„Nowy tradycjonalizm”, czyli praktyki macierzyństwa w dobie późnej nowoczesności

• Authors: Agata Rejowska

Title variants

„Nowy tradycjonalizm”, czyli praktyki macierzyństwa w dobie późnej nowoczesności

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest opis i analiza tendencji w ramach szerszego konstruktu „macierzyństwa”, określonej jako „nowy tradycjonalizm”, oraz analiza idei i założeń obecnych w tle „nowego tradycjonalizmu”. Termin ten nawiązuje do obserwowalnego w ramach macierzyństwa „powrotu do przeszłości”, który przejawia się zarówno w sferze wartości, jak i praktyk. Jego cechy zostały omówione na przykładzie portalu „Dzieci są ważne” (publikowane artykuły zostały poddane jakościowej analizie treści). W kontekście wizji macierzyństwa proponowanej przez „nowych tradycjonalistów” można obserwować podwójną retradycjonalizację: pierwsza to zwrot w kierunku „dawnych” technik opiekuńczych, druga wiąże się z widocznym „przejściem” do „bardziej tradycyjnego podziału pracy” (uzasadnianego esencjalistycznym postrzeganiem ról płciowych). Dyskurs „nowego tradycjonalizmu” nie jest wolny od wewnętrznych napięć i paradoksów: postulowany powrót do pozytywnie waloryzowanej natury jest zapośredniczony przez kulturę i edukację, a powrót do tradycji – przez zdobycze ruchu feministycznego (kobieta ma prawo wyboru, a zatem może również wybrać wycofanie do sfery prywatnej). Pomimo zakładanego „minimalizmu” praktyki „nowego tradycjonalizmu” są możliwe do realizacji jedynie przez klasę średnią wyższą lub wyższą.

EN

The paper aims to describe and analyze a tendency in the framework of the broader construct of “motherhood,” named as “new traditionalism,” as well as to analyze ideas and assumptions present in its background. This term refers to “a return to past,” which is observable in motherhood and is reflected in the sphere of values as well as practices. Its features are discussed by an example of the “Dzieci są ważne” portal [Kids are important] (a qualitative analysis of the article’s content was conducted). In the vision of motherhood proposed by “new traditionalists,” one may observe double re-traditionalization. The first lies in the return to former “caring techniques” and the second is connected with a visible transition towards a more traditional division of work (justified by an essentialist vision of gender roles). The discourse of “new traditionalism” is not free from internal tensions and paradoxes: a suggested return to positively evaluated nature is mediated by culture and education; furthermore, a return to tradition is mediated by achievements of the feminist movement (the woman has right to choose, thus she can also decide to retreat to the private sphere). Despite of assumed “minimalism,” practices of “new traditionalism” can be realized only by the upper middle and the upper class.

Keywords

PL

nowy tradycjonalizm; macierzyństwo; postfeminizm; rodzicielstwo bliskości; nowy tradycjonalizm; macierzyństwo; postfeminizm; rodzicielstwo bliskości

EN

new traditionalism; motherhood; postfeminism; attachment parenting

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2018
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 172-189

Dates

published

2019-05-09

Contributors

author

Agata Rejowska

• Uniwersytet Jagielloński, Instytut Socjologii UJ, ul. Grodzka 52, 31-044 Kraków

• https://orcid.org/0000-0003-0035-3335

References

• „Ala’Antkowe BLW”. Blog pod redakcją Joanny Anger i Anny Piszczek [dostęp 24 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: http://alaantkoweblw.pl/
• Anger Joanna, Piszczek Anna (b.d.) „Chcielibyśmy rozpocząć BLW, ale…” [dostęp 24 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: https://dziecisawazne.pl/chcielibysmy-rozpoczac-blw/
• Appadurai Arjun (2005) Nowoczesność bez granic: kulturowe wymiary globalizacji. Przełożył Zbigniew Pucek. Kraków: Universitas.
• Aries Philipp (1995) Historia dzieciństwa: dziecko i rodzina w dawnych czasach. Przełożyła Maryna Ochab. Gdańsk: Marabut.
• Barthes Roland (2000) Mitologie. Przełożył Adam Dziadek. Warszawa: KR.
• Badinter Elizabeth (1998) Historia miłości macierzyńskiej. Przełożył Krzysztof Choiński. Warszawa: Volumen.
• Badinter Elizabeth (2013) Konflikt: kobieta i matka. Przełożył Jakub Jedliński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• „BLW mama”. Blog pod redakcją Anny Kozłowskiej [dostęp 24 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: http://blwmama.pl/
• Boym Svetlana (2001) The future of nostalgia. New York: Basic Books.
• Bradley Hariett (2008) Płeć. Przełożyła Ewa Chomicka. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Budrowska Bogusława (1997) Macierzyństwo: instytucja totalna? [w:] Jolanta Brach-Czaina, red., Od kobiety do mężczyzny i z powrotem. Rozważania o płci w kulturze. Białystok: Trans Humana, s. 297−308.
• Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przełożyła: Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Cherek Kinga (b.d.) Naturalna higiena niemowląt, czyli niemowlę bez pieluszki [dostęp 18 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: https://dziecisawazne.pl/naturalna-higiena-niemowlat-czyli-niemowle-bez-pieluszki/
• Choi Precilla i in. (2005) Supermum, superwife, supereverything: performing femininity in the transition to motherhood. „Journal of Reproductive and Infant Psychology”, vol. 23, s. 167−180.
• Cowan Carolyn, Cowan Philip (1992) When partners become parents: The big life change for couples. New York: Basic Books.
• Curran Daniel J., Renzetti Claire M. (2005) Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo. Przełożyła Agnieszka Gromkowska-Melosik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Darnovsky Marcy (1991) The New Traditionalism: Repackaging Ms. Consumer. „Social Text”, vol. 29, s. 72−91.
• Domański Henryk (2016). Omniworyzm jedzenia i stratyfikacja społeczna. „Studia Socjologiczne”, nr 2 (221), s. 123−143.
• „Dzieci są ważne – ekologia i dziecko”. Internetowy magazyn dla rodziców [dostęp 15 października 2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://dziecisawazne.pl/
• Dziuban Agata, Leszczyńska Katarzyna (2012) Pomiędzy esencjalizmem a konstruktywizmem. Płeć (kulturowa) w refleksji teoretycznej socjologii – przegląd koncepcji. „Studia Humanistyczne AGH” nr 11(2), s. 13−34.
• Elo Satu, Kyngäs Helvi (2007) The Qualitative Content Analysis Process. „Journal of Advanced Nursing”, vol. 62, s. 107−115.
• Evernden Neil (1992) The Social Creation of Nature. Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
• Fiedorczuk-Cieślak Natalia (2016) Jak pokochać centra handlowe. Warszawa: Wielka Litera.
• Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława (2004) Przemiany więzi społecznych: zarys teorii zmiany społecznej. Warszawa: Scholar.
• Grossberg Lawrence (1992) We Gotta Get out of This Place: Popular Conservatism and Postmodern Culture. New York: Routledge.
• Hays Sharon (1996) The Cultural Contradictions of Motherhood. New Haven: Yale University Press.
• Hryciuk Renata E., Korolczuk Elżbieta (2015) Konteksty upolitycznienia macierzyństwa i ojcostwa we współczesnej Polsce [w:] Renata E. Hryciuk, Elżbieta Korolczuk, red., Niebezpieczne związki. Macierzyństwo, ojcostwo i polityka. Warszawa: Wydawnictwo UW, s. 11−44.
• Jacyno Małgorzata (2007) Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jasielska Aleksandra, Martyniuk Renata (2011) Skomercjalizowane rodzicielstwo – nowy aspekt wczesnej dorosłości. „Psychologia Rozwojowa”, nr 16 (2), s. 33−49.
• Komosa Izabela (b.d.) Poród naturalny – jakość narodzin jakością życia [dostęp 20 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: http://dziecisawazne.pl/porod-naturalny-jakosc-narodzin-jakoscia-zycia/
• Kozłowska Anna (2016) Nie zaglądaj nam do talerza [dostęp 24 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: http://blwmama.pl/tag/nie-zgladaj-nam-do-talerza/
• Krogulska Ewa (b.d.) Integracja sensoryczna a BLW [dostęp 15 października 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://dziecisawazne.pl/integracja-sensoryczna-a-blw/
• Liedloff Jean (2010) W głębi kontinuum. Przełożył Cezary Urbański. Warszawa: Mamania.
• Liedloff Jean (b.d.) Rozmowa z Jean Liedloff, autorką koncepcji kontinuum. Rozmowę przeprowadził Ron Gerlitz [dostęp 4 grudnia 2017 r.]. Dostępny w Internecie: http://dziecisawazne.pl/rozmowa-z-jean-liedloff-autorka-koncepcji-kontinuum/
• Lisińska-Kozioł Majka (2010) Ekologiczne rodzicielstwo – być blisko dziecka [dostęp 6 grudnia 2017 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.deon.pl/inteligentne-zycie/wychowanie-dziecka/art,237,ekologiczne-rodzicielstwo-byc-blisko-dziecka.html
• Lotz Amanda (2001) Postfeminist Television Criticism: Rehabilitating Critical Terms and Identifying Postfeminist Attributes. „Feminist Media Studies”, vol. 1, s. 105−121.
• Maciejewska-Mroczek Ewa (2012) Mrówcza zabawa. Współczesne zabawki a społeczne konstruowanie dziecka. Kraków: Universitas.
• Maushart Susan (2002) The truth about babies. „The Guardian” [dostęp 17 czerwca 2017 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.theguardian.com/world/2002/jun/27/gender.uk
• Press Andrea L. (1991) Women Watching Television: Gender, Class and Generation in the American Television Experience. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Probyn Elspeth (1997) New Traditionalism and Post-Feminism: TV Does the Home, [w:] Charlotte Brunsdon, Julie D’Acci, Lynn Spigel, eds., Feminist Television Criticism: A Reader. New York: Oxford University Press, s. 126−138.
• Rapley Gill (b.d.) „Bobas lubi wybór” – rozmowa o rewolucji w diecie dziecka. Wywiad przeprowadzony przez autorów bloga „Dzieci są ważne” [dostęp 15 października 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://dziecisawazne.pl/rewolucja-rozszerzaniu-diety-niemowlat-rozmowa-gill-raplay-autorka-ksiazki-blw/
• Sears William, Sears Martha (2013) Księga rodzicielstwa bliskości. Przewodnik po opiece i pielęgnacji dziecka od chwili narodzin. Przełożyły Matylda Szewczyk, Grażyna Chamielec. Warszawa: Mamania.
• Sennet Richard (2009) Upadek człowieka publicznego. Przełożyła Hanna Jankowska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
• Sikorska Małgorzata (2009) Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Slany Krystyna (2006) Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Nomos.
• Słownik języka polskiego [dostęp 29 listopada 2017 r.]. Dostępny w Internecie: https://sjp.pwn.pl/szukaj/naturalizm.html
• Sobiło Marta, Mocarska Agnieszka (b.d.) Samodzielne jedzenie niemowląt, czyli Baby-led weaning [dostęp 15 października 2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://dziecisawazne.pl/wczesne-samodzielne-jedzenia-niemowlat-czyli-blw/
• Soper Kate (2014) Odrzucanie i odzyskiwanie „natury” na przykładzie gender i animalstudies (przewartościowania). Przełożyła Anna Barcz, [w:] Anna Barcz, Magdalena Dąbrowska, red., Zwierzęta, gender i kultura. Lublin: E-naukowiec, s. 37−46.
• Szczepaniak Karolina (2012) Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych – refleksje metodologiczne. „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica” , vol. 42, s. 83−112.
• Szlendak Tomasz (2005) Leniwe maskotki, rekiny na smyczy. W co kultura konsumpcyjna przemieniła mężczyzn i kobiety. Warszawa: Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza.
• Szlendak Tomasz (2013) Kultura nadmiaru w czasach niedomiaru. „Kultura współczesna”, nr 1, s. 7−26.
• Titkow Anna, Duch-Krzysztofek Danuta, Budrowska Bogusława (2004) Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Woodhead Linda (2007) Why so Many Women in Holistic Spirituality? A Puzzle Revisited [w:] Flanagan Kieran, Jupp Peter, eds., A Sociology of Spirituality. Aldershot: Ashgate, s. 115−125.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.14.4.09