The Reports of the Ober-Procurators of the Holy Ruling Synod as a Source for the Study of the Situation in the Kyiv Eparchy and Its Monasteries in the Second Half of the 19th and Early 20th Centuries

• Authors: Oleksandr Chuchalin

Title variants

PL

Sprawozdania naczelnych prokuratorów Świętego Synodu Zarządzającego jako źródło badania sytuacji diecezji kijowskiej i jej klasztorów w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku

Abstracts

PL

Celem artykułu jest aktualizacja problematyki kwerendy publikowanych źródeł dotyczących dziejów Cerkwi prawosławnej na Ukrainie, a także uzupełnienie dotychczasowego dorobku w tym zakresie oraz bardziej szczegółowa analiza informacji o sytuacji i działalności Cerkwi prawosławnej na Ukrainie. Diecezję kijowską i jej klasztory opisano w publikowanych sprawozdaniach prokuratorów naczelnych Świętego Synodu Rządzącego z lat 1884–1914. W prezentowanym artykule po raz pierwszy opublikowano i udostępniono historykom „Kompleksowe Sprawozdania Prokuratorów Naczelnych Świętego Synodu” za lata 1884–1914, dostarczając im informacji o pozycji diecezji kijowskiej, jej duchowieństwie – jego liczbie czy składzie, działalności kulturalnej, oświatowej i charytatywnej jej klasztorów. Stwierdzono, że zasób informacji sprawozdań naczelnych prokuratorów Świętego Synodu Panującego o sytuacji diecezji kijowskiej i jej klasztorów praktycznie nie jest wykorzystywany w literaturze naukowej. Zauważono, że meldunki naczelnych prokuratorów Świętego Synodu Panującego, skierowane do zwierzchnika rosyjskiej Cerkwi prawosławnej – cesarza rosyjskiego, stanowią ważne i niezwykle pouczające źródło dla współczesnych badaczy, którego znajomość pozwoli ocenić ogólny stan głównego wyznania cesarstwa, poprzez dane dotyczące konkretnie diecezji kijowskiej w każdym kolejnym roku kalendarzowym. Raporty miały stosunkowo stabilną strukturę i były publikowane w formie osobnej książki. Ich analiza pozwala na ustalenie roli i miejsca hierarchów diecezji kijowskiej w ogólnej strukturze rosyjskiej Cerkwi prawosławnej, ich składu personalnego oraz działalności. Na szczególną uwagę zasługują zawarte w sprawozdaniach informacje o liczbie klasztorów prawosławnych diecezji kijowskiej oraz liczbie mnichów, które pozwalają prześledzić dynamikę zmian zachodzących na przestrzeni trzydziestu lat. Opracowanie sprawozdań ujawnia nowe strony funkcjonowania klasztorów prawosławnych obwodu kijowskiego, koncentrujących się na działalności charytatywnej i kulturalno-oświatowej.

EN

The purpose of the article is to cast light upon the problem of researching published sources on the history of the Orthodox Church in Ukraine, as well as to supplement the achievements of previous researchers and to propose a detailed analysis of the situation and activities of the Kyiv diocese and its monasteries, presented in the published reports of the ober-procurators of the Holy Ruling Synod between 1884 and 1914. The scientific novelty of the material presented in this article lies in the fact that, for the first time in the national historiography, “All-Public Reports of the Ober-Procurators of the Holy Synod” between 1884–1914, which were published and open to the general scientific community, were subjected to a detailed analysis. The authors also clarify the level and significance of information about the situation in the Kyiv Eparchy, its clergy, its numbers, its composition, as well as the cultural, educational and charitable activities of its monasteries. The article argues that the essence of the reports by the ober-procurators of the Holy Ruling Synod on the situation in the Kyiv Eparchy and its monasteries is practically undeveloped in the scientific literature. Such reports were addressed to the head of the Russian Orthodox Church – the Russian Emperor. They are an important and extremely informative source for modern researchers, familiarity with which will permit them to assess the general condition of the main confession in the empire. More specifically, these reports reveal the state of the Kyiv Eparchy for each calendar year. Every report had a relatively standard structure and was published as a separate book. An analysis of these sources makes it possible to establish the role and place of the hierarchs of the Kyiv Eparchy in the overall structure of the Russian Orthodox Church, as well as their personnel and activities. Furthermore, additional information, provided in the reports on the number of Orthodox monasteries in the Kyiv Eparchy and the number of monks, is of particular interest, which allows the authors to trace the dynamics in changes in these numbers over thirty years. The study of the reports reveals new information on the life in the Orthodox monasteries in the Kyiv region, in relation to their charitable, cultural and educational activities.

Keywords

PL

Święty Synod Panujący; prokurator naczelny; raport; diecezja kijowska; metropolita; klasztor; monastycyzm

EN

Holy Ruling Synod; ober-procurator; report; Kyiv Eparchy; metropolitan; monastery; monasticism

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Nauk Historycznych
• Year: 2023
• Volume: 22
• Issue: 2
• Pages: 111-132

Dates

published

2023

Contributors

author

Oleksandr Chuchalin

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Pawła Tyczyny w Humaniu

References

• Institut rukopisu NBUV, f. 174, op. 2, spr. 3365–3407.
• Polnoe sobranie zakonov Rossijskoj imperii, sobranie 2-oe, St. Petersburg 1830–1881, vol. X, ch. 2, no. 42701.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1884 god, St. Petersburg 1886.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1885 god, St. Petersburg 1888.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1886 god, St. Petersburg 1888.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1888 i 1889 gody, Sankt-Peterburg 1891.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1890 i 1891 gody, Sankt-Peterburg 1893.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1892 і 1893 gody, Sankt-Peterburg 1895.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1894 i 1895 gody, St. Petersburg 1898.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1896–1897 gody, St. Petersburg 1898.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1898 god, Sankt-Peterburg 1901.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1894 god, Sankt-Peterburg 1886.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1901 god, St. Petersburg 1905.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1902 god, St. Petersburg 1905.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1903–1904 gody, St. Petersburg 1905.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1905–1907 gody, St. Petersburg 1910.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1908–1909 gody, St. Petersburg 1911.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1910 god, St. Petersburg 1913.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1911–1912 gody, St. Petersburg 1913.
• Vsepoddannejshij otchet Ober-prokurora Svyatejshego sinoda K. Pobedonosczeva po vedomstvu pravoslavnogo ispovedaniya za 1914 god, Sankt-Peterburg 1916.
• Barsov T. V., Sviateishyi Synod v eho proshlom, Sankt-Peterburh 1889.
• Bezhanydze H. V., Fyrsov A. H., Ober-prokurory Sviateisheho synoda o synodalnoi systeme tserkovnoho upravlenyia, “Vestnyk Іstorycheskoho obshchestva Sankt-Peterburhskoi Dukhovnoi Akademіі” 2021, no. 1(6), рр. 41–50.
• Fyrsov S. L., Otchety ober-prokurorov Sviateisheho Pravytelstvuiushcheho Synoda epokhy ymperatora Nykolaia Pavlovycha kak ystochnyk po іstorіі Pravoslavnoi Rossyiskoi Tserkvy, “Khrystyanskoe chtenіe” no. 5, рр. 179–199.
• Kukuruza A. V., Dukhovni akademii v kintsi XIX – na pochatku XX st. (za zvitamy Ober-prokurora Sviatiishoho Synodu), “Intelihentsiia i vlada, Seriia: Istoriia” 2015, no. 33, рр. 22–36.
• Lavrinenko N. P., Sotsialno-ekonomichne stanovyshche ta kulturno-osvitnia diialnist pravoslavnykh monastyriv pivdnia Kyivskoi yeparkhii (1793–1917 rr.), avtoref. dys. kand. ist. nauk: 07.00.01 – istoriia Ukrainy, Cherkasy 2008.
• Opria I. A., Pytannia relihiinoi istorii Pravoberezhnoi Ukrainy druhoi polovyny XIX – pochatku XX st. u zvitakh ober-prokurora Sv. Synodu, “Visnyk Kamianets-Podilskoho natsionalnoho universytetu im. Ivana Ohienka, Istorychni nauky” 2015, no. 8, рр. 77–84.
• Petrenko A. A., Mytropolyt Kyivskyi i Halytskyi Platon (Horodetskyi): administratyvna, relihiino-prosvitnytska ta misionerska diialnist, dys. kand. ist. nauk: 07.00.01 – istoriia Ukrainy, Kyiv 2016.
• Prykhod’оn O., Povnovazhennia y orhaanizatsiini zminy v strukturi Sviatiishoho synodu v druhii chverti XIX st., “Naukovi zapysky Ternopilskoho natsionalnoho pedahohichnoho universytetu imeni Volodymyra Hnatiuka, Ser. Istoriia” 2014, no. 1, ch. 2, рр. 110–115.
• Sviashchenko Z., Kyivska yeparkhiia u zvitakh ober-prokuroriv Sviatiishoho synodu (1884–1916 rr.), “Eminak” 2020, no. 3(31), рр. 80–87.
• Shylov D. N., Hosudarstvennye deiately Rossyiskoi ymperyy: Hlavy vysshykh y tsentralnykh uchrezhdenyi. 1802–1917: Byobyblyohr. sprav, Sankt-Peterburh 2001.

Identifiers

DOI

10.18778/1644-857X.22.02.04

Biblioteka Nauki

23050684