Kwintus Sertoriusz a Iberowie

• Authors: Tomasz Ładoń

Title variants

EN

Quintus Sertorius and the Iberians

Abstracts

EN

The author of the article deals with three issues. Firstly, he defines the reasons and nature of the changes applied by Sertorius in the treatment of the natives immediately after taking the governorship in Spain. Secondly, he presents Sertorius’ efforts to gain the support of the Iberian elite. Thirdly, he points to the reasons for his support among the broad masses of the Iberians. The author determines that Sertorius’ leading a new, often pioneering, policy towards the Iberian people had one main goal: to provide him with the greatest possible support for the Iberians, which in effect was to lead to mass joining of the natives in the ranks of his army. This policy included granting the natives privileges in the form of exemptions from taxes and from the duty of garrisoning military forces, promoting the Iberian elite and even granting them Roman citizenship. Sertorius did not avoid the use of political propaganda, in which he did not differ from other leaders of his time: Sulla, Pompey and Metellus. These measures ensured him immense popularity. As a result, at the height of the war, tens of thousands of soldiers fought in the Marian ranks and controlled most of the Iberian Peninsula.

Keywords

PL

Sertoriusz; Iberowie; Diana; Oska; Hiszpania

EN

Sertorius; Iberians; Diana; Osca; Spain

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Collectanea Philologica
• Year: 2022
• Issue: 25
• Pages: 171-184

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Ładoń

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

• https://orcid.org/0000000304810484

References

• Appian (1964). Wars in Spain [Iberica]. W: Appian’s Roman History. Vol. I. Trans. H. White. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Appian (1972). The Civils War [Bella civilia]. Book I. W: Appian’s Roman History. Vol. III. Trans. H. White. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Cassius Dio (1914). Roman History. Vol. III. Trans. E. Cary. Loeb Classical Library. London: W. Heinemann; New York: Macmillan, 1914–1927.
• Exuperantius (1982). Opusculum. Ed. N. Zorzetti. Lipsiae: Teubner.
• Florus (1960). Epitome of Roman History. Trans. E.S. Forster. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Frontinus (1925). The Stratagems and The Aqueducts of Rome. Trans. C.E. Bennett. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Gellius, Aulus (1968). Noctes Atticae. Vol. II. Ed. P.K. Marshall. Oxonii [Oxford]: E Typographeo Clarendoniano [Clarendon Press].
• Orosius, P. (1889). Historiarum adversus paganos libri VII. Ed. C. Zangemeister. Lipsiae: Teubner.
• Pliny (1961). Natural History. Vol. II. Libri III–VII. Trans. H. Rackham. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Pliny (1967). Natural History. Vol. III. Libri VIII–XI. Trans. H. Rackham. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Plutarch (1959). Lives. Vol. VIII: Sertorius and Eumenes. Phocion and Cato the Younger. Trans. B. Perrin. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Valerius Maximus (1888). Factorum et dictorum memorabilium libri novem. Ed. C. Kempf. Lipsiae: Teubner.
• Appian z Aleksandrii (1957). Historia rzymska. T. I–II. Tłum. L. Piotrowicz. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Florus, Lucjusz Anneusz (1973). Zarys dziejów rzymskich. Tłum. I. Lewandowski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Pliniusz Sekundus, Gajusz (2019). Historia naturalna. T. II. Antropologia i zoologia. Księgi VII–XI. Tłum. I. Mikołajczyk. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Poliajnos (2003). Podstępy wojenne. Tłum. M. Borowska. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Abascal Palazon, J.M. (1984). „Los ‘cognomina’ de parentesco en la Península Ibérica. A proposito del influjp romanizador en la onomástica”, Lucentum 3. 219–259. https://doi.org/10.14198/LVCENTVM1984.3.11
• Africa, T.W. (1970). „The One-eyed Man against Rome: an Exercise in Euhemerism”. Historia 19. 528–538.
• Badian, E. (1962). „Waiting for Sulla”. The Journal of Roman Studies 52. 47–61. https://doi.org/10.2307/297876
• Badian, E. (1964). Studies in Greek and Roman History. Oxford: Basil Blackwell.
• Berve, H. (1929). „Sertorius”. Hermes 64. 199–227.
• Broughton, T.R.S. (1952). The Magistrates of the Roman Republic. Vol. 2. New York: American Philological Association.
• Cary, M., Scullard, H.H. (1992). Dzieje Rzymu. T. I. Tłum. J. Schwakopf. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Chic, Garcia, G. (1986). „Sertorius, proconsul”. Epigrafía Hispánica de época republicana. 171–176. Zaragoza: Diputación de Zaragoza, Institución el Católico.
• Curchin, L.A. (1991). Roman Spain. Conquest and Assimilation. New York: Routledge.
• Degrassi, A. (1954). Fasti Capitolini. Torino: G.B. Paravia.
• Ehrenberg, V. (1935). Sertorius. W: V. Ehrenberg, Ost und West. Studien zur Geschichtlichen Problematik der Antike. Brünn, Prag, Leipzig, Wien: Verlag Rudolf M. Rohrer. 177–201.
• Gabba, E. (1973). Esercito e società nella tarda Repubblica romana. Firenze: La Nouva Italia.
• Gaggero, G. (1976). Sertorio e gli Iberi. W: Contributi di Storia Antica in onore di A. Garzetti. Genova: Istituto di storia antica e scienze ausiliarie, Universitàdi Genova. 125–156.
• Gallego Franco, H. (2000). „Los Sertorii: Una gens de origen Republicano en Hispania Romana“. Iberia 3. 243–252.
• García Gonzáles, J. (2012/2013). „Quintus Sertorius pro Consule: Connocationes de la Magistratura Proconsular Afirmada en Las Glandes Inscriptae Sertorianae”. Anas 25–26. 189–206.
• García Morá, F. (1991). Un episodio de la Hispania republicana: La guerra de Sertorio. Granada: Universidad de Granada.
• Jashemski, W. (1950). The Origins and History of Proconsular and Propraetorian Imperium to 27 B.C.. Chicago: The University of Chicago Press.
• Keaveney, A. (2017). Sulla, ostatni republikanin. Tłum. T. Ładoń. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V.
• Konrad, C.F. (1986). „Metellus and the Head of Sertorius”. Gerión 6. 253–261.
• Konrad, C.F. (1994). Plutarch’s Sertorius. A Historical Commentary. Chapel Hill, London: The University of North California Press.
• Konrad, C.F. (1995). „A New Chronology of the Sertorian War”. Athenaeum 83. 157–187.
• Kowalski, H. (2014). „Początki kultu wodzów i władzy charyzmatycznej w Rzymie w okresie Republiki”. Klio 30. 101–111. https://doi.org/10.12775/KLIO.2014.047
• Ładoń, T. (2006). „Sertoriusz a Hispanienses”. Zeszyty Historyczne Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. T. IX. 7–14.
• Ładoń, T. (2008). The Process of Romanization in the Spanish Provinces at the Time of the Sertorian War. W: W. Kaczanowicz (red.) The Ancient Rome. Politics and Money. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 9–24.
• Ładoń, T. (2011). Wojna sertoriańska (80–71 przed Chr.). Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V.
• Ładoń, T. (2014). „Nadania obywatelstwa rzymskiego w Hiszpanii w okresie wojny sertoriańskiej”. In Gremium 8. 113–123.
• Maciejowski, M. (2012). Rzymski podbój Hiszpanii (218–178 przed Chr.). Aspekty polityczne, militarne i społeczne. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V.
• Meister, F. (2008). Der Krieg des Sertorius und seine spanischen Wurzeln. Hamburg: Verlag Dr. Kovač.
• Moeller, W.O. (1975). „Once More the One – Eyed Man Against Rome”. Historia 24. 402–410.
• Mortet, P., Pailler, J.-M. (2002). „Mythes ibériques et mythes romains dans la figure de Sertorius”. Pallas 60. 117–131.
• Müller, S. (2013). „Sullas Gegner, Dianas Schützling: Sertorius’ Selbstdarstellung und Nachwirkung”, Anabasis. Studia Classica et Orientalia 4. 92–116.
• Peter, H. (1865). Die Quellen Plutarchs in den Biographieen der Römer. Halle: Verlag der Buchhandlung des Waisenhauses.
• Richardson, J.S. (1996). The Romans in Spain. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
• Rijkhoek, K.G. (1992). Studien zu Sertorius 123–83 v. Chr. Bonn: Dr. Rudolf Habelt GMBH.
• Scherr, J. (2015). Die Jünglinge von Osca. W: R. Lafer, K. Strober (red.). Antike Lebenswelten. Berlin, Boston: De Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110359510
• Schulten, A. (1926). Sertorius. Leipzig: Dieterich’sche Verlagsbuchhandlung.
• Spann, P.O. (1987). Quintus Sertorius and the Legacy of Sulla. Fayetteville: The University of Arkansas Press.
• Sutherland, C.H.V. (1939). Romans in Spain. London: Methuen & Co. LTD.
• Tsirkin, J.B. (1989). „The veterans and the romanization of Spain”, Gerión 7. 137–147.
• Ziółkowski, A. (2004). Historia Rzymu. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-0319.25.12

Biblioteka Nauki

2230823