Scypion Afrykański Starszy i hiszpańskie kobiety. Mit continentia Scipionis i jego recepcja w malarstwie weneckim w XVIII wieku

• Authors: Dorota Gorzelany-Nowak , Patrycja Matusiak

Title variants

EN

Scipio African Elder and Spanish Women. Myth of Continentia Scipionis and its Reception in Venetian Painting in the 18th Century

Abstracts

EN

Livy and Polybius note that after the conquest of New Carthage, Scipio Africanus the Elder freed Spanish hostages, among whom was Allucius’ fiancée of extraordinary beauty. Not only did Scipio not accept her as a gift, but he summoned her parents and fiancé from her country, returned her to them for free and gave away as a wedding gift the gold intended for her redemption. The motif of the “continence of Scipio”, which was a political strategy aimed at gaining allies and ensuring their friendship with the Romans, was widely reflected in literature, opera and, above all, painting, starting from the sixteenth century. In the article we present works created in the Venetian artistic environment that have not been analyzed before.

Keywords

PL

Scypion Afrykański Starszy; narzeczona Allucjusza; Liwiusz; Polibiusz; “Powściągliwość Scypiona”; Sebastian Ricci; Gian Antonio Pellegrini; Giovanni Battista Tiepolo

EN

Scipio Africanus the Elder; fiancée of Allucius; Livius; Polybius; “The continence of Scipio”; Sebastian Ricci; Gian Antonio Pellegrini; Giovanni Battista Tiepolo

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Collectanea Philologica
• Year: 2022
• Issue: 25
• Pages: 255-271

Dates

published

2022

Contributors

author

Dorota Gorzelany-Nowak

• Muzeum Książąt Czartoryskich; Muzeum Narodowe w Krakowie

• https://orcid.org/0000000309706117

author

Patrycja Matusiak

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000247525942

References

• Ammianus Marcelinus (2000). The History. Vol. II. Trans. J.C. Rolfe. Cambridge (Ma.), London: Harvard University Press.
• Aulu-Gelle (1978). Les Nuits Attiques. T. II: livres V–X. Texte établi et traduit par R. Marache. Paris: Les Belles Lettres.
• Balmaceda, C. (2017). Virtus Romana. Politics and Morality in the Roman Historians. Chapel Hill: University of North Carolina.
• Barcham, W.L. (1996). Tiepolo as a Painter of History and Mythology and as a Decorator. In: K. Christiansen (ed.). Giambattista Tiepolo 1696–1770. New York: The Metropolitan Museum of Art. 105–117.
• Baskins, C.L. (2002). „(In)famous Men. The Continentia of Scipio and Formations of Masculinity in Fifteenth-Century Tuscan Domestic Painting”. Studies in Iconography 23. 109–136.
• Beltramini, L., Rocco, M. (2020). „Livy on Scipio Africanus. The Commander’s Portrait at 26.19.3–9”. The Classical Quarterly. 70. 230–246. https://doi.org/10.1017/S0009838820000348.
• Borean, L. (2016). Paolo Veronese Revisited: Art Collecting and Connoisseurship in Eighteenth-Century Venice. In: A.B. Banta. The Enduring Legacy of Venetian Renaissance Art. New York: Routledge. 89–101.
• Burton, P.J. (2011). Friendship and Empire. Roman Diplomacy and Imperialism in the Middle Republic (353–146 BC). Cambridge: Cambridge University Press.
• Chacón Bulnes, J.M., Ibero Solana, A. (2003–2005). „Muralla Púnica de Cartagena”. Memorias de patrimonio. Servicio de Patrimonio Histórico de la Región de Murcia 7. 168–177.
• Chaplin, J.D. (2000). Livy’s Exemplary History. Oxford: Oxford University Press.
• Chaplin, J.D. (2010). Scipio the Matchmaker. In: Ch.S. Kraus, J. Marincola, Ch. Pelling (eds.). Ancient Historiography and its Contexts. Studies in Honour of A.J. Woodman. Oxford: Oxford University Press. 60–72.
• Charles-Picard, G. (1971). Hannibal. Przeł. Z. Stein. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Ciaranfi, A.M. (1966). Domenico Beccafumi. Firenze: Sadea/Sansoni Editori.
• Daniels, J. (1976). L’opera completa di Sebastiano Ricci. Milan: Rizzoli.
• Florus. (2002). OEuvres. T. I. Texte établi et traduit par P. Jal. Paris: Les Belles Lettres.
• Frontinus. (1925). The Stratagems and The Aquaeducts of Rome. With an English translation by Ch.E. Bennett. London: William Heineman; New York: G.P. Putnam’s Sons.
• Frontyn (2016). Podstępy wojenne. Przeł., wstępem i przypisami opatrzył B. Burliga. Wrocław: ISKŚiO UWr.
• Hartog, F. (1988). The Mirror of Herodotus. The Representation of Other in the Writing the History. Trans. J. Lloyd. Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press.
• Herbert, K. (1957). „The Identity of Plutarch’s Lost Scipio”. The American Journal of Philology 78. 83–88. https://doi.org/10.2307/291992.
• Hooff, A.J. van (2002). From Autothanasia to Suicide. Self-killing in Classical Antiquity. London, New York: Routledge.
• Hoyos, D. (2005). Hannibal’s Dynasty. Power and politics in the western Mediterranean, 247–183 BC. London, New York: Routledge.
• Hoyos, D. (2015). Rome and Carthage in Livy. In: B. Mineo (ed.). A Companion to Livy. Chichester: Wiley Blackwell. 369–381.
• Jurewicz, O. (2001). Słownik grecko-polski. T. 2: Λ–Ω. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN.
• Kapust, D. (2011). Republicanism, Rhetoric, and Roman Political Thought. Cambridge: Cambridge University Press.
• Keegan, P. (2021). Livy’s Women. Crisis, Resolution, and the Female in Rome’s Foundation History. London, New York: Routledge.
• Knox, G. (1985). „Roman and Less Roman Elements in Venetian History Painting, 1650–1750”. RACAR: revue d’art canadienne /Canadian Art Review 12.2. 175–178.
• Knox, G. (1995). Antonio Pellegrini: 1675–1741. Oxford: Clarendon Press.
• Korpanty, J. (ed.) (2001). Słownik łacińsko-polski. T. 1: A–H. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN.
• Korpanty, J. (ed.) (2003). Słownik łacińsko-polski. T. 2. I–Z. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN.
• Kunzle, D. (2002). From Criminal to Courtier: The Soldier in Netherlandish Art 1550–1672. Leiden, Boston: Brill.
• Lancel, S. (2001). Hannibal. Przeł. R. Wiśniewski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Levene, D.S. (2010). Livy on the Hannibalic War. Oxford: Oxford University Press.
• Macdonald, E. (2015). Hannibal. A hellenistic life. New Haven, London: Yale University Press.
• Marchesi, S. (2009). „Petrarch’s Philological Epic: Africa”. In: V. Kirkham, A. Maggi, Petrarch: a critical guide to the complete works. Chicago: University of Chicago Press. 113–130.
• Martin, J.M.K. (1942). „Livy and the Romance”. Greece & Rome 11. 124–129.
• Mehl, A. (2011). Roman Historiography. An Introduction to its Basic Aspects and Development. Transl. H.-F. Mueller. Chichester: Wiley-Blackwell.
• Moore, T.J. (1989). Artristry (!) and Ideology: Livy’s Vocabulary of Virtue. Frankfurt am Main: Athenäum Verlag.
• Mueller, H.-F. (2002). Roman Religion in Valerius Maximus. London, New York: Routledge.
• Östenberg, I. (2009). Staging the World. Spoils, Captives, and Representations in the Roman Triumphal Procession. Oxford: Oxford University Press.
• Peacock, J. (2000). „Looking at Van Dyck’s Scipio in its Context”. Art History 23. 262–289. https://doi.org/10.1111/1467-8365.00208
• Pedrocco, F. (2002). Tiepolo: the complete paintings. New York, Mailand: Rizzoli.
• Peter, H. (ed.) (1914). Historicorum Romanorum Reliquiae. Vol. I. Lipsiae: in aedibus Teubneri.
• Piai, M. (1974–1975). „Il Veronese revival nella pittura veneziana del Settecento”. Atti dell’Instituto Veneto di Scienze, Lettere e Arti 133. 295–312.
• Polyaenus. (1887). Strategemata. Ed. J. Woelfflin, I. Melber. Lipsiae: in aedibus Teubneri.
• Polybius. (1893). Historiae. Ed. Th. Büttner-Wobst, L. Dindorf. Leipzig: Teubner.
• Pseudo-Aurelius, Victor (1911). De viris illustribus urbis Romae. Ed. F. Pichlmayr. Leipzig: Teubner.
• Richardson, J.H. (2018). „P. Cornelius Scipio and the capture of New Carthage: the tide, the wind and other fantasies”. The Classical Quarterly 68.2. 458–474. https://doi:10.1017/S0009838818000368
• Rizzi, A. (1989). Sebastiano Ricci. Villa Manin di Passariano (Udine) 25 giugno–19 novembre 1989. Milano: Electa.
• Romilly, J. de. (1988). „Le conquérant et la belle captive”. Bulletin de l’Association Guillaume Budé 1. 3–15. https://doi:10.3406/bude.1988.1346
• Scarpa, A. (2006). Sebastiano Ricci. Milan.
• Schiavo, R. (1989). Giovanni Battista Tiepolo alla Villa Cordellina di Montechio Maggiore. Vicenza: Publigrafica Editrice.
• Scullard, H.H. (1929). Scipio Africanus in the Second Punic War. Cambridge: The University Press.
• Silius Italicus (2003). La guerre Punique. T. IV: livres XIV et XV. Texte établi et traduit par M. Martin. Livres XVI et XVII. Texte établi et traduit par G. Devallet. Paris: Les Belles Lettres.
• Spaltenstein, F. (1990). Commentaire des Punica de Silius Italicus (livres 9 à 17). Genève: Libraire Droz S.A.
• Titus Livus (1884). Ab urbe condita libri. Ed. G. Weissenborn, M. Mueller. Pars II. Libri XXI–XXX. Leipzig: Teubner.
• Tytus Liwiusz (1974). Dzieje Rzymu od założenia miasta. Ks. XXI–XXVII. Przeł. i oprac. M. Bożek. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Tytus Liwiusz (1976). Dzieje Rzymu od założenia miasta. Ks. XXVIII–XXIV. przeł. i oprac. M. Bożek. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Tzeutschler, L.A. (1982). The Cleveland Museum of Art Catalogue of Paintings, Part 3: European Paintings of the 16th, 17th, and 18th Centuries. Cleveland, OH: The Cleveland Museum of Art. 385–387.
• Walbank, F.W. (1967a). A Historical Commentary on Polybius. Vol. II. Oxford: Clarendon Press.
• Walbank, F.W. (1967b). „The Scipionic legend”. Proceedings of the Cambridge Philological Society. 54–69.
• Walde, Ch. (2010). Die Rezeption der antiken Literatur: Kulturhistorisches Werklexikon. Stuttgart: J.B. Metzler.
• Waleriusz Maksymus. (2019). Czyny i powiedzenia godne pamięci w dziewięciu księgach. Przekład, wstęp i komentarz I. Lewandowski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Zecchini, G. (2014). Scipione in Spagna: un approccio critico alla tradizione Polibiano-Liviana. In: G. Urso (ed.). Hispania terris omnibus felicior. Premesse ed esiti di un processo di integrazione. Pisa: Fondazione Niccolò Canussio. 87–103.
• Ziółkowski, A. (1988). Urbs direpta. Los miasta zdobytego przez Rzymian w okresie wielkich podbojów. In: Świat antyczny. Stosunki społeczne, ideologia i polityka, religia. Studia ofiarowane Izie Bieżuńskiej-Małowist w pięćdziesięciolecie pracy naukowej przez Jej uczniów. Warszawa: PWN. 87–116.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-0319.25.17

Biblioteka Nauki

2230800