Józef Redo (1872–1941). Wybitny artysta polskiego teatru i filmu

• Authors: Adrian Uljasz

Title variants

Józef Redo (1872–1941). Wybitny artysta polskiego teatru i filmu

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy aktora operetkowego – śpiewaka Józefa Redy. Przez większość kariery artysta był związany z Warszawą. W 1897 r. został zatrudniony jako aktor w tamtejszym Teatrze Nowości. Zajmował czołową pozycję na tej scenie do czasów po pierwszej wojnie światowej. Później występował w innych teatrach, głównie operetkowych, w Warszawie, rzadziej poza stolicą. Osiągnął sukcesy we wszystkich operetkowych specjalnościach aktorskich: w rolach amanckich, wodewilowych, komicznych i charakterystycznych. Do jego najważniejszych kreacji należą Cesarz w Krysi Leśniczance Georga Jarny, Boni w Księżniczce czardasza Imre Kalmana, Daniło w Wesołej wdówce i dziadek w Skowronku Franza Lehara. Józef Redo grał też w polskich filmach.

EN

The article concerns an operetta actor – singer Józef Redo. The artist was bound for most of his career till death with Warsaw. In 1897, he was employed as an actor in the Teatr Nowości. He had a leading position on this scene until after the First World War. Later he performed in other theaters, mainly operetta, in Warsaw, less often outside the capital. He has achieved successes in all operetta actor’s specialties: in the role of amant, vaudeville, comic and characteristic. His most important creations include the Emperor in The Forester’s Daughter of George Jarno, Boni in The Csárdás Princess of Imre Kalman, Daniło in The Merry Widow and grandfather in Where the Lark Sings of Franz Lehar. Józef Redo also played in Polish films.

Keywords

PL

Redo Józef (1872–1941); operetka w Polsce; historia XIX–XX w.; film polski; historia XX w.; Redo Józef (1872–1941); operetka w Polsce; historia XIX–XX w.; film polski; historia XX w.

EN

Józef Redo (1872–1941); operetta in Poland; history of the 19th–20th century; Polish film; history of the 20th century

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Nauk Historycznych
• Year: 2019
• Volume: 18
• Issue: 1
• Pages: 99-122

Dates

published

2019-08-28

Contributors

author

Adrian Uljasz

• Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Socjologiczno-Historyczny, Instytut Historii, Zakład Kulturoznawstwa

• https://orcid.org/0000-0003-3831-4585

References

• (A.D.) [A. Dobrowolski], „Targ na dziewczęta” w Nowościach, „Kurier Warszawski” 1919, nr 232 wydanie wieczorne, s. 3.
• [A. Dobrowolski], Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 15; dodatek poranny, s. 1.
• Biernacki M.M., Przegląd muzyczny, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1898, nr 14, s. 162.
• C.J., «Księżna – Czardaszka». Premiera w Nowościach, „Przegląd Poranny” 1917, nr 93, s. 3.
• Dobrowolski A., Teatr Nowości: „Mimi”, operetka – wodewil w 3-ch aktach Gustawa Zwerenza. Muzyka Rudolfa Rajmana, „Kurier Warszawski” 1909, nr 214, s. 4–5.
• Dobrowolski A., Teatr Nowości („Rozwódka”, komiczna operetka w 3-ch aktach Leona Falla. Przekład Adolfa Kitschmana i Ludwika Śliwińskiego), „Kurier Warszawski” 1909, nr 353, s. 3.
• Dur i moll, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1904, nr 11–12, s. 201.
• Grzymała-Siedlecki A., Świat aktorski moich czasów, Warszawa 1973.
• J.W-f. [J. Waldorff], Księżna Czardaszka, „Kurier Poranny” 1938, nr 256, s. 5.
• Józef Redo, „Przegląd Teatralny i Kinematograficzny” 1922, nr 16, s. 5.
• Koncert jubileuszowy Józefa Redo, „Kurier Warszawski” 1926, nr 267, dodatek poranny, s. 3.
• [Nekrolog Anieli z Lechowskich Redo], „Życie Warszawy” 1965, nr 210, s. 5.
• Owerłło P., Z tamtej strony rampy, Kraków 1957.
• Poliński A., Teatr Nowości: „Grigri”, operetka w 3-aktach: muzyka Lincke’go, „Kurier Warszawski” 1912, nr 320, s. 3.
• Poliński A., Teatr Nowości. „Hrabia Luxemburg”. Operetka w 3-ch aktach; tekst Wilnera i Bonatzky’ego, muzyka Lehara, „Kurier Warszawski” 1910, nr 150, s. 6.
• Pronaszko A., Przed i za rampą kabaretu, [w:] Dymek z papierosa, czyli wspomnienia o scenach, scenkach i nadscenkach, red. K. Rudzki, Warszawa 1959, s. 219–250.
• Repertuary. Warszawa: od 26 września – 2 października 1897 r., „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1897, nr 39, s. 464.120
• Sempoliński L., Wielcy artyści małych scen, Warszawa 1977.
• Sylwetki, [w:] Teatry polskie w Warszawie. Rocznik teatralny od 1/VIII 1915 – 1/I 1917 r., oprac. J. Czempiński, Warszawa 1917, s. 266–268.
• Śliwiński L., Teatry: Nowości i Letni, [w:] Teatry polskie w Warszawie. Rocznik teatralny od 1/VIII 1915 – 1/I 1917 r., oprac. J. Czempiński, Warszawa 1917, s. 151–165.
• Ślub, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1900, nr 41, s. 492 (notatka w rubryce Kronika).
• Teatr i Muzyka, „Kurier Warszawski” 1925, nr 252, wydanie poranne, s. 5.
• Waydel-Dmochowska J., Dawna Warszawa. Wspomnienia, Warszawa 1959.
• Wroczyński K., Pół wieku wspomnień teatralnych, Warszawa 1957.
• Z Krynicy (od naszego korespondenta), „Kurier Warszawski” 1925, nr 230, s. 3–4.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 15, s. 4.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 16, s. 2.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 89, s. 2.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 214, dodatek poranny, s. 2.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 215, dodatek poranny, s. 2.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1909, nr 353, dodatek poranny, s. 2.
• Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1912, nr 124, s. 8.
• Pocztówka z 1919 r. z podobizną fotograficzną J. Redo, ubranym w kostium teatralny, Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona, https://polona.pl/item/jozef-redo,NzQzOTc5MzQ/0/#info:metadata (dostęp: 17 XII 2018).
• Pocztówka z wizerunkiem fotograficznym J. Redo, wydana w okresie ok. 1905–1914, Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona, https://polona.pl/item/u-redo-j-redo,NzUyMjQ2MTE/0/#info:metadata (dostęp: 17 XII 2018).
• Pocztówka ze zdjęciem, przedstawiającym J. Redo, pochodząca z lat 1905 – najpóźniej 1915, Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona, https://polona.pl/item/redo-redo,ODI1NDc5NDE/0/#info:metadata (dostęp: 17 XII 2018).
• Nagranie duetu Usta milczą, dusza śpiewa z operetki F. Lehara Wesoła wdówka w wykonaniu J. Redo i J. Bielskiej z 1908 r. i komentarze internautów, https://www.youtube.com/watch?v=w707XAFbVpI (dostęp: 15 XII 2018).
• Nagranie duetu Usta milczą, dusza śpiewa z operetki F. Lehara Wesoła wdówka w wykonaniu J. Redo i W. Kaweckiej z 1910 r. i komentarze internautów, https://www.youtube.com/watch?v=TddoJ7WLpBU (dostęp: 15 XII 2018).
• Scena z tytułową piosenką w filmie Każdemu wolno kochać z 1933 r., https://www.youtube.com/watch?v=UXJBId2bdiI (dostęp: 18 XII 2018).
• „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1897, 1898, 1904.
• „Kurier Poranny” 1938.
• „Kurier Warszawski” 1909, 1910, 1919, 1925.
• „Przegląd Poranny” 1917.
• „Przegląd Teatralny i Kinematograficzny” 1922.
• „Życie Warszawy” 1965, 1981.
• Bartoszewski W., 1859 dni Warszawy, wydanie trzecie – pierwsze bez cenzury, przejrzane i uzupełnione przez A.K. Kunerta, Kraków 2008.
• Biograficzny wykaz nazwisk, [w:] J. Korolewicz-Waydowa, Sztuka i życie. Mój pamiętnik, oprac., przedmową i komentarzem uzupełnionym opatrzył A. Gozdawa-Reutt, Wrocław–Warszawa–Kraków 1969, s. 331–406.
• Chronologiczny wykaz zespołów i aktorów zawodowych występujących w Płocku w latach 1919–1939, [w:] B. Konarska-Pabiniak, Teatr w dawnym Płocku 1808–1939, Wrocław 1984, s. 93–97.
• Filler W., Rendez-vous z warszawską operetką, Warszawa 1977.
• Kalendarium, [w:] S. Marczak-Oborski, Teatr czasu wojny. Polskie życie teatralne w latach II wojny światowej (1939–1945), Warszawa 1967, s. 238–270.
• Krasiński E., Warszawskie sceny 1918–1939, Warszawa 1976.
• Premiery operetek wystawionych przez teatry warszawskie w okresie 1859–1939, [w:] W. Filler, Rendez-vous z warszawską operetką, Warszawa 1977, s. 290–321.
• Red., Redo Józef Stanisław (1872–1941), śpiewak, aktor, reżyser, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXX/4, z. 127, Wrocław 1987, s. 721–722.
• Słownik biograficzny teatru polskiego, kom. red. S. Dąbrowski et. al., t. I (1765–1965), Warszawa 1973, s. 589 (hasło: Redo Józef Stanisław).
• (W), Józef Redo, „Życie Warszawy” 1981, nr 182, s. 7.
• Opis filmu Amerykańska awantura z 1936 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22462 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Dziewczęta z Nowolipek z 1937 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22501 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Jadzia z 1936 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22472 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Jaśnie Pan Szofer z 1935 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22452 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Każdemu wolno kochać z 1933 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22415 (dostęp: 18 XII 2018).122
• Opis filmu Mały marynarz z 1936 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22477 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Pan Twardowski z 1936 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22478 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Paweł i Gaweł z 1936 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22570 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Rozporek i spółka z 1918 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22141 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Ułan księcia Józefa z 1937 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22534 (dostęp: 18 XII 2018).
• Opis filmu Wierna rzeka z 1938 r. na portalu internetowym filmpolski.pl, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=22490 (dostęp: 18 XII 2018).

Identifiers

DOI

10.18778/1644-857X.18.01.04