Umiarkowana obrona sceptycyzmu

• Authors: Jakub Walicki

Title variants

EN

The Modern Defense of Skepticism

Abstracts

EN

The article is an attempt to present a credibility of the philosophical skepticism and its intrinsic connection to wisdom. In the paper I explain basic presupposition of the tradition and then revise them within the framework a few modern skeptical clues (rhetorical nature of all argumentation, L. Wittgenstein's language games, hermeneutic concept of knowledge). Taking into considerations widespread accusations against the philosophical skepticism, I reveal their limitations, doing it in a reference to Sextus Empiricus' original remarks. In the last section of the paper I present the skeptical tradition as a certain way of being, which has some significant moral qualities.

PL

Artykuł stanowi próbę ukazania wiarygodności filozofii sceptycznej oraz jej ścisłego związku z mądrością. Objaśniam w nim podstawowe założenia sceptycyzmu, które staram się następnie zrewidować w kontekście kilku nowoczesnych „tropów sceptycznych” (retoryczny charakter wszelkiej argumentacji, gry językowe L. Wittgensteina, hermeneutyczna koncepcja wiedzy). Uwzględniając najczęściej spotykane zarzuty w stosunku do filozofii sceptycznej, objaśniam ich ograniczenia, powołując się na uwagi Sekstusa Empiryka. W ostatniej części artykułu ukazuję sceptycyzm jako pewien sposób bycia, który posiada istotne walory moralne.

Keywords

PL

Sceptycyzm; Sceptycy; hermeneutyka; relatywizm; ograniczenia wiedzy; ograniczenia poznania; Hume; Sekstus Empiryk; ograniczenia argumentacji; filozoficzny sceptycyzm

EN

Skepticism; Skeptics; hermeneutics; relativism; limits of knowledge; limits of cognition; Hume; Sextus Empiricus; limits of argumentation; philosophical skepticism

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
• Year: 2021
• Volume: 52
• Issue: 1
• Pages: 1-29

Dates

published

2021

Contributors

author

Jakub Walicki

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Abel G. (2014). Świat jako znak i interpretacja. tłum. W. Małecki. Warszawa: Aletheia. Bauman Z. (1998)., Prawodawcy i tłumacze. tłum. A. Ceynowa, J. Giebułtowski. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Berger P., Zijderveld A. (2010). Pochwała wątpliwości. Jak mieć przekonania i nie stać się fanatykiem. tłum. S. Baranowski. Kraków: Vis-à-vis/Etiuda.
• Bocheński J. M. (1994). Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów. Kraków: Wydawnictwo Philed.
• Descartes R. (1948). Medytacje o pierwszej filozofii. tłum. M. Ajdukiewiczowa. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
• Flaubert G. (2012). Bouvard i Pécuchet. tłum. W. Rogowicz. Warszawa: Sic!
• Flaubert G. (2010). Kuszenie świętego Antoniego. tłum. P. Śniedziewski. Warszawa: Sic!
• Gombrowicz W. (2013). Dziennik 1953-1969. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Gombrowicz W. (2007). Kosmos. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Heidegger M. (2013). Bycie i czas. tłum. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hume D. (2001). Badania dotyczące rozumu ludzkiego. tłum. J. Łukasiewicz, K. Twardowski. Warszawa: De Agostini Polska.
• James W. (2007). Filozofia wszechświata. Wykłady o filozofii współczesnej z Manchester College. tłum. W. Witwicki. Kraków: Zielona Sowa.
• Lem S. (2016). Planeta LEMa. Felietony ponadczasowe. Wyb. W. Zemek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Lenk H. (2003). Grasping Reality. An Interpretation-Realistic Epistemology. Singapur: World Scientific Publishing.
• Marquard O. (1994). Rozstanie z filozofią pierwszych zasad. tłum. K. Krzemieniowa. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Nagel Th. (1997). Widok znikąd. tłum. C. Cieśliński. Warszawa: Aletheia.
• Pascal B. (2012). Myśli, tłum. T. Żeleński (Boy). układ J. Chevalier,Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Perelman Ch. (2004). Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja. tłum. M. Chomicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Platon (2007). Eutyfrom, Obrona Sokratesa, Kriton, Fedon, Uczta. tłum. W. Witwicki. Kraków: Zielona Sowa.
• Platon (2008). Obrona Sokratesa, Kriton, Uczta. tłum. W. Witwicki. Warszawa: Hachette.
• Popper K. R. (1999). Droga do wiedzy. Domysły i refutacje. tłum. S. Amsterdamski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Putnam H. (1981). Reason, Truth and History. Cambridge: Cambridge University Press.
• Rorty R. (2009). Przygodność, ironia i solidarność. tłum. W. J. Popowski. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• Russell B. (1957). Szkice sceptyczne. tłum. A. Kurlandzka. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Sekstus Empiryk (2019). Zarysy Pyrrońskie. tłum. Z. Nerczuk. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Stroud B. (1984). The Significance of Philosophical Scepticism. Oksford: Clarendon Press.
• Wittgenstein L. (2000). Dociekania filozoficzne. tłum. B. Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wittgenstein L. (2014). O pewności. tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: Aletheia.

Identifiers

DOI

10.18778/1689-4286.52.01

Biblioteka Nauki

18105189