Być krewnym. Znaczenie pokrewieństwa w wewnętrznych kręgach sieci społecznych

• Authors: Iwona Przybył

Title variants

EN

To Be a Kin: The Meaning of Kinship in the Inner Circles of Social Networks

Abstracts

EN

The aim of this article is to present the results of empirical research on the existence and distribution of kinship in the social networks of women and men in three groups: young adults, middle-aged adults, and younger seniors. The research also included the question of the respondents’ perception of kinhip. The study was conducted in 2021 on a sample of 109 adult persons aged 20–69. The analysis revealed that the morphology of the inner circles of the social network is primarily determined by two variables, namely stage of life and gender, and not by the kins’ biographical attainability. Family life is organized and centered around the woman and her first-, second-, and third-degree relatives. Bonds with relatives are seen mainly as a source of benefits (permanence, support, open communication, norms, values, and identity) rather than as a space of opression.

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań empirycznych na temat obecności krewnych w sieciach społecznych kobiet i mężczyzn w trzech fazach życia: wczesnego dorosłego, dorosłego w średnim wieku i młodszego seniora oraz sposobów postrzegania więzi z krewnymi. Badania były prowadzone w 2021 roku na próbie 109 osób w wieku 20–69 lat. Analiza pokazała, że morfologia wewnętrznych kręgów sieci społecznej jest uzależniona od płci oraz fazy życia, nie od biograficznej dostępności krewnych. Życie rodzinne jest zorganizowane i skupione wokół kobiet i krewnych pochodzących ze strony matki. Więzi z krewnymi są postrzegane raczej jako źródło zasobów, trwałości, wsparcia, otwartości komunikacyjnej, norm, wartości i tożsamości, niż jako przestrzeń opresji.

Keywords

PL

krewni; znaczenie pokrewieństwa; sieć społeczna; morfologia sieci społecznej; faza życia

EN

relatives; the meaning of kinship; social network; morphology of the social network; stage of life

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2022
• Volume: 18
• Issue: 1
• Pages: 14-39

Dates

published

2022

Contributors

author

Iwona Przybył

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000184686254

References

• Adler Ronald B., Rosenfeld Lawrance B., Proctor II Russell F. (2018) Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Przełożyła Grażyna Skoczylas. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
• Bauman Zygmunt (2007) Płynne czasy. Życie w epoce niepewności. Przełożył Maciej Żakowski. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Bojanowski Michał (2018) Metody i wyzwania w sondażowych badaniach sieci społecznych [w:] Bogdan W. Mach, Ireneusz Sadowski, red., Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, s. 197–220.
• Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przełożyła Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Connidis Ingrid A., McMullin Julie A. (2002) Ambivalence, Family Ties, and Doing Sociology. „Journal of Marriage and Family”, vol. 64, s. 549–601.
• Dunbar Robin (2019) Ilu przyjaciół potrzebuje człowiek? Liczba Dunbara i inne wybryki ewolucji. Przełożyła Dominika Cieśla-Szymańska. Kraków: Copernicus Center Press.
• Dyczewski Leon (2003) Rodzina twórcą i przekazicielem kultury. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe KUL.
• Fatyga Barbara (2020) Przyczynek: role i kapitały rodzinne w polach semantycznych według Inwentarza JA-MY-ONI i według Testu Dwudziestu Stwierdzeń (TST) [w:] Mariola Bieńko, Magdalena Rosochacka-Gmitrzak, Ewa Wideł, red., Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 315–333.
• Finch Janet (2007) Displaying families. „Sociology”, vol. 41, s. 65–81.
• Fingerman Karen L., Hay Elizabeth L, Birditt Kira S. (2004) The Best of Ties, the Worst of Ties: Close, Problematic, and Ambivalent Social Relationships. „Journal of Marriage and Family”, vol. 66, s. 792–808.
• Galvin Kathleen M., Bylund Carma L., Brommel Bernard J. (2007) Family Communication: Cohesion and Change. Boston: Allyn & Bacon.
• Gellner Ernest (1995) Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice. Przełożył Antoni Bydłoń. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
• Giddens Anthony (2006) Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gilgun Jane F. (2013) Qualitative Family Research: Enduring Themes and Contemporary Variations [w:] Gary W. Peterson, Kevin R. Bush, eds., Handbook of Marriage and the Family. New York: Springer Sciences+Business Media, s. 91–119.
• Gilligan Carol (2015) Innym głosem: teoria psychologiczna a rozwój kobiet. Przełożyła Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Giza-Poleszczuk Anna (2000) Przestrzeń społeczna [w:] Anna Giza-Poleszczuk, Mirosława Marody, Andrzej Rychard, red., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 97–166.
• Giza-Poleszczuk Anna (2005) Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława (2000) Kapitał ludzki i systemowy [w:] Anna Giza-Poleszczuk, Mirosława Marody, Andrzej Rychard, red., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 45−95.
• Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława, Andrzej Rychard (2000) Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Granovetter Mark S. (1973) The Strenght of Weak Ties. „American Journal of Sociology”, vol. 78, no. 6. s. 1360–1380.
• Grotowska-Leder Joanna, red., (2008) Sieci wsparcia społecznego jako przejaw integracji i dezintegracji społecznej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kimmel Michael (2015) Społeczeństwo genderowe. Przełożyły Anna Czerniak, Anna M. Kłonkowska. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Konecki Krzysztof (2000) Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Levi-Strauss Claude (1993) Spojrzenie z oddali. Przełożyli Wincenty Grajewski i in. . Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy
• Mach Bogdan W., Sadowski Ireneusz, red. (2018) Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Morgan David H. J. (2011) Rethinking Family Practices. London: Palgrave Macmillan.
• Sikorska Małgorzata (2019) Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce – rekonstrukcja codzienności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Silverman David (2008) Prowadzenie badań jakościowych. Przełożyła Joanna Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Slany Krystyna, Krzaklewska Ewa, Warat Marta (2016) Wzory życia rodzinnego w kontekście płci – między tradycją a partnerstwem [w:] Iwona Przybył, Aldona Żurek, red., Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 77–96.
• Szukalski Piotr (2002) Przepływy międzypokoleniowe i ich kontekst demograficzny. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Szukalski Piotr (2012) Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Titkow Anna, Duch-Krzystoszek Danuta, Budrowska Bogusława (2004) Nieodpłatna praca kobiet: mity, realia, perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Voorpostel Marieke, Lippe van der Tanja (2007) Support Between Siblings and Between Friends: Two Worlds Apart? „Journal of Marriage and Family”, vol. 69, s. 1271–1282.
• White Lynn (2001) S ibling R elationships O ver t he L ife C ourse: A Panel Analysis. “„Journal of Marriage and Family”, vol. 63, s. 555–568.
• Zagała Zbigniew (2017) Rodzinne i przyjacielskie sieci społeczne, czyli o mobilizujących i demobilizujących kontekstach aktywności obywatelskiej [w:] Piotr Skudrzyk, Małgorzata Suchacka, Marek S. Szczepański, red., W sieci i w matni społecznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 75–99.
• Zawistowska Alicja (2018) Znajomi, przyjaciele, partnerzy: charakterystyka relacji w wewnętrznych kręgach społecznych [w:] Bogdan W. Mach, Ireneusz Sadowski, red., Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, s. 25–48.
• Żurek Aldona (2015) Swoi i obcy w rodzinie [w:] Iwona Taranowicz, Stella Grotowska, red., Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, s. 57–72.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.18.1.02

Biblioteka Nauki

2033733