badawcze, ,,Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 2001, nr 10, s. 77‒87.
• Zieliński K., Czasopiśmiennictwo kaliskie w latach 1808‒1918, „Rocznik Kaliski” 1980, t. 13, s. 47‒68.
• https://sieradzkiewsie.blogspot.com [dostęp: 2.05.2021]

Identifiers

DOI

10.18778/1643-0700.21.03

Biblioteka Nauki

2028710