Sąsiad sąsiadowi wilkiem. Motyw sąsiedztwa w prozie Michela Houellebecqa

• Authors: Kinga Strzelecka-Pilch

Title variants

EN

A neighbour is a wolf to another neighbour. The motif of vicinity in Michel Houellebecq’s prose

Abstracts

EN

Otherness, alienation, the requirement to establish a neighbourly relationship with everything that is not mine – these are the main themes of Michel Houellebecq’s novel. The main character invented by the French writer is a nihilist who cannot relate to anything, not even to himself, and every contact with otherness arouses his fear, opposition and aggression. The unpleasant and unbearable proximity of others, however, allows him to define himself: in Submission he defines himself in opposition to the Muslim tradition, in Serotonin he despises the Dutch and his own Asian fiancée, in Aneantir he fights as a carnivore over the ingredients in the household fridge. His environs intensify his sense of loneliness, and observing other cultures, nations, traditions and habits leads to one bitter reflection – I don’t belong anywhere, therefore I am completely alone. What kind of neighbour can a total misanthrope be? And why did Houellebecq, in an age of openness, tolerance, praise of beauty and self-perfection, choose this particular kind of self-creation?

PL

Inność, obcość, wymóg sąsiadowania ze wszystkim, co nie moje – to główne tematy powieści Michela Houellebecqa. Główny bohater wykreowany przez francuskiego pisarza jest nihilistą, który nie potrafi utożsamić się z niczym, nawet z samym sobą, a każdy kontakt z innością budzi jego lęk, sprzeciw i agresję. Przykre i nieznośne sąsiedztwo innych pozwala mu jednak definiować siebie: w Uległości definiuje się w kontrze do tradycji muzułmańskiej, w Serotoninie pogardza Holendrami i własną azjatycką narzeczoną, w Unicestwianiu jako mięsożerca prowadzi walki o zawartość domowej lodówki. Sąsiedztwo wzmaga u niego poczucie samotności, a obserwowanie innych kultur, narodów, tradycji, przyzwyczajeń prowadzi do jednej, gorzkiej refleksji – nie należę nigdzie, dlatego jestem zupełnie sam. Jakim sąsiadem może być mizantrop totalny? I dlaczego Houellebecq w epoce otwartości, tolerancji, pochwały piękna i samodoskonalenia się wybrał właśnie ten rodzaj autokreacji?

Keywords

EN

Michel Houellebecq; Submission; Serotonin; Aneantir; vicinity

PL

Michel Houellebecq; Uległość; Serotonina; Unicestwianie; sąsiedztwo

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
• Year: 2023
• Issue: 12
• Pages: 143-155

Dates

published

2023

Contributors

author

Kinga Strzelecka-Pilch

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000190943763

References

• Barthes R., Mitologie, przeł. A. Dziadek, Warszawa 2020.
• Campbell F., La France, c’est Michel Houellebecq?, „Revue critique de fixxion française contemporaine” 2019, nr 9. https://doi.org/10.4000/fixxion.933
• Couleau C., Michel Houellebecq et Balzac, au milieu du monde, [w:] Balzac contemporain, Paris 2019, s. 65–90.
• Demonpion D., Houellebecq, przeł. M. Kowalska, A. Dwulit, Warszawa 2022.
• Hładki P., Pluralité des cultures dans l’oeuvre de Michel Houellebecq et de Jerzy Pilch, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica” 2014, nr 9, s. 155–162.
• Houellebecq M., Serotonina, przeł. B. Geppert, Warszawa 2019.
• Houellebecq M., Uległość, przeł. B. Geppert, Warszawa 2015.
• Houellebecq M., Unicestwianie, przeł. B. Geppert, Warszawa 2022.
• Houellebecq M., Lévy B.-H., Wrogowie publiczni, przeł. M. J. Mosakowski, Warszawa 2012.
• Klik M., A feast for our time. On eating and drinking in Michel Houellebecq’s novels, „Kwartalnik Neofilologiczny” 2002, nr 4, s. 516–525.
• Klik M., Ciało na przełomie wieków, czyli o starzeniu się i schyłku cywilizacji zachodniej w powieściach Michela Houellebecqa, „Tekstualia” 2020, nr 4, s. 94–95.
• „Nowy Napis. Liryka, epika, dramat” 2019, nr 4.
• Novak-Lechevalier A., Houellebecq, l’art de la consolation, Paris 2018.
• Onfray M., Le Miroir du nihilisme. Houellebecq éducateur, Paris 2017.
• Padovani L., Soumission, le roman de la conversion Houellebecq, le réel et la fiction, „Revue d’Études Françaises. French Studies Journal” 2022, nr 14, s. 20–39. https://doi.org/10.21747/0873-366X/int14a2
• Piechota D., Hipsterzy w lustrze dekadentów, „Prace Literackie” 2016, t. LVI, s. 103–112. https://doi.org/10.19195/0079-4767.56.7
• „Sąsiad”, „sąsiedztwo”, [w:] Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 8, Warszawa 1966, s. 82–84.
• Zieniewicz A., Sceny biografii. Ja pisarskie w pamięci autobiograficznej (interpretacje), Warszawa 2022.
• http://www.fabula.org/actualites/84399/voisinage-et-alterite-en-litterature-et-autres-disciplines.html [dostęp: 1.04.2023].

Identifiers

DOI

10.18778/2299-7458.12.10

Biblioteka Nauki

28408218