Wpływ stopnia ryzyka na wysokość cen transferowych w przypadku pożyczek między podmiotami powiązanymi

• Authors: Radosław Witczak , Artur Zimny

Title variants

Wpływ stopnia ryzyka na wysokość cen transferowych w przypadku pożyczek między podmiotami powiązanymi

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym z instrumentów, jakie mogą wykorzystywać podmioty gospodarcze do obniżania ciężarów podatkowych, są ceny transferowe, stosowane zarówno w obrocie międzynarodowym, jak i w transakcjach w obrębie jednego kraju. Mogą one wystąpić nie tylko przy transakcjach sprzedaży, lecz również udzielania pożyczek. Celem artykułu jest ocena wpływu stopnia ryzyka ponoszonego przez pożyczkodawcę na cenę udzielanej pożyczki przy ustalaniu ceny transferowej w przypadku transakcji pożyczki między podmiotami powiązanymi. W artykule postawiono następującą hipotezę: stopień ryzyka ponoszonego przez pożyczkodawcę jest istotnym czynnikiem wpływającym na cenę udzielanej pożyczki i powinien być uwzględniany przy szacowaniu ceny transferowej w przypadku pożyczek między podmiotami powiązanymi. W części teoretycznej zastosowane metody naukowe to krytyczny przegląd literatury, analiza krajowych aktów prawnych oraz wytycznych OECD. W części empirycznej przedstawiono wyznaczanie rynkowego poziomu cen pożyczek, bazując na zbiorze rzeczywiście udzielonych kredytów oraz danych statystycznych Narodowego Banku Polskiego, co było przedmiotem przygotowanej przez autorów dokumentacji cen transferowych. Badanie nie dało podstaw do odrzucenia hipotezy, wobec czego sformułowano wniosek, że stopień ryzyka ponoszonego przez pożyczkodawcę jest istotnym czynnikiem wpływającym na cenę udzielanej pożyczki i powinien być uwzględniany przy wyznaczaniu ceny transferowej w przypadku pożyczek między podmiotami powiązanymi. Badanie pokazało, że ustalanie rynkowego poziomu cen pożyczek przez samo porównanie ich z cenami innego finansowania dłużnego, bez uwzględnienia ryzyka, jest niewystarczające. Ten aspekt, wzbogacony empiryczną analizą wpływu ryzyka na ceny kapitału dłużnego, oraz sformułowanie zaleceń dotyczących właściwego sporządzania dokumentacji cen transferowych w przypadku transakcji pożyczek, to oryginalny wkład autorów.

EN

Transfer pricing is one of the instruments that business entities can use to reduce tax burdens, and they are being used both in international trade and in transactions within one country. They can occur not only in sales transactions, but also in granting loans. The purpose of the article is to assess the impact of the degree of risk borne by the lender on the price of the loan granted when determining the transfer price in the case of loans between related entities. The following hypothesis was examined: the degree of risk borne by the lender is a significant factor that affects the price of the loan granted and should be taken into account when determining the transfer price of loans between related entities. In the theoretical part, the scientific methods used are a critical literature review and an analysis of national legal acts and OECD guidelines. The empirical part presents the determination of the market level of loan prices based on a set of actually granted bank loans and statistical data of the National Bank of Poland, which was the subject of the transfer pricing documentation prepared by the authors. The study did not provide grounds to reject the hypothesis, so it was concluded that the degree of risk borne by the lender is an important factor that affects the price of the loan granted and should be taken into account when determining the transfer price of loans between related entities. The study showed that determining the market level of loan prices by simply comparing them with the prices of other debt financing, without taking into account the risk, is insufficient. This aspect, enriched with an empirical analysis of the impact of risk on debt capital prices, and the formulation of recommendations for the proper preparation of transfer pricing documentation for loan transactions, is the original contribution of the authors.

Keywords

PL

podatki dochodowe; ceny transferowe; pożyczki; koszt kapitału dłużnego; ryzyko; podatki dochodowe; ceny transferowe; pożyczki; koszt kapitału dłużnego; ryzyko

EN

income taxes; transfer pricing; loans; cost of debt; risk

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Ekonomia Międzynarodowa
• Year: 2020
• Issue: 31
• Pages: 222-249

Dates

published

2020-09-30

Contributors

author

Radosław Witczak

• Instytut Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi; Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Bankowości Centralnej i Pośrednictwa Finansowego

• https://orcid.org/0000-0002-9746-0016

author

Artur Zimny

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Finansów i Rachunkowości MSP

• https://orcid.org/0000-0002-6658-952X

References

• Baćkowski D. (2001), Ceny transferowe w spółkach córkach międzynarodowych koncernów działających w Polsce – prezentacja wyników badań, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 2.
• Dmowski A. (2006), Ceny transferowe. Analiza regulacji prawnych. Przykłady dokumentacji podatkowej. Warszawa: Difin.
• EU (2005), Communication from the Commission to the Council, the European Parliament And The European Economic And Social Committee on the work of the EU Joint Transfer Pricing Forum on transfer pricing documentation for associated enterprises in the EU, https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/?uri=COM%3A2005%3A0543%3AFIN (data dostępu:19.09.2018).
• Felis P. (2008), Ryzyko podatkowe podmiotów powiązanych w konstrukcji podatków dochodowych, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów”, 90.
• Gajewski D.J. (red.) (2019), Ceny transferowe. Wybrane zagadnienia, Lex, wyd. el.
• Georgijew-Ciastoń I., Sadowski R. (2003), Ceny transferowe – ustalanie dochodu zakładu zagranicznego przedsiębiorstwa, „Monitor Podatkowy”, 2.
• Górski M.J., Zbroiński A. (2016), Ceny transferowe. Protokół kontroli, Lex, wyd. el.
• Jaeger H. (1987), Die Bewertung von konzerninternen Lieferungen und Leistungen in der operativen Planung. Heidelberg: Phisica Verlag.
• Jankowski J. (2019), Optymalizacja podatkowa w podatkach dochodowych – dopuszczalność i prawne granice. Warszawa: C.H. Beck.
• Kaniewska-Środecka M. (2018), Zarządzanie ryzykiem cen transferowych. Warszawa: C.H. Beck.
• Klimek K. (2019), Jak ustalić rynkowe oprocentowanie pożyczek pomiędzy podmiotami powiązanymi dla potrzeb cen transferowych, odpowiedź QA 1359845, Lex, wyd. el.
• Kolanowski T., Winiarski K. (2018), Co mogą sądy administracyjne w aspekcie cen transferowych?, „Przegląd Podatkowy”, 12.
• Kosieradzki T., Piekarz R., Rynkowska A. (2019), Ceny transferowe 2019. Mechanizmy, dokumentacje, raportowanie, Lex, wyd. el.
• Krzyżaniak A., Hornowska A. (2020), Kiedy korzystać z przepisów dotyczących safe harbour, „Rzeczpospolita”, 20.01.2020.
• Laskowska M. (2019), Zmiany w polskich regulacjach dotyczących cen transferowych, „Przegląd Podatkowy”, 1.
• Mariański A., Wiśniewski K,. Kaczmarek P., Kalicińska A., Majcherczak J., Michalak A. (2017), Dokumentacja cen transferowych za rok 2017. Warszawa: Gremi Media SA.
• Menet G. (2011), Oprocentowanie pożyczki wewnątrzkorporacyjnej jako cena transferowa, „Nauki o finansach”, 7.
• Mika J. (2017), Ceny transferowe. Komentarz do rozporządzenia. Metody ustalania i szacowania cen transferowych. Analiza porównywalności. Warszawa: C.H. Beck.
• NBP (2015), Kredyt bankowy jako źródło finansowania działalności. Materiał opracowany przez NBP w ramach projektu „Przedsiębiorczość w praktyce”, Rzeszów.
• NBP, statystyka stóp procentowych, http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/pieniezna_i_bankowa/oprocentowanie.html (data dostępu: 19.09.2018).
• Nykiel W., Strzelec D. (red.) (2014), Podmioty powiązane, Lex, wyd. el.
• OECD (2017), OECD Transfer Pricing Guidelines for Multinational Enterprises and Tax Administrations 2017. Paris: OECD Publishing, http://dx.doi.org/10.1787/tpg-2017-en
• OECD (2020), Transfer Pricing Guidance on Financial Transactions: Inclusive Framework on BEPS Actions 4, 8–10. Paris: OECD, http://www.oecd.org/tax/beps/transfer-pricing-guidance-on-financial-transactions-inclusive-framework-on-beps-actions-4-8-10.htm
• O’Shaughnessy M. (2003), Ceny transferowe. Warszawa: C.H. Beck.
• Piekarz R. (red.) (2018), Przewodnik po dokumentacji cen transferowych. Nowe zasady od 2018 roku. Przykłady dokumentacji krok po kroku, Wolters Kluwer, Lex, wyd. el.
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 października 1997 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów podatników w drodze oszacowania cen w transakcjach dokonywanych przez tych podatników, Dz.U. z 1997 r., nr 128, poz. 833 ze zm.
• Rozporządzenie Ministra Finansów (2009a) z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób fizycznych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób fizycznych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych, Dz.U. z 2009 r., nr 160, poz. 1267 ze zm.
• Rozporządzenie Ministra Finansów (2009b) z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych, Dz.U. z 2009 r., nr 160, poz. 1268 ze zm.
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, Dz.U. z 2018 r., poz. 2491 ze zm.
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, Dz.U. z 2018 r., poz. 2502 ze zm.
• Stamblewska-Urbaniak E., Zbroiński A. (2019), Znaczenie rezultatów działań 8–10 w ramach Projektu BEPS dla podatników realizujących transakcje z podmiotami powiązanymi, „Przegląd Podatkowy”, 9.
• Sulik-Górecka A. (2009), Wycena i dokumentacja transakcji między podmiotami powiązanymi w świetle obowiązujących przepisów, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 53.
• Ścierska E. (red.) (2016), Ceny transferowe. Lokalna i grupowa dokumentacja podatkowa oraz inne obowiązki sprawozdawcze, Lex, wyd. el.
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. z 2019 r., nr 1387 ze zm.
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz.U. z 2019 r., nr 865 ze zm.
• Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, Dz.U. z 2011 r., nr 126, poz. 715 ze zm.
• Wiśniewski P., Kromer W. (2015), Ceny transferowe. Warszawa: Difin.
• Wyciślok J. (2014), Ceny transferowe. Przedsiębiorstwa powiązane. Przerzucanie dochodów. Warszawa: C.H. Beck.

Identifiers

DOI

10.18778/2082-4440.31.04