Wobec cywilizacji hipotetycznej. Spaemann, (po)nowoczesność, postsekularyzm

• Authors: Katarzyna Szkaradnik

Title variants

EN

In the face of hypothetic civilization. Spaemann, (post)modernity, postsecularism

Abstracts

EN

Robert Spaemann is one of the leading contemporary philosophers whose thought is focused on Christian ethics. Despite his bonds with the Catholic Church he does not use philosophy to “prove” a doctrine but proposes individual ideas avoiding reductions. His reflections on people’s naturalness and historicity, teleology, paradoxicality of science do not lead to simple solutions but are the consequence of participation in the society of contingency. The authoress of this sketch considers if Spaemann’s thought could be inspiring for non-Catholics, as well as ponders over its connections with postsecularism, working out the modernity in respect of religiosity. This article shows what appears from his interpretations to the critical members of (post)modern society and where today is a place for heading for “the immortal rumor”. The authoress explains how Spaemann argues for the potential of anthropomorphic view and human ability to go beyond himself – which does not lead into nothingness.

Keywords

EN

Robert Spaemann; postsecularism; postmodernity; teleology; postmodern religion

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
• Year: 2015
• Volume: 29
• Issue: 2
• Pages: 80-101

Dates

published

2015

Contributors

author

Katarzyna Szkaradnik

• Uniwersytet Śląski

References

• Agamben, G., 2009, Czas, który zostaje. Komentarz do Listu do Rzymian, przeł. S. Królak, Warszawa: Sic!.
• Arystoteles, 1968, Fizyka, przeł. i wstęp K. Leśniak, Warszawa: PWN.
• Augustyn, 1999, Solilokwia, [w:] tegoż, Dialogi filozoficzne, przeł. A. Świderkówna (i in.), Kraków: Znak, ss. 239-305.
• Bauman, Z., 1998, Prawodawcy i tłumacze, przeł. A. Tanalska, [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, wybór i oprac. R. Nycz, Kraków: Baran i Suszczyński, ss. 269-298.
• Bauman, Z., 2000, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa: Sic!.
• Bauman, Z., 2006, Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Bielik-Robson, A., 2008, „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności, Kraków: Universitas.
• Bielik-Robson, A., 2010, Powrót mesjańskiej obietnicy, czyli nowoczesność w perspektywie postsekularnej, [w:] M. M. Bogusławski, A. Kucner, T. Sieczkowski (red.), Filozofia. Ogląd, namysł, krytyka?, Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.
• Bielik-Robson, A., 2013, Deus otiosus: ślad, widmo, karzeł, [w:] A. Bielik-Robson, M. A. Sosnowski (red.), Deus otiosus. Nowoczesność w perspektywie postsekularnej, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, ss. 5-37.
• Bogalecki, P., Mitek-Dziemba, A., 2012, Drzewo Poznania. Wprowadzenie do myśli postsekularnej, [w:] P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba (red.), Drzewo Poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, Katowice: Wydawnictwo FA-art, ss. 25-51.
• Caputo J. D., 1987, Radical Hermeneutics. Repetition, Deconstruction and the Hermeneutic Project, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press.
• Caputo J. D., 2012, Widmowa hermeneutyka. O słabości Boga i teologii wydarzenia, przeł. A. Malinowska i J. Soćko, [w:] P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba (red.), Drzewo Poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, Katowice: Wydawnictwo FA-art, ss. 121-162.
• Descartes R., 1970, Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach, przeł. W. Wojciechowska, Warszawa: PWN.
• Devall, B., Sessions, G., 1995, Ekologia głęboka. Żyć w przekonaniu, iż Natura coś znaczy, przeł. E. Margielewicz, Warszawa: Pusty Obłok.
• Foucault, M., 2006, Słowa i rzeczy, przeł. T. Komendant, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
• Gargani, A., 1999, Doznanie religijne jako wydarzenie i interpretacja, przeł. E. Łukaszyk, [w:] Religia. Seminarium na Capri prowadzone przez Jacquesa Derridę i Gianniego Vattimo […],Warszawa: „KR”, ss. 135-162.
• Giddens, A., 2001, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa: PWN.
• Lyotard, J.-F.,1997, Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy, przeł. M. Kowalska, J. Migasiński, Warszawa: Fundacja „Aletheia”.
• Marion, J.-L., 1996, Bóg bez bycia, przeł. M. Frankiewicz, Kraków: Znak.
• McLennan, G., 2010, The postsecular turn?, „Theory, Culture, Society”, 4, ss. 3-20.
• Nietzsche, F., 1993, O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie, [w:] tegoż, Pisma pozostałe 1862–1875, przeł. B. Baran, Kraków: Inter-Esse, ss. 181-199.
• Oliver, S., 2010, Krótki kurs radykalnej ortodoksji, „Znak”, 662-663, ss. 21-43.
• Popper, K. R., 2006, Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, przeł. H. Krahelska, W. Jedlicki, t. 1-2, Warszawa: PWN.
• Potępa, M., 1997, Nihilizm i hermeneutyka w filozofii G. Vattimo [w:] Uniwersalny wymiar hermeneutyki, red. A. Przyłębski, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, ss. 81-108.
• Singer, P., 2003, Etyka praktyczna, przeł. A. Sagan, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Sławek, T., 2012, Ratujące niebezpieczeństwo postsekularyzmu [w:] P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba (red.), Drzewo Poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, Katowice: Wydawnictwo FA-art, ss. 9-24.
• Spaemann, R., 2001, Osoby. O różnicy między czymś a kimś, przeł. J. Merecki, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Spaemann, R., 2006a, O pojęciu natury ludzkiej, [w:] K. Michalski (red.), Człowiek w nauce współczesnej. Rozmowy w Castel Gandolfo, Kraków: Znak, ss. 105-121.
• Spaemann, R., 2006b, Teleologia naturalna i działanie, [w:] tegoż, Granice. O etycznym wymiarze działania, przeł. J. Merecki, Warszawa: Oficyna Naukowa, ss. 44-61.
• Spaemann, R., 2009a, Chrześcijaństwo i filozofia nowożytna, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska. Pytanie o Boga i złudzenie nowożytności, przeł. J. Merecki, Warszawa: Oficyna Naukowa, ss. 79-111.
• Spaemann, R., 2009b, Czy uniwersalistyczne religie powinny zrezygnować ze swojej misji, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska..., ss. 187-205.
• Spaemann, R., 2009c, Dowody na istnienie Boga po Nietzschem, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska…, ss. 41-63.
• Spaemann, R., 2009d, Funkcjonalne uzasadnienie religii i religia, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska…, ss. 113-151.
• Spaemann, R., 2009e, O obecnym stanie chrześcijaństwa, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska…, ss. 277-315.
• Spaemann, R., 2009f, Odwieczna pogłoska, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska…, ss. 9-40.
• Spaemann, R., 2009g, Pochodzenie i inteligent design, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska…, ss. 65-78.
• Spaemann, R., 2009h, Racjonalność a wiara w Boga, przeł. M. Wiertlewska, „Poznańskie Studia Teologiczne”, t. 23, ss. 277-292.
• Spaemann, R., 2009i, Tożsamość religijna, [w:] tegoż, Odwieczna pogłoska…, ss. 153-186.
• Spaemann, R., 2011a, Egzystencja naturalna a egzystencja polityczna [w:] tegoż, Rousseau – człowiek czy obywatel. Dylemat nowożytności, przeł. J. Merecki, Warszawa: Oficyna Naukowa, ss. 13-44.
• Spaemann, R., 2011b, Wprowadzenie, [w:] tegoż, Rousseau – człowiek czy obywatel…, ss. 3-12.
• Spaemann, R., 2012a, Czym jest dobra religia, [w:] tegoż, Kroki poza siebie. Przemówienia i eseje, przeł. J. Merecki, Warszawa: Oficyna Naukowa, ss. 293-295.
• Spaemann, R., 2012b, Kontrowersyjna natura filozofii, [w:] tegoż, Kroki poza siebie…, ss. 42-60.
• Spaemann, R., 2012c, Prawda i wolność, [w:] tegoż, Kroki poza siebie..., ss. 243-259.
• Spaemann, R., 2012d, Próby myślenia całości, [w:] tegoż, Kroki poza siebie…, ss. 3-16.
• Spaemann, R., 2012e, Przekonania w cywilizacji hipotetycznej, [w:] tegoż, Kroki poza siebie..., ss. 223-242.
• Spaemann, R., Löw, R., 2008, Cele naturalne. Dzieje i ponowne odkrycie myślenia teleologicznego, przeł. A. Półtawski, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Taubes, J., 2013, Apokalipsa i polityka. Eseje mesjańskie, przeł. P. Graczyk (i in.), Warszawa: Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego.
• Vattimo, G., 1997, Postnowoczesność i kres historii, przeł. B. Stelmaszczyk, [w:] R. Nycz (red.), Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków: Baran i Suszczyński, ss. 128-144.
• Vattimo, G., 2005, Historia zbawienia, historia interpretacji, przeł. A. Zawadzki, „Teksty Drugie”, 4, ss. 113-120.
• Vattimo, G., 2010, Wiek interpretacji, [w:] R. Rorty, G. Vattimo, Przyszłość religii, red. Santiago Zabala, przeł. Sławomir Królak, Kraków: WUJ, ss. 53-66.
• Vitiello, V., 1999, Pustynia, ethos, opuszczenie. Przyczynek do topologii religijności, przeł. E. Łukaszyk, [w:] Religia. Seminarium na Capri prowadzone przez Jacquesa Derridę i Gianniego Vattimo […],Warszawa: „KR”, ss. 163-204.
• Wittgenstein, L., 1970, Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa: PWN.
• Woźniak, R. J., 2010, Radykalna Ortodoksja: próba opisu, „Znak”, 662-663, ss. 10-20.
• Zabala, S., 2010, Wprowadzenie. Religia poza teizmem i ateizmem, [w:] R. Rorty, G. Vattimo, Przyszłość religii, przeł. S. Królak, Kraków: WUJ, ss. 9-36.
• Zawadzki, A., 2006, Wstęp, [w:] G. Vattimo, Koniec nowoczesności, przeł. M. Surma-Gawłowska, Kraków: Universitas, ss. V-XXI.
• Žižek, S., 2006, Kukła i karzeł. Perwersyjny rdzeń chrześcijaństwa, przeł. M. Kropiwnicki, Bydgoszcz: Branta.
• Žižek, S., 2009, Kruchy absolut, czyli dlaczego warto walczyć o chrześcijańskie dziedzictwo, przeł. M. Kropiwnicki, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Identifiers

DOI

10.18778/1689-4286.29.04

Biblioteka Nauki

18682465