Cmentarze łódzkie na tle rozwoju ludnościowego i przestrzennego miasta

• Authors: Anna Wiercińska

Title variants

EN

Łódź cemeteries in the context of the population and spatial development of the city

Abstracts

EN

The article discusses the impact of the spatial development of the city and the changes in population structure and size in Łódź on the number, location and religious structure of Łódź cemeteries. The study area was narrowed down to the cultural landscape, which is composed of the physical heritage elements, such as cemeteries. The spatial extent was limited to the area of modern Łódź. The time frame of the study includes the historical period from the first cemetery established within modern Łódź, to the present day. The article includes all cemeteries that were located with the modern boundaries of Łódź. It presents a percentage share of the area occupied by the cemeteries in the overall surface area of the city in 1945 and now. These values were compared in order to discuss the changes in Łódź. The study also brings attention to the fact that the dynamic population and spatial development of Łódź from the end of the 19th century to the end of the 1980s meant that the number of burial places in cemeteries was quickly exhausted, and the cemeteries initially located outside of the city found themselves surrounded by urban development, which prevented them from spreading. Political changes that took place in Poland in 1989 and the collapse of the textile industry in Łódź meant that the city was no longer attractive to job seekers. The population of Łódź started to decline. The study tackles the issues that have not yet been presented in geographical literature. The synthesis is based on previous research and field studies conducted by the author.

PL

W artykule omówiono wpływ rozwoju przestrzennego miasta oraz zmiany struktury mieszkańców Łodzi na liczbę, rozmieszczenie i przynależność wyznaniową łódzkich cmentarzy. Problematyka pracy porusza zagadnienia dotychczas nieprezentowane w literaturze geograficznej, uwzględniono w niej bowiem wszystkie cmentarze, które były zlokalizowane na terenie miasta w obecnych jej granicach. Syntezę oparto na literaturze i badaniach terenowych przeprowadzonych przez autorkę.

Keywords

PL

cmentarze łódzkie; rozwój ludnościowy; rozwój przestrzenny; wielowyznaniowość

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
• Year: 2012
• Volume: 1
• Pages: 207-220

Dates

published

2012

Contributors

author

Anna Wiercińska

• Katedra Geografii Politycznej i Studiów Regionalnych, Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki, 90-142 Łódź, ul. Kopcińskiego 31

References

• Badziak K., Chylak K., Łapa M., 2010a, Chrześcijańskie wspólnoty wyznaniowe (bez Kościoła rzymskokatolickiego) w Łodzi do wybuchu I wojny światowej, [w:] Kulesza M., Łapa M., Walicki J. (red.), Rola wspólnot wyznaniowych w historii miasta Łodzi, Łódź, s. 11–66.
• Badziak K., Chylak K., Łapa M., 2010b, Łódzkie chrześcijańskie wspólnoty wyznaniowe (bez Kościoła rzymskokatolickiego) w latach 1914–1939, [w:] Kulesza M., Łapa M., Walicki J. (red.), Rola wspólnot wyznaniowych w historii miasta Łodzi, Łódź, s. 67–129.
• Ber K., 2008, 140 lat baptyzmu w Łodzi 1868–2008, Łódź, s. 67–129.
• Bonisławski R., Podolska J., 2008, Spacerownik Łódzki, Łódź.
• Brzeziński P., Żmijski J., 1995, Na dawnym Olechowie. Materiały Klubu Miłośników Historii przy XLIV liceum ogólnokształcącym w Łodzi, Łódź.
• Chojnacka M., 2008, Degradacja historycznych kompozycji i drzewostanów wybranych cmentarzy parafialnych w Wielkopolsce, [w:] Ogród sakralny – idea i rzeczywistość, Kielce, s. 119–129 .
• Długozima A., 2011, Cmentarze jako ogrody żywych i umarłych, Warszawa.
• Dominikowski J., 2004, Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej. Cmentarz Stary przy ulicy Ogrodowej. Dzieje i sztuka 1854–1945, Łódź.
• Fijałkowski P., 1998, Rozwój społeczności ewangelickiej i powstanie sieci parafialnej w środkowej Polsce w II połowie XVIII w na początkach XIX wieku, [w:] Milerski B., Woźniak K. (red.), Przeszłość przyszłości. Z dziejów luteranizmu w Łodzi i regionie, Łódź.
• Flatt O., 1853, Opis miasta Łodzi pod względem historycznym, statystycznym i przemysłowym, Warszawa.
• Janczak J., 1982, Ludność Łodzi przemysłowej 1820-1914, tab. 1, Łódź.
• Koter M., 2002, Łódź i okolice w I połowie XIX w., [w:] Liszewski S. (red.), Atlas Miasta Łodzi, plansza IV, Łódź.
• Koter M., Kulesza M., 2005, Ślady wielonarodowej i wielowyznaniowej Łodzi we współczesnym krajobrazie kulturowym miasta, [w:] Kulesza M. (red.), Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta, Łódź, s. 137–300.
• Koter M., Liszewski S., Suliborski A., 1999, Łódź i region Polski środkowej. Podręcznik wiedzy o regionie dla licealistów, Łódź.
• Kowalczyński K.R., 2008, Łódź przełomu wieków XIX/XX, Łódź.
• Łódź: Dzieje miasta, t. 1: Do 1918 r., 1980, pod red. R. Rosina, B. Baranowskiego, J. Fijałka, Warszawa–Łódź.
• Meyer R.E. (red.), 1989, Cemeteries and gravemarkers, voices of American culture, Logan.
• Obraniak W., 2007, Ludność Łodzi i innych miast w Polsce w latach 1984–2006, Łódź.
• Podolska J., 2012, Spacerownik. Cmentarz Żydowski w Łodzi, Łódź.
• Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym, 2011, Warszawa.
• Puś W., 2005, Zmiany liczebności i struktury narodowościowej ludności Łodzi do roku 1939, [w:] Kulesza M. (red.), Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta, Łódź, s. 9–39.
• Rosin R. (red.), 1980, Łódź. Dzieje miasta, t. 1, Warszawa.
• Siciński J.T., 1982, Zieleń cmentarzy – aktualny problem ochrony i kształtowania środowiska, „Rocznik Dendrologiczny”, 34, s. 189–199.
• Stefański K., 2001, Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka w latach 1821–1914, Łódź.
• Stępniewski M., Szambelan Z., 2010, Rozwój terytorialny Łodzi, Łódź.
• Tanaś S., 2008, Przestrzeń turystyczna cmentarzy. Wstęp do tanatoturystyki, Łódź.
• Wojtkowiak S., 1997, Łódź wielonarodowa i wielowyznaniowa a idea tolerancji, [w:] Łódź wielonarodowa i wielowyznaniowa a idea tolerancji, Łódź.
• Archiwum Miasta Łodzi, Akta Miasta Łodzi, sygnatura 6740.
• Archiwum Miasta Łodzi, Akta Miasta Łodzi, sygnatura 6786.
• Archiwum Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Łodzi.
• Uchwała Nr 2594/299/2001 Zarządu Miasta Łodzi z dnia 28 czerwca 2001 r. w sprawie projektowanego cmentarza komunalnego przy ul. Brzezińskiej w Łodzi.

Identifiers

DOI

10.18778/2300-0562.01.11

Biblioteka Nauki

18797172