O potrzebie mistrza w świecie nauki, czyli refleksja nad zmieniającą się relacją uczeń – mistrz

• Authors: Tomasz Leszniewski

Title variants

O potrzebie mistrza w świecie nauki, czyli refleksja nad zmieniającą się relacją uczeń – mistrz

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst jest próbą rekonstrukcji relacji mistrz – uczeń kształtujących się w polu naukowym z wykorzystaniem koncepcji Richarda Sennetta (wzory fachowca i mistrza) i Mary Douglas (grid and group). Zawiera charakterystykę czterech zróżnicowanych typów relacji wytwarzanych w warunkach występowania bądź braku wspólnych podstaw paradygmatycznych (spójnych narzędzi kategoryzowania badanej rzeczywistości) oraz strukturalnych zależności (dotyczących zasobów materialnych, aparatury laboratoryjnej itp.), które można odnieść do określonych dziedzin wiedzy. Zwraca również uwagę na zróżnicowane potrzeby w zakresie relacji mistrz-uczeń w naukach przyrodniczych oraz społecznych i humanistycznych, a także na możliwe konsekwencje w tym wymiarze powodowane zasadami parametryzacji aktywności naukowej.

EN

The article is an attempt at a reconstruction of master-student relationships which are constructed in the area of science. That analysis is based on the conceptions of Richard Sennett (craftsman and master) and Mary Douglas (grid and group). It presents a characterization of four different types of relationships that was created in the presence or absence of common paradigmatic foundations (coherent tools of categorizing the examined reality) and structural dependencies (regarding material resources, laboratory equipment, etc.) which can be referred to specific areas of knowledge. The paper also draws attention to the diverse needs of the masterstudent relationship in the natural sciences and also social sciences and humanities, as well as underlining possible consequences in this dimension caused by the principles of parameterization of scientific activity.  

Keywords

PL

fachowiec; mistrz; kariery sprzężone; koherencja systemu klasyfikacji; struktura grupy; fachowiec; mistrz; kariery sprzężone; koherencja systemu klasyfikacji; struktura grupy

EN

craftsman; master; conjugated careers; coherence of the classification system; group structure

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2019
• Volume: 8
• Issue: 1
• Pages: 22-33

Dates

published

2020-01-02

Contributors

author

Tomasz Leszniewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytut Socjologii

• https://orcid.org/0000-0002-0458-4934

References

• Douglas M. (2004) Symbole naturalne: rozważania o kosmologii, tłum. E. Dżurak, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Douglas M. (2011) Jak myślą instytucje, tłum. O. Siara, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Fleck L. (1986) Powstanie i rozwój faktu naukowego: wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym, Lublin, Wydawnictwo Lubelskie.
• Flis A., Kapralski S. (1989) Kulturowe mechanizmy rozwoju nauki w: Racjonalność, nauka, społeczeństwo, H. Kozakiewicz, E. Mokrzycki, M. J. Siemek (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 84–108.
• Fuchs S. (1992) The Professional Quest for Truth: A Social Theory of Science and Knowledge, New York, SUNY Press.
• Glaser B. G. (1964) Organizational Scientists: their professional careers, Indianapolis –New York–Kansas City, The Bobbs-Merrill Company.
• Kempny M., Szmatka J. (1992) Współczesne teorie wymiany społecznej: zbiór tekstów, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kuhn T. S. (2001) Struktura teorii naukowej, tłum. H. Ostromęcka, Warszawa, Fundacja Aletheia.
• Leszniewski T. (2013) Autorytet w nauce a proces wytwarzania wiedzy, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, nr 1 (16), s. 53–64.
• Sennett R. (2012) Szacunek w świecie nierówności, tłum. J. Dzierzgowski, Warszawa, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
• Wagner I. (2005) Sprzężenie karier. Konstrukcja karier w środowiskach artystycznych i intelektualnych, „Przegląd Badań Jakościowych”, nr 1 (1), s. 20–41.
• Znaniecki F. (1984) Społeczne role uczonych, wyd. 1, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.08.03