The Experience of Systemic Transformation in Contemporary Biographical Narratives of Older Poles

• Authors: Danuta Życzyńska-Ciołek
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The aim of this article is to explore whether-from the subjective perspective of people born before the end of WWII-systemic transformation brought about significant changes in their individual lives, and if yes-what was the meaning of those changes for them. In particular, I examine how experiences related to the events that preceded systemic transformation in Poland or took place during its most intensive stage are reflected in contemporary biographical narratives of 49 persons aged 72 or more, for whom the period of professional activity, in whole or in major part, occurred in the times of the Polish People’s Republic. I perform the analysis in three steps. First, I investigate the place of systemic transformation in the narratives, and consider the reasons why it is relatively often absent or poorly reflected there. Second, I present thematic motifs prevailing in those interviews where references to the systemic change appear. In the third step, I investigate the meaning of experiences connected with transformation for the narrators, the accompanying emotions-some of them still persisting-and ways in which the narrators incorporated those experiences into their biographies. The underlying narratives come from people who were drawn for a nationwide quantitative panel survey many years ago, in 1987, and participated in it for the next 25-30 years.

Keywords

EN

Systemic Transformation; Biographical Narrative; Older People; Polish Panel Survey POLPAN

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Qualitative Sociology Review
• Year: 2019
• Volume: 15
• Issue: 4
• Pages: 20-45

Dates

published

2019-11-07

Contributors

author

Danuta Życzyńska-Ciołek

• Polish Academy of Sciences, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-3478-3544

References

• Andrejuk, Katarzyna. 2016. “Awans społeczny kobiet w czasach PRL. Dynamika struktury i sprawczości.” Przegląd Socjologiczny 65(3):157-179.
• Bernhard, Michael and Jan Kubik. 2014. “Roundtable Discord: The Contested Legacy of 1989 in Poland.” Pp. 60-84 in Twenty Years After Communism, edited by M. Bernhard and J. Kubik. New York: Oxford University Press.
• Beskid, Lidia (ed.). 1992. Warunki życia i kondycja Polaków na początku zmian systemowych. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Breuer, Lars and Anna Delius. 2017. “1989 in European Vernacular Memory.” East European Politics and Societies 31(3):456-478.
• CBOS (Public Opinion Research Center). 2017. Sens życia – wczoraj i dziś. Komunikat z badań. Warsaw: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
• CBOS (Public Opinion Research Center). 2019a. Czy warto było zmieniać ustrój? Ocena przemian po 1989 roku. Komunikat z badań. Warsaw: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
• CBOS (Public Opinion Research Center). 2019b. Trzydziesta rocznica obrad Okrągłego Stołu. Komunikat z badań. Warsaw: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
• CBOS (Public Opinion Research Center). 2019c. Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. Komunikat z badań. Warsaw: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
• Cichon, Michael, Krzysztof Hagemejer, and Markus Ruck. 1997. “Social Protection and Pension Systems in Central and Eastern Europe.” ILO-CEET Working Paper No. 21. Retrieved September 17, 2019 (https://www.ilo.org/public/libdoc/ilo/1997/97B09_305_engl.pdf).
• Doktór, Kazimierz. 2010. “Transformacja w perspektywie socjologicznej.” Forum Socjologiczne 1:15-29.
• Domecka, Markieta. 2016. “Biographical Experiences of Post-Socialist Transformation in Corporate Business: Doing the Neoliberal Path.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):56-77.
• Domecka, Markieta and Adam Mrozowicki. 2008. “Robotnicy i ludzie biznesu: wzory karier zawodowych a zmiana społeczna w Polsce.” Przegląd Socjologii Jakościowej 4(1):136-155.
• Elder Jr., Glen H. 1994. “Time, Human Agency, and Social Change: Perspectives on the Life Course.” Social Psychology Quarterly 57(1):4-15.
• Filipkowski, Piotr. 2018. “Stocznia – transformacja – historie mówione. Albo o sensotwórczej mocy (gdyńskich) statków.” Rocznik Antropologii Historii: Kulturowa Historia Wiedzy 11. Retrieved September 17, 2019 (http://rah.pth.net.pl/pl/archiwum).
• Filipkowski, Piotr and Danuta Życzyńska-Ciołek. 2019. “From a Case to a Case Study-And Back, or on the Search for Everyman in Biographical Research.” Przegląd Socjologii Jakościowej 15(2):40-57.
• Gibbs, Graham R. 2007. Analyzing Qualitative Data. The Sage Qualitative Research Kit. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Golczyńska-Grondas, Agnieszka and Małgorzata Potoczna. 2016. “Z klasy robotniczej do pomocy społecznej. Biograficzne doświadczenia dawnych ‘beneficjentów socjalizmu’ w postindustrialnym polskim mieście.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):18-34.
• Gospodarczyk, Hanna and Aleksandra Leyk. 2012. “Prywatyzacja w perspektywie biograficznej. Człowiek zakorzeniony, człowiek plastyczny, człowiek stłamszony.” Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica 41:237-256.
• Jarosz, Maria (ed.). 2005. Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warsaw: Oficyna Naukowa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Karwacki, Arkadiusz. 2002. “The Culture of Poverty in the Post- State Farm Community.” Eastern European Countryside 8:79-93.
• Kaźmierska, Kaja (ed.). 2016. “Proces transformacji w doświadczeniach biograficznych.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):6-16.
• Kaźmierska, Kaja and Fritz Schütze. 2013. “Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii: na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL i NRD.” Przegląd Socjologii Jakościowej 9(4):122-139.
• Kersten, Krystyna. 2006. “Dyskusja nad historią PRL.” Pp. 152- 161 in Krystyna Kersten. Pisma rozproszone, edited by T. Szarota and D. Libionka. Torun: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Kolasa-Nowak, Agnieszka. 2005. “Polskie studia nad transformacją: kierunki konceptualizacji.” Nauka 4:117-132.
• Kolasa-Nowak, Agnieszka. 2010. Zmiana systemowa w Polsce w interpretacjach socjologicznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kolasa-Nowak, Agnieszka. 2012. “Transformacja systemowa w interpretacjach polskich socjologów. Tworzenie wiedzy w warunkach zmiany społecznej.” Principia. Pisma koncepcyjne z filozofii i socjologii teoretycznej 56:65-82.
• Kolasa-Nowak, Agnieszka. 2014. “Polish Sociology after Twenty-Five Years of Post-Communist Transformation. An Assessment of Achievements and Overview of Prospects.” Soziologie 43(4):399-425.
• Krzemiński, Ireneusz (ed.). 2010. Wielka transformacja: zmiany ustroju w Polsce po 1989. Warsaw: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
• Laczó, Ferenc and Joanna Wawrzyniak. 2017. “Memories of 1989 in Europe between Hope, Dismay, and Neglect.” East European Politics and Societies 31(3):431-438.
• Mach, Bogdan W. 2003. Pokolenie historycznej nadziei i codziennego ryzyka: społeczne losy osiemnastolatków z roku 1989. Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• Mach, Bogdan W. 2005. Transformacja systemu a trajektorie życiowe młodych pokoleń. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Mach, Bogdan W. 2018. Zbliżając się do 40-tki: Społeczno-ekonomiczne trajektorie i polityczne biografie osiemnastolatków z roku 1989: kolekcja wywiadów. Warsaw: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
• Mikołajewska-Zając, Karolina and Joanna Wawrzyniak. 2016. “Nostalgia jako narzędzie krytyki transformacji. Mit dobrego właściciela w opowieściach pracowników fabrycznych.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):36-54.
• Mikołejko, Zbigniew. 2019. “Dzika wolność.” Newsweek. Wydanie specjalne: Wywiady 3:28-31.
• Mrozowicki, Adam. 2011. Coping with Social Change: Life Strategies of Workers in Poland’s New Capitalism. Leuven: Leuven University Press.
• Palska, Hanna. 2002. Bieda i dostatek: o nowych stylach życia w Polsce końca lat dziewięćdziesiątych. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Piotrowski, Andrzej. 2016a. “Zakorzenienie w historii (teorii) – zakorzenienie w milieu: analiza dwu odmian narracji.” Pp. 239-259 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniuprocesów społecznych, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Piotrowski, Andrzej. 2016b. “Wprowadzenie do projektu Biografia a tożsamość narodowa.” Pp. 43-52 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Pisz, Zdzisław. 2000. “Doświadczenia społeczne w procesie transformacji systemowej w Polsce w latach dziewięćdziesiątych.” Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje 2:101-119.
• Rek-Woźniak, Magdalena. 2016. Młodzi dorośli. Wzory ruchliwości społecznej w okresie transformacji systemowej. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Schütze, Fritz. 1983. “Biographieforschung und narratives Interview.” Neue Praxis 13(3):283-293.
• Schütze, Fritz. 2016. “Biography Analysis on the Empirical Base of Autobiographical Narratives: How to Analyze Autobiographical Narrative Interviews.” Pp. 75-116 in Sozialwissenschaftliche Prozessanalyse: Grundlagen Der Qualitativen Sozialforschung, edited by H. H. Krüger and W. Fiedler. Opladen, Berlin, Toronto: Verlag Barbara Budrich.
• Slomczynski, Kazimierz M. ed. 2000. Social Patterns of Being Political: The Initial Phase of the Post-Communist Transition in Poland. Warsaw: IFiS Publishers.
• Slomczynski, Kazimierz M. (ed.). 2002. Social Structure: Changes and Linkages: The Advanced Phase of the Post-Communist Transition in Poland. Warsaw: IFiS Publishers.
• Slomczynski, Kazimierz M. and Sandra T. Marquart-Pyatt (eds.). 2007. Continuity and Change in Social Life: Structural and Psychological Adjustment in Poland. Warsaw: IFiS Publishers.
• Słomczyński, Kazimierz M., Irina Tomescu-Dubrow, and Joshua Kjerulf Dubrow. 2015. “Changes in Social Structure, Class, and Stratification: The Polish Panel Survey (POLPAN).” ASK: Research & Methods 24(1):19-37.
• Strauss, Anselm L. 1959. Mirrors and Masks: The Search for Identity. Glencoe, IL: The Free Press.
• Synak, Brunon. 2000. “Pozycja społeczna ludzi starszych w warunkach zmian ustrojowych i cywilizacyjno-kulturowych.” Pp. 7-15 in Ludzie starzy w warunkach transformacji ustrojowej, edited by B. Synak. Gdansk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Sztompka, Piotr. 2000. Trauma wielkiej zmiany: Społeczne koszty transformacji. Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Świda-Ziemba, Hanna. 2003. Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pamiętników z lat 1945– 1948. Cracow: Wydawnictwo Literackie.
• Tarkowska, Elżbieta (ed.). 2000. Zrozumieć biednego: o dawnej i obecnej biedzie w Polsce. Warsaw: „Typografika”.
• Tarkowska, Elżbieta (ed.). 2007. Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży: raport z badań. Warsaw: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• Tarkowska, Elżbieta and Katarzyna Korzeniewska. 2002. Młodzież z byłych PGR-ów: raport z badań. Warsaw: Instytut Spraw Publicznych.
• Tarkowska, Elżbieta and Joanna Sikorska. 1995. “Social History of Poverty: Polish Experiences and Research Perspectives.” In The Social History of Poverty in Central Europe, edited by J. Szalai. Budapest: Max Weber Foundation.
• Tarkowska, Elżbieta, Wielisława Warzywoda-Kruszyńska, and Kazimiera Wódz (eds.). 2003. Biedni o sobie i swoim życiu. Katowice, Warsaw: Śląsk.
• Warzywoda-Kruszyńska, Wielisława (ed.). 1998. Żyć i pracować w enklawach biedy (klimaty łódzkie). Lodz: Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego.
• Wysmułek, Ilona and Jakub Wysmułek. 2016. “Ślady historycznego doświadczenia w wyborach życiowych współczesnych Polaków.” Pp. 212-232 in Przemiany kulturowe we współczesnej Polsce. Ramy, właściwości, epizody, edited by J. Kurczewska with cooperation of M. Karkowska. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Ziomek, Agnieszka. 1999. “Skutki procesu polskiej transformacji w grupie ludzi starszych (zarys problematyki).” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 61(1):57-65.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8077.15.4.02