Alternatywny model finansowania w polskim rolnictwie na przykładzie zagranicznych wzorców

• Authors: Marta Baraniak

Title variants

Alternatywny model finansowania w polskim rolnictwie na przykładzie zagranicznych wzorców

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zaproponowanie alternatywnego finansowania innowacyjnej działalności gospodarstw rolnych w oparciu o modele stosowane w państwach spoza UE. Na podstawie wywiadów kwestionariuszowych przeprowadzonych w 2018 r. w województwie łódzkim na grupie 150 gospodarstw rolnych prowadzących księgi rachunkowe w ramach systemu FADN oraz przeglądu literatury przedmiotu określono preferencje polskich rolników co do źródeł finansowania innowacyjnej działalności gospodarstw. Należą do nich przede wszystkim: środki własne (dochody), kredyty bankowe oraz fundusze europejskie. Jako alternatywne finansowanie podmiotów rolnych autorka proponuje value chain financing (VCF), system powszechnie stosowany w krajach Ameryki Łacińskiej, Azji, Afryce i częściowo w Europie. W artykule zaprezentowano następujące kategorie instrumentów finansowych będących składowymi VCF: finansowanie produktu, finansowanie wierzytelności, zabezpieczenie majątku rzeczowego, produkty ograniczające ryzyko i ulepszenia finansowe. W podsumowaniu zawarto sugestie dotyczące zastosowania modelu VCF w polskich realiach oraz przesłanki dalszych badań.

EN

The aim of the article is to present proposals for alternative financing of farms based on models used in countries outside the EU. At the outset, the preferences of Polish farmers in the area of financing innovative activities were diagnosed based on questionnaire interviews conducted in 2018 in the Łódź Voivodeship on a group of 150 farms that keep accounting books under the Farm Accountancy Data Network (FADN) system. Based on the interviews (and a review of the literature on the subject), three basic sources of financing the innovative activity of farms were identified: own funds (income), bank loans, and European funds. As part of alternative financing of a gricultural entities, the author offers value chain financing (VCF), commonly used in Latin America, Asia, and Africa, and partly in Europe. The article presents the following categories of financial instruments that are components of the VCF: product financing, receivables financing, physical assets collateralization, risk mitigation products, and financial enhancement. The summary contains suggestions for the application of the VCF model in Poland and premises for further research.

Keywords

PL

gospodarstwo rolne; działalność innowacyjna; finansowanie łańcucha wartości; fundusze europejskie; dochody rolnicze; gospodarstwo rolne; działalność innowacyjna; finansowanie łańcucha wartości; fundusze europejskie; dochody rolnicze

EN

farm; innovation activity; value chain financing; European funds; agricultural income

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Ekonomia Międzynarodowa
• Year: 2020
• Issue: 29
• Pages: 5-21

Dates

published

2020-03-31

Contributors

author

Marta Baraniak

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania, Katedra Zarządzania Finansami Przedsiębiorstwa

References

• Ananthakrishnan P.V. (2010), Structured finance through collateral management [w:] C. Miller, L. Jones, Agricultural value chain finance. Tools and lessons, FAO, Rzym.
• Felczak T. (2015), Źródła finansowania działalności indywidualnych gospodarstw rolniczych w opinii zarządzających, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, 2/74(855).
• Fries R., Akin B. (2004), Value Chains and their Significance for Addressing the Rural Finance Challenge, „microREPORT”, 20, USAID, Waszyngton.
• G20 Global Partnership for Financial Inclusion – GPFI (2015), New Trends in Agricultural Finance. Synthesis Report, SME Finance Sub-Group.
• Góral J. (2016), Instrumenty wspierania gospodarstw rolniczych w Polsce, „Marketing i Zarządzanie”, 2(43).
• Holle N., (2017) Agricultural Export Financing Tools, Agriculture Finance Support Facility and World Bank Group, Working Paper, http://www.agrifinfacility.org (data dostępu: 20.08.2018).
• Horbowiec B., Kalisiak A. , Zawojska A. (2016), Źródła finansowania produkcji inwestycji w indywidualnych gospodarstwach rolnych w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW, „Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, 116.
• Kałuża H., Ginter A. (2014), Innowacje w gospodarstwach rolniczych młodych rolników, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, „Agrobiznes 2014. Rozwój agrobiznesu w okresie 10 lat przynależności Polski do Unii Europejskiej”, 361.
• Kałuża H., Krakowska M. (2013), Źródła finansowania innowacji w gospodarstwach rodzinnych w powiecie siedleckim, „Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica”, 70.
• Kałuża H., Rytel M. (2010), Innowacyjność w świetle studium przypadku gospodarstw rolniczych z gminy Mokobody, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu”, XII, 5.
• Kata R. (2011), Interwencjonizm kredytowy w rolnictwie a problem dostępu rolników do kredytu bankowego, „Roczniki Nauk Rolniczych”, seria G, 98(2).
• Kiełbasa B., Puchała J. (2015), Innowacyjność młodych rolników i ich postawy wobec zmian na przykładzie gospodarstw rolnych położonych w regionie rozdrobnionego rolnictwa, „Roczniki Naukowe SERiA”, XVII, 1.
• KIT and IIRR (2010), Value chain finance: Beyond microfinance for rural entrepreneurs, Royal Tropical Institute, Amsterdam; International Institute of Rural Reconstruction, Nairobi.
• Marcysiak A., Marcysiak A. (2009), Źródła finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej gospodarstw rolnych, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, 9(24).
• Miller C. (2011), Agriculture value chain finance strategy and design, FAO on the UN.
• Miller C., Jones L. (2010), Agricultural value chain finance. Tools and lessons, FAO, Rzym.
• MRiRW, Płatności bezpośrednie w ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE – historia, http://www.arimr.gov.pl (data dostępu: 28.02.2020).
• Niezgoda D. (2009), Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem wielkości ekonomicznej, „Roczniki Nauk Rolniczych”, seria G, 96(4).
• Soundarrajan P., Vivek N. (2015), A study on the agricultural value chain financing in India, „Agricultural Economics”, 61(1).
• Średzińska J. (2017), Czynniki kształtujące dochody gospodarstw rolnych Unii Europejskiej według klas wielkości ekonomicznej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, 477.
• Węcławski J. (2010), Banki spółdzielcze w konkurencyjnym otoczeniu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia”, 44(1).
• Winn M., Miller C., Gegenbauer I. (2009), The use of structured finance instruments in agriculture in ECA countries, „AGSF Working Document”, 26, FAO, Rzym.
• Zawadzka D., Szafraniec-Siluta E. (2014), Leasing jako źródło finansowania inwestycji gospodarstw rolnych na przykładzie regionu Pomorza Środkowego, „Roczniki Naukowe SERiA”, 16(3)
• Zawojska A. (2008), Uwarunkowania i kanały finansowania rolnictwa w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW, „Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, 65.

Identifiers

DOI

10.18778/2082-4440.29.01