Rozwój, struktura przestrzenna i funkcje centrów handlowych w Polsce

• Authors: Tomasz Kaczmarek

Title variants

Rozwój, struktura przestrzenna i funkcje centrów handlowych w Polsce

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie przestrzennych i funkcjonalnych aspektów rozwoju centrów handlowych w Polsce. W pierwszej jego części przedstawiono poziom rozwoju tego segmentu handlu. W kolejnej ukazano rozmieszczenie centrów na terenie kraju, którego główną cechą jest silna koncentracja w największych miastach Polski. Nowoczesny handel detaliczny koncentruje w nich ponad 50% całkowitej powierzchni handlowej. Trzecia część pracy koncentruje się na funkcjach centrów handlowych w życiu współczesnych miast. Nowoczesny handel odgrywa znaczącą rolę gospodarczą i społeczną. Generując tysiące miejsc pracy, zasila dochody budżetu miasta, zaspokaja coraz to bardziej wyszukane potrzeby zakupowe mieszkańców, kreuje nowe przestrzenie i formy spędzania wolnego czasu. Lokalizacja kolejnych centrów handlowych prowadzi też do dysfunkcji ‒ konfliktów przestrzennych i społecznych. W ostatniej części pracy przedstawiono perspektywy rozwoju centrów handlowych w najbliższych latach. Od kilku lat staje się jasne, że proces rozwoju nowoczesnej sieci handlowej nie może być żywiołowy, a interwencyjna rola państwa i samo-rządu powinna dotyczyć również tej sfery gospodarki.

EN

The subject of this paper is space-related and functional aspects of the development of Polish shopping malls. In the first part, the article discusses the stages and level of development of shopping centers in Poland. The second part of the article is devoted to the present-day spatial structure of shopping malls and their distribution first of all in biggest cities of the country. Large-lot objects occupy more like 50% of the city's shopping area. The third part of the paper concentrated on the role of the shopping malls in the contemporary live of Polish cities. Larg format retailing plays a significant economic and social role. By generating thousands of jobs, it swells the city budget, satisfies the ever more refined shopping needs of residents, creates new spaces and forms of spending leisure time. Shopping malls leads also to dysfunctions: spatial and social conflicts. The last part of the paper show the possible directions of the development of shopping malls in Poland.

Keywords

PL

centrum handlowe; handel wielkopowierzchniowy; polskie miasta; polityka przestrzenna wobec handlu; centrum handlowe; handel wielkopowierzchniowy; polskie miasta; polityka przestrzenna wobec handlu

EN

shopping malls; large format retailing; polish cities; spatial policy towards retailing

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Space – Society – Economy
• Year: 2014
• Issue: 13
• Pages: 247-267

Dates

published

2014-12-30

Contributors

author

Tomasz Kaczmarek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej

References

• Abrudan I.N., Dabija D.C., 2009, The life cycle of shopping centres and possible revitalization strategies, Analele Universitasi din Oradea, seria Stinte Economice.
• Bejnarowicz K., 2007, Nowe centra handlowe w starej przestrzeni miejskiej Krakowa [w:] Malikowski M., Solecki S. (red.), Przemiany przestrzenne w dużych miastach Polski i Europy Środkowo-Wschodniej, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Bywalec C., 2003, Wzrost konsumpcji usług, czyli proces serwicyzacji konsumpcji w Polsce, „Wiadomości Statystyczne” 2, Warszawa.
• Ciechomski W., 2010, Koncentracja handlu w Polsce i jej implikacje dla strategii konkurowania przedsiębiorstw handlowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Dudek-Mańkowska S., 2006, Funkcje wybranych centrów handlowych w Warszawie [w:] Jażdżewska I. (red.), Nowe przestrzenie w mieście, ich organizacja i funkcje, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Dzieciuchowicz J., 2012, Wielkie centrum handlowe w przestrzeni miejskiej i podmiejskiej. Manufaktura w Łodzi i Ptak w Rzgowie, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Jałowiecki B., 2010, Metropolie XXI w. [w:] Tucholska A. (red.), Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Kaczmarek T., 2010, Struktura przestrzenna handlu detalicznego. Od skali globalnej do lokalnej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Kaczmarek T., 2011, Handel detaliczny w rozwoju funkcjonalnym i przestrzennym miast w Polsce [w:] Wdowicka M., Mierzejewska L. (red.), Problemy rozwoju lokalnego i regionalnego na początku XXI w., Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM 15, Poznań.
• Kaczmarek T., Szafrański T., 2008, Poziom rozwoju i struktura przestrzenna handlu detalicznego w Poznaniu [w:] Rochminska A. (red.), Theoretical and empirical researches on services during socio-economic changes, „Space‒Society‒Economy” 8, Department of Space Economy and Spatial Planning, University of Łódź.
• Kuczyński J., Mikołajczyk J., 2007, Wpływ powstania i funkcjonowania Centrum Handlu, Sztuki i Kultury Stary Browar na rozwój społeczno-gospodarczy miasta Poznania [w:] Mikołajczak J. (red.), Zarządzanie usługami w gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu.
• Ledwoń S., 2008, Wpływ współczesnych obiektów handlowych na strukturę śródmieść, Praca doktorska wykonana na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej.
• Lowry J.R., 1997, The life cycle of shopping centers, „Business Horizons” 40(1).
• Mc Goldrick P., Davies (ed.), 1995, International Retailing. Trends and strategies, Pitman Publishing, London.
• Metelska B., 2012, Stary Browar jako przykład rewitalizacji przestrzeni miejskiej. Centrum handlu sztuki i biznesu Stary Browar (prezentacja power point).
• Namyślak B., 2006, Rozwój wielkopowierzchniowych obiektów handlowych we Wrocławiu [w:] Jażdżewska I. (red.), Nowe przestrzenie w mieście, ich organizacja i funkcje, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Odnowa, przebudowa i rozbudowa. Kierunki rozwoju centrów handlowych w Polsce, 2012, Jones Lang LaSalle.
• Rochmińska A., 2013, Atrakcyjność łódzkich centrów handlowych oraz zachowania nabywcze i przestrzenne ich klientów, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Wiktorowicz J., 2011, Struktura przestrzenno-funkcjonalna wybranych centrów handlowych Poznania na tle rozwoju handlu detalicznego w Polsce, Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. T. Kaczmarka w Instytucie Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-3180.13.13