Voluntarily childless men: socio-cultural reasons why young Poles are not assuming a parental role

• Authors: Emilia Garncarek

Title variants

PL

Dobrowolnie bezdzietni mężczyźni – społeczno-kulturowe przyczyny niepodejmowania roli rodzicielskiej przez młodych Polaków

Abstracts

PL

Autorka podejmuje problematykę dotyczącą zjawiska dobrowolnej bezdzietności w Polsce. Przedstawia wyniki badań własnych stanowiących część szerszych analiz dotyczących zagadnienia intencjonalnej bezdzietności. Problematyka relacjonowana w niniejszym tekście koncentruje się na przyczynach niepodejmowania roli rodzicielskiej przez mężczyzn. Część pierwsza tekstu obejmuje społeczno-kulturowy kontekst w badaniach nad dobrowolną bezdzietnością, część druga zawiera prezentację wyników badań jakościowych, realizowanych m.in. techniką wywiadu grupowego i indywidualnego z dobrowolnie bezdzietnymi mężczyznami. Ukazuje przyczyny niepodejmowania roli rodzicielskiej przez mężczyzn oraz typy męskiej bezdzietności z wyboru.

EN

The author explores the phenomenon of voluntary childlessness in Poland. She presents the results of her own research as part of a broader analysis of the issue of intentional childlessness. The focus of the article is on the reasons why men do not take on a parental role. The first part of the article covers the socio-cultural context of the research into voluntary childlessness, while the second part discusses the results of qualitative research conducted using, among other things, focus group and in-depth interviews with voluntarily childless men. It shows the reasons why men do not assume a parental role and the types of male childlessness by choice.

Keywords

PL

przemiany współczesnej rodziny; dobrowolna bezdzietność; mężczyźni; badania jakościowe

EN

transformation of the contemporary family; voluntary childlessness; men; qualitative research

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2022
• Volume: 18
• Issue: 1
• Pages: 112-130

Dates

published

2022

Contributors

author

Emilia Garncarek

• University of Lodz, Poland

• https://orcid.org/0000000296850741

References

• Anderson, Eric. 2009. Inclusive Masculinity: The Changing Nature of Masculinities. New York, London: Routledge.
• Arcimowicz, Krzysztof. 2003. Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda. Fałsz. Stereotyp. Gdansk: Wydawnictwo GWP.
• Arcimowicz, Krzysztof. 2008. “Przemiany męskości w kulturze.” Pp. 21-60 in Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, edited by M. Fuszara. Warsaw: Wydawnictwo Trio.
• Arcimowicz, Krzysztof. 2013. Dyskursy o płci i rodzinie w polskich telesagach. Warsaw: Wydawnictwo Akademicke Żak.
• Arcimowicz, Krzysztof. 2014. “Kryzys męskości czy szansa dla mężczyzn? Przegląd problematyki badań.” Ars Educandi 11:13-26.
• Babbie, Earl. 2008. Podstawy badań społecznych. Warsaw: Wydawnictwo PWN.
• Badinter, Elisabeth. 1998. Historia miłości macierzyńskiej. Warsaw: Oficyna Wydawnicza Wolumen.
• Badinter, Elisabeth. 2013. Konflikt: kobieta i matka. Warsaw: Wydawnictwo PWN.
• Bauman, Zygmunt. 2006. Płynna nowoczesność. Cracow: Wydawnictwo Literackie.
• Bauman, Zygmunt. 2007. Płynne życie. Cracow: Wydawnictwo Literackie.
• Bauman, Zygmunt. 2008. Zindywidualizowane społeczeństwo. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
• Beck, Ulrich. 2004. Społeczeństwo ryzyka. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Beck, Ulrich and Elisabeth Beck-Gernsheim. 2002. Individualization. Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences. London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage.
• Bem, Sandra. 2000. Męskość, kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Gdansk: GWP.
• Bourdieu, Pierre. 2004. Męska dominacja. Warsaw: Oficyna Naukowa.
• Bradley, Harriet. 2008. Płeć. Warsaw: Wydawnictwo Sic!
• Brannon, Linda. 2002. Psychologia rodzaju. Gdansk: GWP.
• Budrowska, Bogusława. 2000. Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety. Warsaw: Wydawnictwo Funna.
• Budrowska, Bogusława. 2001. “Regulamin i improwizacje, czyli o kulturowym skrypcie bycia matką.” Kultura i Społeczeństwo 2:105-120.
• Budrowska, Bogusława. 2003. “Znikoma reprezentacja kobiet w elitach – próby wyjaśnień.” Pp. 39-67 in Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Monografia zjawiska, edited by A. Titkow. Warsaw: ISP.
• Connell, Raewyn. 2005. Masculinities. London: Routledge.
• Cymbranowicz, Katarzyna. 2016. “Prekariat – nowe zjawisko na rynku pracy w Polsce.” Annales. Etyka w życiu gospodarczym / Annales. Ethics in Economic Life 19(2):17-30.
• Daniłowicz, Paweł and Jolanta Lisek-Michalska. 2004. “Fokus – zogniskowany wywiad grupowy. Zarys metody.” Pp. 11-32 in Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą, edited by J. Lisek-Michalska and P. Daniłowicz. Lod: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Dolińska Barbara. 2016. „Bezdzietni z wyboru.” Znak 729:46-53.
• Dróżka, Wiktoria. 2019. „Bezdzietna para z wyboru: czy może być szczęśliwa?” Retrieved February 21, 2022 https://zdrowie.radiozet.pl/Psychologia/Psychoterapia/Bezdzietna-para-z-wyboru-czy-moze-byc-szczesliwa
• Dzwonkowska-Godula, Krystyna. 2015. Tradycyjnie czy nowocześnie. Wzory macierzyństwa i ojcostwa w Polsce. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Garncarek, Emilia. 2010. “Społeczność wirtualna na forum dyskusyjnym ‘Bezdzietni z Wyboru’ jako grupa mniejszościowa on-line i off-line.” Pp. 203-214 in Agora czy Hyde Park? edited by Ł. Kapralska and B. Pactwa. Cracow: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Garncarek, Emilia. 2014. “Dobrowolna bezdzietność a przemiany tożsamości płci współczesnych kobiet i mężczyzn.” Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica 51:97-116.
• Garncarek, Emilia. 2017. “Podejmowanie decyzji o dobrowolnej bezdzietności w kontekście jakości relacji małżeńskiej.” Dyskursy Młodych Andragogów 18:373-387.
• Gębuś, Dorota. 2006. Rodzina. Tak, ale jaka? Warsaw: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Giddens, Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość. “Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warsaw: PWN.
• Giddens, Anthony. 2006. Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Warsaw: PWN.
• Giddens, Anthony. 2008. Konsekwencje nowoczesności. Cracow: Wydawnictwo UJ.
• Hearn, Jeff. 2003. “‘Surprise, surprise, men are gendered too’: Critical Studies on Men and the Politics of Representation.” Pp. 141- 167 in Representing Gender in Cultures, edited by E. Oleksy. Frankfurt: Peter Lang Pub.
• Inglehart, Ronald and Norris Pippa. 2009. Wzbierająca fala. Równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie. Warsaw: PIW.
• Kaschack, Ellyn. 1996. Nowa psychologia kobiety. Podejście feministyczne. Gdansk: Wydawnictwo GWP.
• Kimmel, Michael. 2004. The Gendered Society. New York: Oxford University Press.
• Kluczyńska, Urszula and Wojnicka Katarzyna. 2015. „Wymiary męskości.” Interalia 10:1-6.
• Kluzowa, Krystyna and Slany Krystyna. 2004. „Przemiany realizacji funkcji prokreacyjnej w rodzinie.” Pp. 63-95 in Oblicze współczesnej rodziny polskiej, edited by B. Mierzwiński and E. Dybowska. Cracow: Wydawnictwo WAM.
• Kwak, Anna. 2005. Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warsaw: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Kwak, Anna. 2014. Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacja, LAT. Warsaw: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Lesthaeghe, J. Ron. 2010. “The unfolding story of the second demographic transition.” Population and Develepment Review 36 (2):211-251.
• Malinowska, Ewa. 2011. “Kapitał ludzki w ujęciu genderowym – koncepcja teoretyczna.” Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica 39:3-16.
• Mandal, Eugenia. 2000. Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Mandal, Eugenia. 2003. Kobiecość i męskość. Popularne opinie a badania naukowe. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Żak.
• Marody, Mirosława. 2014. Jednostka po nowoczesności. Warsaw: Wydawnictwo Scholar.
• Pankowska, Dorota. 2005. Wychowanie a role płciowe. Gdansk: Wydawnictwo GWP.
• Putnam Tong, Rosemarie. 2002. Myśl feministyczna. Wprowadzenie. Warsaw: Wydawnictwo PWN.
• Raaij Fred van. 2001. “Konsumpcja postmodernistyczna.” Pp. 324-344 in Zachowania konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, edited by M. Lambkin et al. Warsaw: Wydawnictwo PWN.
• Rothman, Joshua. 2020. “Nie urodzić się wcale.” Znak 01/2020. Retrieved February 21, 2022 https://www.miesiecznik.znak.com.pl/benatar-nie-urodzic-sie-wcale/
• Ruszkiewicz, Dorota. 2015. “Negatywne aspekty nierealizowania macierzyństwa – poglądy i odczucia kobiet bezdzietnych.” Pedagogika Rodziny 5/4:169-183.
• Santangelo, Nicoletta. 2011. “Contemporary studies about fertility changes: common trends or contextual variations?” Italian Sociologica Review 1(1):50-56.
• Sikorska, Małgorzata. 2009. Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warsaw: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
• Sikorska, Małgorzata. 2012. „Życie rodzinne.” Pp. 185-228 in Współczesne społeczeństwo polskie, edited by A. Giza and M. Sikorska. Warsaw: PWN.
• Sikorska, Małgorzata. 2019. Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce - rekonstrukcja codzienności. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Slany, Krystyna. 2002. Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Cracow: Wydawnictwo Nomos.
• Slany, Krystyna and Szczepaniak-Wiecha Izabela. 2003. „Bezdzietność jako nowy fenomen w nowoczesnym świecie.” Małżeństwo i Rodzina 1(5):23-28.
• Slany, Krystyna. 2011. “Rodzina w refleksji feministyczno-genderowej.” Pp. 225-248 in Gender w społeczeństwie polskim, edited by K. Slany, J. Struzik, and K. Wojnicka. Cracow: Wydawnictwo Nomos.
• Standing, Guy. 2011. The Precariat: The New Dangerous Class. London, New York: Bloomsbury Academic.
• Szlendak, Tomasz. 2010. Socjologia rodziny. Warsaw: PWN.
• Szukalski, Piotr. 2021. “Polska bez dzieci. Mamy spadek liczby urodzeń w 2020 r.” Retrieved February 02, 2022 https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8084471,polska-bez-dzieci-mamy-spadek-liczby-urodzen-w-2020-r.html
• Ślęczka Kazimierz. 1999. Feminizm. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”.
• Titkow, Anna, Bogusława Budrowska, and Danuta Duch. 2004. Nieodpłatna praca kobiet. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Wharton S., Amy. 2005. The Sociology of Gender. An Introduction to Theory and Research. Malden, MA: Blackwell Publishing.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.18.1.06

Biblioteka Nauki

2033731