The Russo-Turkish war (the campaign of 1789) in the light of reports from „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”

• Authors: Małgorzata Karkocha

Title variants

Wojna rosyjsko-turecka (kampania 1789 roku) w świetle doniesień „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The subject of the article is the Russo-Turkish war of 1787–1792, more precisely the campaign of 1789. The issue will be discussed basing on the information published in „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”. The journal was coming out in Warsaw in the years 1782–1792, and Piotr Świtkowski was its editor and publisher. Since the beginning of the Russo-Turkish war, which Austria joined as Catherine II’s ally in February 1788, „Pamiętnik” was posting periodic reports on the activities at the Turkish front. It described the most important battles as well as less significant skirmishes, informed on the movements and the status of the fighting armies, printed the war complements and biographical notes of military commanders. As a supporter of pro-Turkish politics, Świtkowski spoke of the Ottoman Porte and inhabitants of Turkey with fondness, praised the bravery of a Turkish soldier, and positively reflected on the military reforms in that country.

PL

Przedmiotem artykułu jest wojna rosyjsko-turecka z lat 1787–1792, a ściślej rzecz ujmując – kampania roku 1789. Zagadnienie to zostanie omówione na podstawie informacji publikowanych na łamach „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”. Pismo to ukazywało się w Warszawie w latach 1782–1792, a jego redaktorem i wydawcą był ksiądz Piotr Świtkowski. Od początku wojny rosyjsko-tureckiej, do której w lutym 1788 r. przyłączyła się Austria jako sojusznik Katarzyny II, „Pamiętnik” zamieszczał periodyczne sprawozdania z działań na froncie tureckim. Opisywał najważniejsze bitwy, ale też mało istotne potyczki, informował o ruchach i stanie walczących armii, drukował etaty wojsk i wiadomości biograficzne o dowódcach. Świtkowski był zwolennikiem polityki protureckiej i jako taki z sympatią wypowiadał się na temat Porty i jej mieszkańców, chwalił waleczność tureckiego żołnierza, pozytywnie odnosił się też do reform wojskowych przeprowadzanych w tym państwie.

Keywords

EN

Russo-Turkish war 1787–1792; campaign of 1789; „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”; Piotr Świtkowski; Warsaw press; 18th century

PL

wojna rosyjsko turecka 1787–1792; kampania 1789 roku; „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”; Piotr Świtkowski; prasa warszawska; XVIII wiek; wojna rosyjsko turecka 1787–1792; kampania 1789 roku; „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”; Piotr Świtkowski; prasa warszawska; XVIII wiek

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Nauk Historycznych
• Year: 2017
• Volume: 16
• Issue: 3
• Pages: 41-69

Dates

published

2017-11-05

Contributors

author

Małgorzata Karkocha

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Nowożytnej

References

• Anthing F., History of the campaigns of Count Alexander Suworow Rymnikski, field-marshal-general in the service of His Imperial Majesty, the Emperor of allthe Russias: with a preliminary sketch of his private life and character, vol. II, London 1799.
• Erläuterter Plan von der berühmten Schlacht bei Martinjestie in der Wallachey: in welcher unter den Befehlen sr. Durchlaucht des Herzogs Friedrich Josias von Sachsenkoburg, k.k. Generals der Kavallerie (nunmehrigen Feldmarschalls,) und des militärischen Theresienordens Großkreuz, der Großvezier mit 100000 seiner besten Truppen am 22. Sept. 1789 entscheidend geschlagen wurde, Prag 1789.
• Hirtenfeld J., Der Militär-Maria-Theresien-Orden und seine Mitglieder: Nach authentischen quellin bearbeitet, Wien 1857.
• Lettres à Monsieur le comte de B***, sur la révolution arrivée en 1789, sous le règne de Louis XVI, avec des Notes sur les Ministres et autres gens en place qui, depuis le regne de Louis XV, ont donné lieu à cette Révolution mémorable, par des déprédations ou des abus d’autorité, ed. par chez les principaux libraires, vol. IV, Londres–Paris 1789.
• Oesterreichisches Militär-Konversations-Lexikon. Unter Mitwirkung mehrerer Offiziere der k.k. Armee, redigirt und hrsg. von J. Hirtenfeld, Bd. II (D–G), Wien 1852; Bd. III (H–Kulm), Wien 1852.
• Taubmann F., Vita e fatti eroici Barone Gedeone di Laudon, tradotta la prima volta dal tedesco, parte 1, Firenze 1790.
• “Gazeta Warszawska” 1788.
• “Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny” 1788–1790.
• Aleksandrowska E., Świtkowski Piotr, [in:] Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny,vol. IV (S–T), koordynacja całości R. Loth, Warszawa 2003, pp. 232–233.
• Alexander J.T., Catherine the Great. Life and Legend, New York 1989.
• Andrusiewicz A., Katarzyna Wielka. Prawda i mit, Warszawa 2012.
• Bartoszewicz J., Gazeta księdza Łuskiny, [in:] idem, Znakomici mężowie Polscy w XVIII w., vol. I, Petersburg 1855, pp. 261–330.
• Giełżyński W., Prasa warszawska 1661–1914, Warszawa 1962.
• Gozdawa-Gołębiowski J., Wojny morskie 1775–1851, Warszawa 2001.
• Homola-Dzikowska I., Pamiętnik Historyczno-Polityczny Piotra Świtkowskiego 1782–1792, Kraków 1960.
• Kalinka W., Sejm Czteroletni, vol. I, Warszawa 1991.
• Karkocha M., Obraz Francji w dobie rewolucji na łamach prasy warszawskiej z lat 1789–1794, Łódź 2011.
• Karkocha M., Wojna rosyjsko-turecka na łamach “Pamiętnika Historyczno-Politycznego” (1787–1788), [in:] Sic erat in votis. Europa i świat w czasach nowożytnych. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątąrocznicę urodzin, eds M. Karkocha, P. Robak, Łódź 2017, pp. 311–342.
• Łojek J., Dziennikarze i prasa w Warszawie w XVIII wieku, Warszawa 1960.
• Łojek J., “Gazeta Warszawska” księdza Łuskiny (1774–1793), Warszawa 1959.
• Łojek J., Historia prasy polskiej, Warszawa 1976.
• Łossowska I., Piotr Świtkowski (1744–1793), [in:] Pisarze polskiego Oświecenia, eds T. Kostkiewiczowa, Z. Goliński, vol. II, Warszawa 1994, pp. 305–319.
• Madariaga I. de, Russia in the Age of Catherine the Great, London 1981.
• Malleson G.B., Loudon: A Sketch Of The Military Life Of Gideon Ernest, Freiherr Von Loudon, Sometimes Generalissimo Of The Austrian Forces, London 1884.
• Montefiore S.S., Katarzyna Wielka i Potiomkin, Warszawa 2013.
• Montefiore S.S., Potiomkin, książę książąt, Warszawa 2000.
• Morawski W., Szawłowska S., Wojny rosyjsko-tureckie od XVII do XX wieku, Warszawa 2006.
• Roider K.A., Baron Thugut and Austria’s response to the French Revolution, Princeton 1987.
• Ryniewicz Z., Leksykon bitew świata, Warszawa 2008.
• Serczyk W.S., Katarzyna II carowa Rosji, Wrocław 1989.
• Wieczorkiewicz P.P., Historia wojen morskich. Wiek żagla, vol. I, Warszawa 1995.
• Wurzbach C. von, Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich, T. II, Wien 1857; T. VIII, Wien 1862; T. XI, Wien 1864; T. XIV, Wien 1865; T. XVI, Wien 1867; T. XXI, Wien 1870; T. XXVII, Wien 1874; T. XLV, Wien 1882.

Identifiers

DOI

10.18778/1644-857X.16.03.02