Identification with Place and Place Identity: The Perspective of the Mental Maps of the Inhabitants of Enclaves of Poverty

• Authors: Marcjanna Nóżka

Title variants

PL

Identyfikacja z miejscem i tożsamość miejsca – z perspektywy map mentalnych mieszkańców enklaw biedy

Abstracts

PL

Enklawy biedy to przestrzenie społecznie napiętnowane, które mogą sprzyjać wykluczeniu lub wzmacniać jego wrażenie. Równocześnie to środowisko życia konkretnych ludzi, którzy je współdzielą i współtworzą; to przestrzenie domowe, bezpieczne, będące źródłem satysfakcji i identyfikacji. Okoliczności konstytuujące i wyróżniające te swoiste ekosystemy stanowiły inspirację do zrealizowania badań w latach 2014–2016 w enklawach ubóstwa zlokalizowanych w Polsce w dwóch dużych miastach oraz na terenach wiejskich, służących rozpoznaniu sposobu ich waloryzowania i mentalnego odwzorowywania przez zamieszkujących je ludzi. Bazując na wynikach badań własnych, w artykule omówiono trzy uzupełniające się wątki, obejmujące procesy identyfikacji przestrzeni, identyfikowania się z miejscem i tożsamości miejsca. Zwrócono uwagę na poznawczą i praktyczną wartość tego rodzaju ustaleń, które wychodzą poza uproszczone i generalizujące myślenie na temat enklaw biedy, ujawniają potencjały zróżnicowanych sąsiedztw i złożoność więzi ludzi z miejscem.

EN

Enclaves of poverty are spaces of social stigmatization that can foster exclusion as well as enhance the impression of it. At the same time, they are milieus in the lives of specific human beings who co-inhabit and co-create these spaces; they are a home base – a place of safety, one that is the source of satisfaction and identification. The circumstances constituting and distinguishing these specific ecosystems were the inspirations for research conducted in 2014–2016 in enclaves of poverty – located in two large cities and in rural areas in Poland – to identify the ways of valuing and mental mapping performed by people living there. Based on the results of the author’s research, the article discusses three complementary issues covering the ways of identifying a space, identifying with a place and place identity. It focuses on the cognitive and practical value of such findings, which go beyond simplified and generalized thinking about enclaves of poverty, revealing the potentials of various neighbourhoods and the complexity of people’s connections with a place.

Keywords

PL

mapy mentalne; enklawy biedy; identyfikacja miejsca; identyfikacja z miejscem; tożsamość miejsca

EN

mental maps; enclaves of poverty; place identification; identifying with a place; place identity

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2023
• Volume: 19
• Issue: 2
• Pages: 6-27

Dates

published

2023

Contributors

author

Marcjanna Nóżka

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/000000032637760X

References

• Annan Kofi A. (2003), The challenge of slums: Global report on human settlements 2003, United Nations Human Settlements Programme, London–Sterling: Earthscan Publications Ltd.
• Augé Marc (2011), Nie miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, translated by Roman Chymkowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bańka Augustyn (2011), Przywiązanie do miejsca i jego znaczenie w cyklu życia człowieka, [in:] Augustyn Bańka (ed.), Symbole, przemiany oraz wizje przestrzeni życia, Poznań: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, pp. 7–14.
• Baumeister Roy F., Jones Edward E. (1978), When self-presentation is constrained by the target’s knowledge: Consistency and compensation, “Journal of Personality and Social Psychology”, vol. 36(6), pp. 608–618, https://doi.org/10.1037/0022-3514.36.6.608
• Bell Paul A., Greene Thomas C., Fisher Jeffrey D., Baum Andrew (2004), Psychologia środowiskowa, translated by Maria Lewicka, Tytus Sosnowski, Jacek Suchecki, Agnieszka Skorupka, Aleksandra Jurkiewicz, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Besten Olga den (2010), Local belonging and ‘geographies of emotions’: Immigrant children’s experience of their neighbourhoods in Paris and Berlin, “Childhood”, vol. 17(2), pp. 181–195, https://doi.org/10.1177/0907568210365649
• Bird Julia, Montebruno Piero, Regan Tanner (2017), Life in a slum: Understanding living conditions in Nairobi’s slums across time and space, “Oxford Review of Economic Policy”, vol. 33(3), pp. 496–520, https://doi.org/10.1093/oxrep/grx036
• Bolt Gideon, Kempen Ronald van (2003), Escaping poverty neighbourhoods in the Netherlands, “Housing, Theory and Society”, vol. 20(4), pp. 209–222, https://doi.org/10.1080/14036090310018941
• Crisp Beth R. (2010), Belonging, connectedness and social exclusion, “Journal of Social Inclusion”, vol. 1(2), pp. 123–132.
• Czykwin Elżbieta (2008), Stygmat społeczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Descombes Vincent (1987), Proust, philosophie du roman, Paris: Éditions de Minuit.
• Downs Roger M. (1970), Geographic space perception, „Progress in Geography”, vol. 2, pp. 65–108.
• Downs Roger M., Stea David (1973), Image and Environment: Cognitive Mapping and Spatioal Behavior, Chicago: Aldine.
• Dupont Véronique, Jordhus‐Lier David, Sutherland Catherine, Braathen Einar (eds.) (2016), The politics of slums in the Global South: Urban informality in Brazil, India, South Africa and Peru, Oxon: Routledge.
• Falkowski Jan, Jasiulewicz Michał (eds.) (1994), Restrukturyzacja państwowych gospodarstw rolnych w świetle doświadczeń ogólnokrajowych, Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane WSI.
• Frankl Vincent E. (2009), Człowiek w poszukiwaniu sensu, translated by Aleksandra Wolnicka, Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Fried Marc (2000), Continuities and discontinuities of place, “Journal of Environmental Psychology”, vol. 20, pp. 193–205, https://doi.org/10.1006/jevp.1999.0154
• Frost Diane, Catney Gemma (2020), Belonging and the intergenerational transmission of place identity: Reflections on a British inner-city neighbourhood, “Urban Studies”, vol. 57(14), pp. 2833–2849.
• Gans Herbert J. (1962), The urban villagers, New York: Macmillan.
• Gould Peter, White Rodney (1986), Mental Maps, Boston: Allen & Unwin.
• Hummon David M. (1992), Community attachment: Local sentiment and sense of place, [in:] Irwin Altman, Setha M. Low (eds.), Place attachment, New York: Plenum, pp. 253–277.
• Jones Nikki (2010), Between good and ghetto: African American girls and inner-city violence, Piscataway: Rutgers University Press.
• Kearns Ade, Parkes Alison (2005), Living in and leaving poor neighbourhood conditions in England, “Housing Studies”, vol. 18(6), pp. 827–851, https://doi.org/10.1080/0267303032000135456
• Lach Kornelia (2001), O flichtowaniu [od niemieckiego fliehen: uciekać] i flichtlingach. Zmiana przestrzeni życiowej ludności pogranicza śląsko-morawskiego w latach 40. XX wieku, [in:] Piotr Kowalski (ed.), Przestrzenie, miejsca, wędrówki. Kategoria przestrzeni w badaniach kulturowych i literackich, Opole: Uniwersytet Opolski, pp. 125–131.
• Lewicka Maria (2004), Ewaluatywna mapa Warszawy: Warszawa na tle innych miast, [in:] Janusz Grzelak, Tomasz Zarycki (eds.), Społeczna mapa Warszawy. Interdyscyplinarne studium metropolii warszawskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, pp. 316–336.
• Lewicka Maria (2012), Psychologia miejsca, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Lewis Oskar (1961), The children of Sanchez New York, New York: Random House.
• Lewis Oskar (1966), The culture of poverty, “Scientific American”, vol. 215(4), pp. 19–25.
• Lupton Ruth, Power Anne (2002), Social exclusion and neighbourhoods, [in:] John R. Hills, Julian Le Grand, David Piachaud (eds.), Understanding social exclusion, Oxford: Oxford University Press, pp. 118–140.
• Lynch Kevin (1960), The Image of the City, Cambridge: MIT Press.
• Mesch Gustavo S., Manor Orit (1998), Social ties, environmental perception, and local attachment, “Environment and Behaviour”, vol. 30, pp. 504–519.
• Nęcki Zbigniew (2004), Formowanie się postaw wobec otoczenia – od niewiedzy do nazwy, [in:] Ekologia społeczna – psychologiczne i środowiskowe uwarunkowania postaw, Kraków: Stowarzyszenie Ekopsychologia, pp. 111–115.
• Nóżka Marcjanna (2016), Społeczne zamykanie (się) przestrzeni. O wykluczeniu, waloryzacji miejsca zamieszkania i jego mentalnej reprezentacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Nóżka Marcjanna (2020), Postawy wobec zamieszkiwanej przestrzeni i mobilność mieszkańców miejskich enklaw biedy w Polsce, “Etnografia Polska”, vol. LXIV(1–2), pp. 61–83.
• Ooi Giok L., Hong Kai P. (2007), Urbanization and Slum Formation, “Journal of Urban Health”, vol. 84(1), pp. 27–34, https://doi.org/10.1007/s11524-007-9167-5
• Proshansky Harold M., Fabian Abbe K., Kaminoff Robert (1983), Place identity: Physical world socialization of the self, “Journal of Environmental Psychology”, vol. 3, pp. 57–83.
• Qazimi Shukran (2014), Sense of Place and Place Identity, “European Journal of Social Sciences Education and Research”, vol. 1(1), pp. 306–310, https://doi.org/10.26417/ejser.v1i1.p306-310
• Relph Edward (1976), Place and placelessness, London: Pion.
• Shaw Clifford, McKay Henry H. (1942), Juvenile delinquency and urban areas, Chicago: University of Chicago Press.
• Small Mario L. (2015), De-Exoticizing Ghetto Poverty: On the Ethics of Representation in Urban Ethnography, “City & Community”, vol. 14(4), pp. 352–358, https://doi.org/10.1111/cico.12137
• Stanny-Burak Monika (2005), Marginalizacja na obszarach popegeerowskich – społeczna konsekwencja transformacji, [in:] Lucyna Frąckiewicz (ed.), Wykluczenie społeczne, Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. K. Adameckiego, pp. 245–259.
• Stedman Richard C. (2003), Is it really just a social construction? The contribution of the physical environment to sense of place, “Society and Natural Resources”, vol. 16(8), pp. 671–685.
• Stegner Wallace (1992), The sense of place, New York: Random House.
• Tomaszewska Danuta (2001), Przestrzenne aspekty sytuacji życiowej mieszkańców osiedli popegeerowskich – ujęcie typologiczne, [in:] Zofia Kawczyńska-Butrym (ed.), Mieszkańcy osiedli byłych Pegeerów o swojej sytuacji życiowej: raport z badań, Olsztyn: SQL, pp. 113–120.
• Tuan Yi-Fu (1974), Topophilia: A study of environmental perception, attitudes, and values, Englewood Cliffs: Prentice Hall.
• Walks Alan R., Bourne Larry S. (2006), Ghettos in Canada’s cities? Racial segregation, ethnic enclaves and poverty concentration in Canadian urban areas, “The Canadian Geographer”, vol. 50(3), pp. 273–297, https://doi.org/10.1111/j.1541-0064.2006.00142.x
• Warzywoda-Kruszyńska Wielisława, Jankowski Bogdan (2013), Ciągłość i zmiana w łódzkich enklawach biedy, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Williams Daniel R., Vaske Jerry J. (2003), The measurement of place attachment: Validity and generalizability of a psychometric approach, “Forest Science”, vol. 49, pp. 830–840.
• Willmott Peter, Young Michael (1957), Family and kinship in East London, London: Routledge Kegan Paul.
• Wódz Kazimiera, Szpoczek-Sało Monika (2014), “Miejscy wieśniacy” w metropolii: przypadek świętochłowickiej dzielnicy Lipiny, “Przestrzeń Społeczna”, vol. 4(1), pp. 91–124.
• Żmudzińska-Nowak Magdalena (2010), Miejsce – tożsamość i zmiana, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.19.2.01

Biblioteka Nauki

28037719