Kultura edukacyjna miasta: czego uczy globalny urbanizm

• Authors: Maria Mendel

Title variants

Kultura edukacyjna miasta: czego uczy globalny urbanizm

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Życie w mieście – przebiegając we względnej bliskości fizycznej – owocuje wzajemnym wpływem, zaś towarzyszące mu stymulacje generują określoną wiedzę, orientacje, dyspozycje do zachowań, obyczajowość, rytualizacje itd. Ich współwystępowanie skutkuje odrębnością, którą można nazwać kulturą miasta. Kultura edukacyjna miasta jest jej częścią. Jako strukturę i proces można ją interesująco badać i rozwijać. W tekście przedstawiane są możliwości w tym zakresie. Przeprowadzane w nim analizy skupiają się na neoliberalnie zarządzanym mieście globalnym. Rozumiane jako Foucaultowskie urządzenie (dispositif), pozwala dostrzec strategiczne zespoły zjawisk społecznych, tworzące w związku z edukacją specyficzne urządzenia wiedzy i władzy. Wyodrębnienie kultury edukacyjnej miasta, jako kategorii, może okazać się przydatne w teoretycznym opisie i produktywne zarówno w operującej nim myśli pedagogicznej, jak i obszarze szerzej rozumianej refleksji nad współczesnym miastem, jego kulturą i problemami. Celem artykułu jest uzasadnienie takiego podejścia.

EN

Living in the city, in physical proximity among its inhabitants, results in mutual influences which generate certain knowledge, attitudes, behavioral dispositions, habits and rituals, the specificity of which is referred to as culture of the city. Educational culture of the city makes a part of this culture. Its structure and its processes can be investigated and developed, and this text presents possibilities of such research and development. The analyses presented here focus on a global city managed in a neoliberal way. Comprehending it as Foucauldian dispositif, one can notice strategic assemblages of social phenomena forming specific apparatuses of power and knowledge in relation to education. Speaking of educational culture of the city as a separate category proves theoretically viable and can be productive both internally, as an element of its specific educational thought, and as a tool for broader reflection on contemporary cities, their cultures and problems. This article aims to justify such an approach.

Keywords

PL

kultura edukacyjna miasta; globalny urbanizm; neoliberalizm; szkoła; kultura edukacyjna miasta; globalny urbanizm; neoliberalizm; szkoła

EN

educational culture of the city; global urbanism; neoliberalism; school

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2016
• Volume: 3
• Issue: 2
• Pages: 79-96

Dates

published

2016-12-30

Contributors

author

Maria Mendel

• Uniwersytet Gdański, Zakład Pedagogiki Społecznej

References

• Augé M. (2009) Formy zapomnienia, tłum. A. Turczyn, Kraków, Wydawnictwo Universitas.
• Augé M. (2010) Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. R. Chymkowski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Banks M. (2015) Materiały wizualne w badaniach jakościowych, tłum. P. Tomanek, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bendix R. (1975) Max Weber. Portret uczonego, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Boryczko M., Jaworska D., Krenz R., Lalak D., Ostaszewska A., Skrzypczak B. (2015) Aktywna biografia w przestrzeni społecznej, Kwidzyn: Stowarzyszenie Eko-Inicjatywa.
• Boryczko M. (2015) Paradoksalne funkcje szkoły. Studium krytyczno-etnograficzne, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Buras K. L. (2015) Charter schools, race, and urban space: where the market meets grassroots resistance, New York, Routledge.
• Castells M. (2007) Społeczeństwo sieci, tłum. K. Pawluś, M. Marody, J. Stawiński, S. Szymański, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Certeau de M. (2008) Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, tłum. K. Thiel-Jańczuk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Cohen S. (2001) State of Denial. Knowing about Atrocities and Suffering, Cambridge–Malden, Polity Press.
• Crouch C. (2004) Post-democracy, Cambridge, Polity Press.
• EmpathyEducates, http://empathyeducates.org/Journeys-to-and-through/raynardsanders-ed-d/ [dostęp: 20.08.2016].
• Foucault M. (2000) Historia seksualności, Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik.
• Gee J. P. (1999) An introduction to Discourse analysis: theory and method, London–New York, Routledge.
• Grabkowska M. (2010), Liderzy wspólnot mieszkaniowych jako aktorzy w procesie rewitalizacji wybranych dzielnic Gdańska (Leaders of commonholds as actors in regeneration of chosen districts in Gdansk), „Problemy Rozwoju Miast”, nr 3, s. 70–78.
• Grabkowska M. (2011) Inner-city Transformations After Socialism. Findings from Interviews with Residents of Pre-war Tenement Houses in Gdańsk, “Bulletin of Geography. Socio-economic Series”, no 15, s. 117–129.
• Gulczyńska A. (2013) „Chłopaki z dzielnicy”: studium społeczno-pedagogiczne z perspektywy interakcyjnej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Harvey D. (2012) Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, tłum. Praktyka Teoretyczna w składzie: A. Kowalczyk, W. Marzec, M. Mikulewicz, M. Szlinder, Warszawa, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
• Kumor A. (2009) O trwały rozwój miast globalnych. Wywiad z Saskią Sassen, http://www1.rfi.fr/actupl/articles/112/article_7495.asp [dostęp: 20.08.2016].
• Lipman P. (2010) Education and the right to the city. The intersection of Urban Policies, education, and poverty w: The Routledge International Handbook of the Sociology of Education, M. W. Apple, S. J. Ball, L. A. Gandin (red.), Abingdon–New York, Routledge.
• Lipman P. (2011) The new political economy of urban education: Neoliberalism, race, and the right to the city, New York, Routledge.
• Marton F. (1981) Phenomenography – describing conceptions of the world around us, “Instructional Science”, no 10, s. 177–200.
• Massey D. B. (2005) For Space, London–Thousands Oakes–New Delhi, SAGE.
• Massey D. B. (2010) World City, Cambridge, Polity Press.
• Mendel M., Szkudlarek T. (2009) Capabilities in the Context of Education and Whole-Day Schooling: The Situation in Poland, “Social Work and Society”, vol. 2; on-line journal: http://www.jourlib.org/paper/2056611#.VQ6i1Y6G9qU
• http://www.socwork.net/2009/2/expertises/mendelszkudlarek
• Mendel M., Szkudlarek T. (2011) Bildungslandschaft in kommunaler Verantwortung: Danzig und Warschau als exemplarische Beispiele fur die Situation w: Raume flexibler Bildung. Bildungslandschaft in der Diskussion, P. Bollweg, H.-U. Otto (Hrsg.), Wiesbaden, VS Verlag/Springer Fachmedien, s. 497–518.
• Mendel M. (2014) Trzecia przestrzeń obywatelskiego zaangażowania. O potrzebie animacji życia publicznego w rzeczywistości enklaw biedy i bogactwa, „Animacja Życia Publicznego” nr 4 (17).
• Mendel M., Wiza A. (2015) Trzecia przestrzeń obywatelskiej aktywności, część 1–2, „Animacja Życia Publicznego”, nr 2–3.
• Mendel M. (2015) Szkoła poza szkołą. O odrywającym się desygnacie i postdemokratycznej wersji powszechnej edukacji w: Szkoła – kultura – środowisko lokalne, A. Szczurek-Boruta, B. Chojnacka-Synaszko (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 59–78.
• Nowicka M. (2011)‘Urządzenie’, ‘zastosowanie’, ‘układ’ – kategoria dispositif u Michela Foucault, jej tłumaczenia i ich implikacje dla postfoucaultowskich analiz władzy, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. VII, nr 2, s. 94–110.
• Nowotniak J. (2012) Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Ravitch D. (2013) Reign of Error: The Hoax of Privatization Movement and the Danger to America’s Public Schools, New York, Random House.
• Sadownik A. (2011) Na rozstajnych drogach. Studium etnopedagogiczne kontrastowych karier szkolnych młodzieży, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Sassen S. (2007) Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, tłum. J. Tegnerowicz, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Szmagalski J. (2016) Jedna czy wiele? Rozwój koncepcji pracy socjalnej na świecie, Warszawa, Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
• Sheppard E., Gidwani V., Goldman M., Leitner H., Roy A., Maringanti A. (2015) Introduction: Urban revolutions in the age of global, “Urban Studies”, vol. 52 (11), s. 1947–1961.
• Wirth L. (1938) Urbanism as a Way of Life, “American Journal of Sociology”, vol. 44, no 1 (July), s. 1–24.
• Ziółkowski M., Koralewicz J. (2003) Mentalność Polaków. Sposoby myślenia o polityce, gospodarce i życiu społecznym 1988–2000, Warszawa, Scholar, wyd. 2.
• Zjawiska dotyczące miast zaczynają być globalne, ich znaczenie rośnie, Polska Agencja Prasowa: Centrum Prasowe 03.06.2016, http://centrumprasowe.pap.pl/cp/pl/ news/info/56047,25,zjawiska-dotyczace-miast-zaczynaja-byc-globalne-ich-znaczenie-rosnie [dostęp: 20.08.2016].
• Zwiers M., Kleinhaus R., Van Ham M. (2005) Divided Cities: Increasing Socio-Spatial Polarization within Large Cities in the Netherlands, IZA Discussion Paper No. 8882 February 2015, http://ftp.iza.org/dp8882.pdf [dostęp: 2.05.2016].

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.03.05