„Człowiek totalny” versus „człowiek integralny”. Przyczynek do Karola Marksa i Iwana Kkiriejewskiego rozważań o człowieku

• Authors: Justyna Kroczak

Title variants

EN

“Complete individual” versus “Integral personality”. Preliminaries for considerations on human nature by Karl Marx and Ivan Kireevsky

Abstracts

EN

The aim of this paper is to compare views on human nature as held by Karl Marx and Ivan Kireevsky. Despite the fact that Marx and Kireevsky expounded two totally different philosophical world views (such as slavophilia and dialectical materialism), both can be described as socialists: one scientific, the other utopian or religious one. In this regard, it turns out that some elements of their concepts of a human being are rather common. Both of them thought that man achieves his “completeness” or “integrality” in community, not by exclusively private efforts. Kireevsky envisioned his community as an Orthodox commune, while Marx his as a classless society. Analysis shows that both anthropological concepts were more reflecting of their utopian visions than any working social model.

Keywords

PL

Kiriejewski; słowianofilstwo; Marks o człowieku; wspólnota wiejska; wspólnota pierwotna; integralność; osobowość integralna

EN

Kireevsky; Slavophilia; Marks on human being; commune; primitive communism; integrality; integral personality

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
• Year: 2018
• Volume: 40
• Issue: 1
• Pages: 39-56

Dates

published

2018

Contributors

author

Justyna Kroczak

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Besançon, Alain, 1981, Edukacja religijna w Rosji, przeł. E. Szot-Sobstel, „Znak”, 9.
• Bierdiajew, Mikołaj, 1937, Problem komunizmu, przeł. M. Reutt, Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Rój”.
• Bierdiajew, Mikołaj, 1999, Rosyjska idea, przeł. J.C.- S.W., Warszawa: Fronda.
• Deutscher, Isaac, 1967, On Socialist Man, New York: Merit.
• Engels, Fryderyk, 1962, Zasady komunizmu, [w:] Karol Marks, Fryderyk Engels, Dzieła, t. 4, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Fritzhand, Marek, 1978, Myśl etyczna młodego Marksa, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Grekow, Boris, 1954, Państwo Kijowskie IX-XI wieku, [w:] Boris Grekow (red.), Historia związku socjalistycznych republik radzieckich, t. 1, przeł. T. Różycki, Warszawa: PWN.
• Grekow, Boris, 1955, Chłopi na Rusi, przeł. A. Poppe, A. Rybarski, A. Sienkiewicz, Warszawa: PWN.
• Kiriejewski, Iwan, 1998, Ocharakterze cywilizacji Europy i jej stosunku do cywilizacji Rosji, [w:] Janusz Dobieszewski (red.), Wokół słowianofilstwa, Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii.
• Kiriejewski, Iwan, Odpowiedź A.S. Chomiakowowi, 1961, [w:] Andrzej Walicki (red.), Filozofia i myśl społeczna rosyjska 1825-1861, Warszawa: PWN.
• Mannheim, Karol, 1986, Myśl Konserwatywna, przeł. S. Magala, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Marks, Karol, 1951, Kapitał, t. 1, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, Karol, 1960, Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 r., przeł. K. Jażdżewski, [w:] Karol Marks, Fryderyk Engels, Dzieła, t. 1, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, Karol, 1967, Owyzwoleniu chłopów w Rosji, [w:] Karol Marks, Fryderyk Engels, Dzieła, t. 12, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, Karol, 1972, Szkice pierwotne listu do Wiery Zasulicz, [w:] Karol Marks, Fryderyk Engels, Dzieła, t. 19, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, Karol, Engels, Fryderyk, 1957, Święta rodzina czyli krytyka krytycznej krytyki, przeł. T. Kroński, S. Filmus, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, Karol, Engels, Fryderyk, 1961, Ideologia niemiecka, przeł. K. Błeszyński, S. Filmus, [w:] Dzieła, t. 3, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, Karol, Engels, Fryderyk, 1969, Manifest komunistyczny, przeł. W. Piekarski, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Russell, Bertrand, 1936, Wiek XIX, przeł. A. Pański, t. 1, Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Rój”.
• Rymkiewicz, Wawrzyniec, 2009, Baśń rozumu, „Kronos”, 1-2.
• Schaff, Adam, 1965, Marksizm a jednostka ludzka, Warszawa: PWN. Schelling Friedrich, 2002, Filozofia objawienia, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa: PWN.
• Walicki, Andrzej, 1996, Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa: PWN.
• Walicki, Andrzej, 2002, W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Warszawa: PWN. Аверинцев, Сергей, 2005, Связь времен, Киев: Дух и литера. Бердяев, Николай, 2007, Алексей Степанович Хомяков, Москва: Издательский дом АСТ.
• Гершензон, Михаил, 2000, Избранное. Образы прошлого, t. 3, Москва -Иерусалим: Университетская книга.
• Горозия, Важа, 2005, Проблема отчуж дения человека в учении Карла Маркса, [w:] Вахушти Парцвания, Человек. Государство. Глобализация, Сборник философских статей, Санкт -Петербург: Санкт -Петербургское философское общество.
• Дудзинская, Евгения, 1983, Славянофилы в общественной борбье, Москва: Мысль.
• Карсавин, Лев, 1994, А.С. Хомяков, [w:] Лев Карсавин, Малые сочинения, Санкт-Петербург: Алетейя.
• Киреевский, Иван, 1979, Отрывки, [w:] Иван Киреевский, Критика и Эстетика, Москва: Искусство.
• Киреевский, Иван, 1987, Письма Макарию Оптинскому, „Символ”, 17.
• Кошелев, Александр, 1862, Какой исход для России из нынешняго ея полож ения?, Лейпциг: Франц Вагнер.
• Рожков, Николай, 1918, Город и деревния в Русской истории, Петроград: Книжное издательство В.С. Клестова.
• Русская Правда, 1997, [w:] Сергей Лихачев и др. (red.), Библиотека литературы Древней Руси, t. 4, Санкт-Петербург: Наука.
• Самарин, Юрий, 1878, О крепостном состоянии и переходе от него к гражданской свободе, [w:] Юрий Самарин, Собрание сочиниени, t. 2, Москва: Типография А.И. Мамонтова.
• Трубецкой, Евгений, 2009, К характеристике учения Маркса и Энгельса о значении идей в истории, [w:] Вадим Сапов (red.), Манифесты русского идеализма, Москва: Астрель.
• Хоружий, Сергей, 2004, Алексей Хомяков и его дело, Москва: Институт Синергийной Антропологии.
• Цимбаев, Николай, 2013, Славянофильство, Москва: Государственная публичная историческая библиотека России.

Identifiers

DOI

10.18778/1689-4286.40.04

Biblioteka Nauki

18797141