Badanie spójności przestrzennej w gminach podmiejskich aglomeracji poznańskiej na przykładzie Lubonia

• Authors: Joanna Kołata , Piotr Zierke

Title variants

Badanie spójności przestrzennej w gminach podmiejskich aglomeracji poznańskiej na przykładzie Lubonia

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Spójność przestrzenna jest ważnym elementem ładu przestrzennego. Niestety w pracach badawczych brakuje jasnej definicji tego pojęcia. Jego główne znaczenie odnosi się zwykle do powiązań jakie można wytworzyć pomiędzy fragmentami większej struktury. Siłę tych relacji pogłębia ciągłość form architektonicznych, które budują ład przestrzenny i rozpoznawalność miejsca. Autorzy artykułu podjęli próbę zdefiniowania koherencji przestrzennej oraz wyznaczenia zasad jej pomiaru w trzech skalach: kwartału, miasta/wsi i gminy, lecz w prezentowanym opracowaniu skupiono się na przedstawieniu dwóch pierwszych skal. Pilotażowe badanie przeprowadzono na terenie gminy Luboń, która charakteryzuje się jedną z najwyższych gęstości zaludnienia na terenie aglomeracji poznańskiej oraz ilości mieszkań. Budownictwo mieszkaniowe to obecnie najliczniej występujący na terenach podmiejskich typ zabudowy. Jednocześnie na obszarze aglomeracji poznańskiej ciągle dynamicznie się rozwija, a liczba wydawanych decyzji na ten typ zabudowy znacznie przewyższa pozostałe. Analizując zabudowę gminy Luboń autorzy mają nadzieję na wyznaczenie przyczyn nieko­rzystnych zjawisk przestrzennych i opracowanie wytycznych, które mają wspomóc ich zaha­mowanie.

EN

Spatial cohesion is an important element of spatial order. Unfortunately, there is no clear definition of this concept in the research work. Its main meaning usually refers to the relationships that can be created between fragments of a larger structure. The strength of these relations is deepened by the continuity of architectural forms that build spatial order and recognisability of the place. Authors of this paper attempted to define the spatial coherence and to determine the rules of its measurement in three scales: district, town/village and commune, but the presented study focuses on the presentation of the first two scales. The pilot study was conducted in the commune of Luboń, which is characterized by one of the highest population density in the area of the Poznań agglomeration and one of the highest number of new flats. Residential buildings are currently the most common type of development in suburban areas. At the same time it is still developing dynamically in the area of the Poznań agglomeration, and the number of building permits issued for this type of housing significantly exceeds the others. By analysing the development of the Luboń commune, authors hope to identify the reasons for unfavourable spatial phenomena and to develop guidelines aimed at their inhibition.

Keywords

PL

spójność przestrzenna; ład przestrzenny; aglomeracja poznańska; spójność przestrzenna; ład przestrzenny; aglomeracja poznańska

EN

spatial cohesion; spatial order; Poznań agglomeration

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Space – Society – Economy
• Year: 2019
• Issue: 27
• Pages: 7-27

Dates

published

2019-03-30

Contributors

author

Joanna Kołata

• Politechnika Poznańska, Wydział Architektury, Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego, ul. Rychlewskiego 2, 60-021 Poznań

• https://orcid.org/0000-0003-2465-866X

author

Piotr Zierke

• Politechnika Poznańska, Wydział Architektury, Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego, ul. Rychlewskiego 2, 60-021 Poznań

• https://orcid.org/0000-0002-9460-2920

References

• Bański J., 2013, Zróżnicowanie terytorialne i spójność przestrzenna, Terytorialny wymiar rozwoju. Polska z perspektywy badań ESPON, Wydawnictwo Naukowe Scholar Sp. z o.o., Warszawa.
• Biskupski P., 2012, Przerwana tożsamość struktury przestrzennej Poznania, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej”, Architektura i Urbanistyka, 25, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.
• Borowiec J., Wilk K., 2005, Integracja europejska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Churski P., 2011, Spójność a przestrzeń – dylematy polityki regionalnej, Rozwój regionalny i polityka regionalna 15, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Graczyk R., 2005, Zespoły współczesnej zabudowy mieszkaniowej na tle historycznej makrostruktury miejskiej Lubonia. Wybrane aspekty, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej”, Architektura i Urbanistyka, 5, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.
• Greta M., Tomczak-Woźniak E., 2013, Problem spójności w nowej polityce regionalnej UE na lata 2014–2020, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, 4 (64), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Kantarek A.A., 2008, Rynek Krowoderski – w poszukiwaniu lokalnego centrum, „Czasopismo Techniczne. Architektura”, 105, z. 8, 3–A, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• Kantarek A.A., 2010, Tranzyt a spójność formy miasta, „Czasopismo Techniczne. Architektura”, 107, z. 3, 1–A, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• Koter M., 1974, Fizjonomia, morfologia i morfogeneza miasta. Przegląd rozwoju oraz próba uściślenia pojęć, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego”, seria II, 55, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kowalewski A., Markowski T., Śleszyński P. (red.), 2018, Studia KPZK – Tom 182. Studia nad chaosem przestrzennym, Polska Akademia Nauk, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa.
• Kozłowski L., Wajer Z., Brzezińska-Rawa A., Dziekoński O., Bielska B., Birek E., Flanz S., Goszczyński W., Karwacki A., Knieć W., Koziński G., Kurowska I., Marciniak Ż., Marcysiak T., Mentkowski P., Muszyńska-Jeleszyńska D., Podhorecki A., Rogatka K., Skowroński J.W., Skrzatek M., Sobczak-Piąstka J., Sobiech M., Wincek A., Wrońska A., Wroński S., 2017, Kształtowanie ładu przestrzennego w województwie kujawsko-pomorskim: Diagnoza i działania, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
• Kulesza M., 2001, Morfogeneza miast na obszarze Polski Środkowej w okresie przedrozbiorowym. Dawne województwa Łęczyckie i Sieradzkie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Lynch K., 1966, Quality in City Design, [w:] Banerjee T., Southworth M. (red.), 1995. City Sense and City Design. Writings and Projects of Kevin Lynch, The MIT Press, Cambridge.
• Pierzchalska M., 2004, Znaczenie spójności społeczno-gospodarczej dla rozwoju regionalnego, Spójność społeczno-ekonomiczna – implikacje regionalne, Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom.
• Szmytkie R., 2014, Metody analizy morfologii i fizjonomii jednostek osadniczych, Wydawnictwo Sowa, Wrocław.
• Śleszyński P., Markowski T., Kowalewski A., 2018, Studia KPZK – Tom 182. Studia nad chaosem przestrzennym – cz. 3. Synteza. Uwarunkowania, skutki i propozycje naprawy chaosu przestrzennego, Polska Akademia Nauk, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20030800717/U/D20030717Lj.pdf (dostęp: 14.07.2019).
• Wdowicka M., Mierzejewska L., 2012, Chaos w zagospodarowaniu przestrzennym stref podmiejskich jako efekt braku zintegrowanego systemu planowania (na przykładzie strefy podmiejskiej Poznania), „Problemy Rozwoju Miast”, 1 (04), Wydawnictwo Naukowe Instytutu Rozwoju Miast i Regionów, Kraków.
• http://poznanski.e-mapa.net/

Identifiers

DOI

10.18778/1733-3180.27.01