Rozum versus (u)czucie. Filozofii krytycznej z (neo)platonizmem przypadki (kilka słów od tłumacza)

• Authors: Artur Banaszkiewicz

Title variants

EN

Reason versus feeling. Sparring between critical philosophy and (neo)platonism. (Translator’s commentary)

Abstracts

EN

The following paper provides a historical and biographical introduction to the reading of the translation of Kant’s essay Von einem neuerdings erhobenen vornehmen Ton in der Philosophie. It consists of three parts. In the first one, called Introductory remarks, I point out the specific role of Kant’s polemical writings in his work. In the second, Protagonists, I outline the biographies of both of Kant’s opponents: J. G. Schlosser and Friedrich Leopold Graf zu Stolberg-Stolber. Finally, in the third one, I discuss a number of translation problems with the terms “Ahnung” and “ahnen”.

Keywords

PL

Kant; Schlosser; Stolberg; Platon; czucie; rozum

EN

Kant; Schlosser; Stolberg; Plato; feeling; reason

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
• Year: 2021
• Volume: 53
• Issue: 2
• Pages: 79-101

Dates

published

2021

Contributors

author

Artur Banaszkiewicz

• University of Łódź

References

• Baumgarten A. G. (1779). Metaphysica, Halle: Carol Herman Hemmende.
• Borowski, L. E. (1804). Ueber Immanuel Kant. Erster Band. Darstellung des Lebens und Charakters Immanuel Kant’s von Ludwig Ernst Borowski, Königsberg: Friedrich Nicolovius.
• Brückner J. (2013). Stolberg, Grafen von. W: Neue Deutsche Biographie, 25, 405-407. [Online-Version]; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd118755536.html#ndbcontent [Dostęp: 20. VII 2021].
• Dietzsch, S. (2005). Immanuel Kant. Biografia, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Friedenthal, R. (1969). Goethe. Jego życie i czasy, przeł. M. Rotter, Warszawa: Czytelnik.
• Goethe, J. W. (1957). Z mojego życia. Zmyślenie i prawda, przeł. A. Guttry, Warszawa: PIW.
• Gothein, E. (1899). Johann Georg Schlosser als badischer Beamter, Heidelberg: Carl Winter’s Universitätsbuchhandlung.
• Hempel D. (2013). Stolberg-Stolberg, Friedrich Leopold Graf zu. W: Neue Deutsche Biographie, 25, 407-409. [Online-Version]; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd118755552.html#ndbcontent [Dostęp: 20. VII 2021].
• Jacobi F. H. (1799). Jacobi an Fichte, Hamburg: Friedrich Perthes.
• Jung R. (1890). Schlosser, Johann Georg. W: Allgemeine Deutsche Biographie, 31, 544-547. [Wersja internetowa]; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd118795163.html#adbcontent [Dostęp: 20. VII 2021].
• Kant I. (1917). Anthropologie in pragmatischer Hinsicht. W: Kant’s gesammelte Schriften, hrsg. von Königlich Preußischen Akademie der Wissenschaften, Berlin, VII, 119-333.
• Kant I. (2005a). Antropologia w ujęciu pragmatycznym, przeł. E. Drzazgowska, P. Sosnowska, wstęp A. Bobko, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Kant I. (1796). Ausgleichung eines auf Mißverstand beruhenden mathematischen Streits. W: Berlinische Monatschrift, 28, 368-370.
• Kant I. (2005b). Co to znaczy orientować się w myśleniu?. W: tenże, Logika. Podręcznik do wykładów, przełożył, opracował oraz posłowiem opatrzył A. Banaszkiewicz, (200-216). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Kant I. (1996). Koniec wszystkich rzeczy, O niedawno powstałym wyniosłym tonie w filozofii, wstęp i tłumaczenie M. Żelazny, wydanie II – poprawione, Toruń: Wydawnictwo Comer.
• Kant I. (1986). Krytyka czystego rozumu, z oryginału niem. przeł. oraz opatrzył wstępem i przypisami R. Ingarden, Warszawa: PWN.
• Kant I. (1964). Krytyka władzy sądzenia, przeł. oraz opatrzył przedmową i przypisami J. Gałecki, przekład przejrzał A. Landman, Warszawa: PWN.
• Kant I. (1999a). Marzenia jasnowidzącego objaśnione przez marzenia metafizyki, przeł. W. M. Kozłowski, oprac. M. Żelazny. W: I. Kant, Pisma przedkrytyczne (83-139), Toruń: Wydawnictwo Rolewski.
• Kant I. (2012), O niedawno powstałym wyniosłym tonie w filozofii, W: I. Kant, Dzieła zebrane, t. VI: Pisma po roku 1781, red. naukowa M. Jankowski, T. Kupś, M. Marciniak, M. Żelazny (377-495), Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Kant I. (1999b). Rozważania o uczuciu piękna i wzniosłości, przeł. D. Pakalski, M. Żelazny. W: I. Kant, Pisma przedkrytyczne (5-54), Toruń: Wydawnictwo Rolewski.
• Kant I. (2010). Spór z Eberhardem, przeł. A. Banaszkiewicz i Sł. Stasikowski, opracował A. Banaszkiewicz, posłowiem opatrzył K. Stachowiak, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Kant I. (1796), Verkündigung des nahen Abschlusses eines Traktats zum ewigen Frieden in der Philosophie. W: Berlinische Monatschrift, 28, 485-504.
• Kraus, H.-Chr. (2007). Schlosser, Johann Georg. W: Neue Deutsche Biographie, 23, 101-102. [Wersja internetowa]; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd118795163.html#ndbcontent [Dostęp: 20. VII 2021].
• Lichtenberg G. Ch. (1973). Aforyzmy, wstęp, wybór i przekład M. Dobrosielski, Warszawa: PIW.
• Nicolovius A. (1844). Johann Georg Schlosser's Leben und litterarisches Wirken, Bonn: Eduard Weber.
• Reimarus J. A. H. (1796). Über die rationalen Verhältnisse der drei Seiten eines rechtwinkligen Dreiecks. W: Berlinische Monatschrift, 28, 145-149.
• Ritterhoff C. (1992). Stolberg Stolberg, Friedrich Leopold Graf zu, W: Biographisches Handbuch zur Geschichte des Landes Oldenburg, hrsg. von H. Friedl u. a., Isensee, Oldenburg, 699-705. [Dostęp: 20. VII 2021].
• Schlosser J. G. (1776a). Anti-Pope oder Versuch über den natürlichen Menschen, Bern.
• Schlosse J. G. (1798). Aristoteles Politik und Fragment der Oeconomik. Aus dem Griechischen übersetzt und mit Anmerkungen und einer Analyse des Textes versehen von J. G. Schlosser, Lübeck und Leipzig.
• Schlosser J. G. (1789). Briefe über die Gesezgebung überhaupt, und den Entwurf des preusischen Gesezbuchs insbesondere, Frankfurt.
• Schlosser J. G. (1776b). Katechismus der Christlichen Religion für das Landvolk.
• Schlosser J. G. (1771). Katechismus der Sittenlehre für das Landvolk, Frankfurt am Mayn.
• Schlosser J. G. (1779-1793). Kleine Schriften, Basel.
• Schlosser J. G. (1795). Plato’s Briefe nebst einer historischen Einleitung und Anmerkungen, Königsberg.
• Schlosser J. G. (1797). Schreiben an einen jungen Mann, der die kritische Philosophie studiren wollte, Lübeck und Leipzig.
• Schlosser J. G. (1777). Vorschlag und Versuch einer Verbesserung des deutschen bürgerlichen Rechts ohne Abschaffung des römischen Gesetzbuchs, Leipzig.
• Schlosser J. G. (1784). Xenocrates, oder ueber die Abgaben, Basel.
• Schlosser J. G. (1798). Zweites Schreiben an einen jungen Mann, der die kritische Philosophie studiren wollte, veranlaßt durch den angehängten Aufsatz des Herrn Professor Kant über den Philosophen-Frieden, Lübeck und Leipzig.
• Schmidt E. (1893). Stolberg-Stolberg, Friedrich Leopold, Graf zu. W: Allgemeine Deutsche Biographie, hrsg. von der Historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 36, 350-367. Digitale Volltext-Ausgabe: Wikisource URL: https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Stolberg-Stolberg,_Friedrich_Leopold_Graf_zu&oldid=- [Dostęp: 20. VII 2021].
• Stolberg F. L. Graf zu (1794). Reise in Deutschland, der Schweiz, Italien und Sicilien, Königsberg und Leipzig.
• Stolberg F. L. Graf zu (Königsberg 1796-1797), Auserlesene Gespräche des Platon.
• Walbrach C. (1923). Johann Georg Schlosser und sein Anteil an den Vorarbeiten zum Fürstenbund, Giessen: Ferber'sche Universitätsbuchhandlung.
• Zande J. van der (1986). Bürger und Beamter: Johann Georg Schlosser 1739-1799, Wiesbaden: Steiner.

Identifiers

DOI

10.18778/1689-4286.53.04

Biblioteka Nauki

18105179