Organicznicy i społecznicy na prowincji. Na marginesie książki Marty Milewskiej pt. „Medycy, higieniści i darczyńcy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej w guberni płockiej w latach 1865–1914”, Wyd. Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa 2020, ss. 250

• Authors: Jarosław Kita

Title variants

EN

Organic workers and social activists in the provinces. On the margins of Marta Milewska’s book entitled “Medycy, higieniści i darczyńcy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej w guberni płockiej w latach 1865–1914”, Akademia Finansów i Biznesu Vistula Press, Warszawa 2020, pp. 250

Abstracts

EN

After the defeat of the January Uprising, during the period of increased of Russification policy, the partitioning authorities were not very much involved in the development of various areas of social life in the Kingdom of Poland. This statement also applies to the involvement of foreign authorities in the development of medical care for the inhabitants of the provinces of the Kingdom of Poland. Therefore, all extremly initiatives to support healthcare and people in need of help have become extremely important. Social forms of support for medical care on the example of the Płock Governorate in the second half of the 19th century became the research goal of Dr. Marta Milewska. Through the analysis of source materials of various provenance and by using a literature on the subject, she prepared a monograph expanding the current state of historiography in the field of the regional history of Płock and the surrounding area. However, this work will also be useful for comparative research.

PL

Po klęsce powstania styczniowego w okresie wzmożonej polityki rusyfikacyjnej władze zaborcze niezbyt mocno angażowały się w rozwój różnych dziedzin życia społecznego w Królestwie Polskim. Konstatacja ta dotyczy także angażowania się przez obcą władzę w rozwój opieki medycznej mieszkańców prowincji Królestwa Polskiego. Dlatego też niezmiernie istotne stały się wszelkie inicjatywy podejmowane oddolnie celem wsparcia opieki zdrowotnej i osób potrzebujących pomocy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej na przykładzie guberni płockiej w drugiej połowie XIX stulecia stały się celem badawczym dr Marty Milewskiej. Poprzez analizę materiałów źródłowych różnej proweniencji i wykorzystanie literatury przedmiotu przygotowała ona monografię poszerzającą dotychczasowy stan historiografii w zakresie historii regionalnej Płocka i okolic. Praca ta będzie jednak przydatna także do badań o charakterze komparatystycznym.

Keywords

PL

inicjatywy społeczne; opieka medyczna; higiena; dobroczynność; gubernia płocka; XIX w.

EN

social initiatives; medical care; hygiene; charity; Płock Governorate; 19th century

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
• Year: 2021
• Volume: 24
• Pages: 145-155

Dates

published

2021

Contributors

author

Jarosław Kita

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000283742848

References

• Badziak K., Walicki J., Żydowskie organizacje społeczne w Łodzi do 1939 roku, Łódź 2002.
• Chwalba A., Historia Polski 1795–1918, wyd. 1, Kraków 2000.
• Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 1, red. M. Przeniosło, Kielce 2008.
• Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 2, red. M. Przeniosło, M. Przeniosło, Kielce 2010.
• Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789–1950), red. M. Łyskanowski, A. Stapiński, A. Śródka, Warszawa 1990.
• Kępski Cz., Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka, Lublin 2003.
• Kępski Cz., Towarzystwa dobroczynności w Królestwie Polskim (1815–1914), Lublin 1993.
• Kieniewicz S., Historia Polski 1795–1918, wyd. 1, Warszawa 1968.
• Kobla S., Z dziejów dobroczynności w powiecie kieleckim w XIX w., „Archiwum Historii Medycyny” 1962, t. 25, z. 4.
• Konopka S., Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801–1900), t. 11, Warszawa 1982.
• Kośmiński S., Słownik lekarzów polskich obejmujący oprócz krótkich życiorysów lekarzy polaków oraz cudzoziemców w Polsce osiadłych, dokładną bibliografią lekarską polską od czasów najdawniejszych aż do chwili obecnej, Warszawa 1883.
• Książek M., Dzieje dobroczynności w Kielcach w XIX i początkach XX wieku, Kielce 2016.
• Latawiec K., Rosyjskie instytucje dobroczynne w Królestwie Polskim między powstaniem styczniowym a I wojną światową. Zarys problematyki, [w:] Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 1, red. M. Przeniosło, Kielce 2008, s. 57–73.
• Leś E., Od filantropii do pomocniczości. Studium porównawcze rozwoju i działalności organizacji społecznych, Warszawa 2000.
• Leś E., Zarys historii dobroczynności i filantropii w Polsce, Warszawa 2001.
• Mazur E., Dobroczynność w Warszawie XIX wieku, Warszawa 1999.
• Milewska M., Medycy, higieniści i darczyńcy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej w guberni płockiej w latach 1865–1914, Warszawa 2020.
• Milewska M., Ochrona zdrowia w guberni płockiej 1865–1915, Pułtusk 2012.
• Milewska M., Ochrona zdrowia w Pułtusku w latach 1865–1915, [w:] Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. 10, Pułtusk 2014, s. 127–140.
• Milewska M., Organizacja opieki medycznej w guberni płockiej w latach 1870–1914, „Studia Mazowieckie” 2015, nr 4, s. 49–64.
• Milewska M., Płockie Towarzystwo Lekarskie, [w:] Polska – Mazowsze. Dzieje polityczno-militarne, gospodarka i kultura. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Szczepańskiemu w 65. rocznicę urodzin i 40-lecie pracy naukowej, red. A. Koseski, R. Turkowski, Pułtusk 2013.
• Milewska M., Pracownicy ochrony zdrowia Mazowsza Północnego w latach 1865–1915, „Rocznik Mazowiecki” 2013, t. 25, s. 111–131.
• Partyka W., Opieka instytucjonalna na Lubelszczyźnie w XIX wieku. Szpitale i przytułki, Lublin 2017.
• Podgórska-Klawe Z., Od hospicjum do współczesnego szpitala. Rozwój historyczny problematyki szpitalnej w Polsce do końca XIX wieku, Wrocław 1981.
• Sawicki B., Luźna notatka z dawnych naszych stosunków lekarskich, „Gazeta Lekarska” 1912, nr 27.
• Sikorska-Kowalska M., Moda na dobroczynność w wieku XIX, [w:] Życie prywatne Polaków w XIX wieku, t. 6, „Moda i styl życia”, red. J. Kita, M. Korybut-Marciniak, Łódź–Olsztyn 2017, s. 51–61. https://doi.org/10.18778/8088-801-2.04
• Sosnowska J., Działalność socjalna i opiekuńczo-wychowawcza Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności (1885–1940), Łódź 2011.
• Szarejko P., Słownik lekarzy polskich XIX wieku, t. 1–6, Warszawa 1991–2001.
• Tomaszewicz A., Dobroczynność w guberni kaliskiej 1864–1914, Łódź 2010.
• Urbanek B., Idea opieki nad chorym na ziemiach polskich w latach 1809–1914, Wrocław 2001.
• Zdrada J., Historia Polski 1795–1914, wyd. 1, Warszawa 2005.

Identifiers

DOI

10.18778/2080-8313.24.07

Biblioteka Nauki

19971578