Cielesny wymiar badań nad autyzmem. Rzecz o dzienniku terenowym

• Authors: Aleksandra Rzepkowska

Title variants

EN

The Somatic Dimension of the Study of Autism. The Thing About Field Notes

Abstracts

EN

Writing field notes is a vital part of participant observation necessary to gain insight into specific social situations and cultural phenomena. The procedure of data recording seems deceptively straightforward, but is indeed a complex process conditioned by various circumstances, which have their own specific materiality and corporeality. Therefore, it is worth perceiving not only what a researcher writes, but also that he/she writes, and above all – how he/she writes. This in turn should be analysed as individual and localised practice, associated with a particular researcher and a particular field. In the paper I pay attention to the practical aspects of note-taking on an example of my own research on autism.

PL

Sporządzanie zapisków terenowych pozostaje integralną częścią obserwacji uczestniczącej, która polega na tym, że badacz uzyskuje wgląd w konkretne sytuacje społeczne i zjawiska kulturowe. Procedura notowania z pozoru wydaje się prosta, jednak w istocie jest to złożony proces, uwarunkowany przez rozmaite okoliczności oraz mający swe korelaty cielesne i materialne. Dlatego warto zdawać sobie sprawę nie tylko z tego, co badacz zapisuje, ale także, że w ogóle zapisuje oraz – nade wszystko – jak to robi. Kwestie te należy zaś analizować w sposób zindywidualizowany i zlokalizowany, zorientowany na działania konkretnego badacza w konkretnym terenie. W artykule podejmuję refleksję nad praktycznymi aspektami tworzenia notatek terenowych na przykładzie własnych badań nad autyzmem.

Keywords

PL

zapiski terenowe; badania terenowe; dziennik; pisanie; ciało; cielesność; materialność; ASD (zaburzenia ze spektrum autyzmu)

EN

field notes; fieldwork; diary; writing; body; corporeality; materiality; ASD (Autism Spectrum Disorders)

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2022
• Volume: 14
• Issue: 1
• Pages: 43-57

Dates

published

2022

Contributors

author

Aleksandra Rzepkowska

• https://orcid.org/0000000313220769

References

• Bachelard G. (1975) Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, tłum. H. Chudak i A. Tatarkiewicz, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Byczkowska D. (2012) „Ciało to mój największy nauczyciel”. Interakcje z własnym ciałem w pracy tancerza, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 112–127, https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.05
• Csordas T. J. (red.) (1994) Embodiment and Experience. The Existential Ground of Culture and Self, Cambridge, Cambridge University Press.
• Emerson R. M., Fretz R. I., Shaw L. L. (red.) (1995) Writing Ethnographic Fieldnotes, Chicago, University of Chicago Press, https://doi.org/10.7208/chicago/9780226206851.001.0001
• Ingold T. (2000) The Perception of the Environment. Essays on Livelihood, Dwelling and Skill, London, Routledge.
• Ingold T. (2007) Lines. A Brief History, London – New York, Routledge, https://doi.org/10.4324/9780203961155
• Kacperczyk A. (2012) Badacz i jego ciało w procesie zbierania i analizowania danych – na przykładzie badań nad społecznym światem wspinaczki, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 32–63, https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.03
• Lejeune P. (2010) „Drogi zeszycie…”, „Drogi ekranie…”. O dziennikach osobistych, tłum. A. Karpowicz, M. i P. Rodakowie, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Leociak J. (1997) Tekst wobec Zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego), Wrocław, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
• Leociak J. (2018) Redefinicja kategorii świadka i świadectwa. (Wokół rzeczy wykopanych na terenie miejsca-po-getcie w Warszawie), „Teksty Drugie”, nr 3, s. 57–68, https://doi.org/10.18318/td.2018.3.4
• Mauss M. (1998) Sposoby posługiwania się ciałem, w: Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, A. Mencwel (red.), tłum. M. Król, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 185–195.
• Ong W. J. (2011) Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. J. Japola, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Pearce S. (1995) On Collecting. An Investigation into Collecting in the European Tradition, London, Routledge.
• Rakoczy M. (2013) Tekst, pisanie, szkoła w perspektywie antropologicznej, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 56, nr 2, s. 73–85.
• Rakoczy M. (2014a) „Pisanie” kultury a notatki terenowe – przypadek Bronisława Malinowskiego, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 2(21), s. 75–94.
• Rakoczy M. (2014b) Szkoła, pismo, praktyka w świetle zwrotu performatywnego, „Tematy z Szewskiej”, nr 2(12), s. 6–19.
• Rakoczy M. (2015) Materia, ciało, wizualność, czyli jak lepiej zrozumieć pisanie, „Teksty Drugie”, nr 4, s. 13–32.
• Rakowski T. (2008) Przemiany, przesunięcia, przedmioty przejściowe. Antropologia rzeczy, „Kultura Współczesna”, nr 2, s. 55–72.
• Rodak P. (2005) Wojna i zapis (o dziennikach wojennych), „Teksty Drugie”, nr 6, s. 33–45.
• Rule A. (2021) Ted Bundy. Bestia obok mnie, tłum. B. Czartoryski, Kraków, Wydawnictwo SQN.
• Stoller P. (1989) The Taste of Ethnographic Things: The Senses in Ethnography, Philadelphia, University of Pennsylvania Press, https://doi.org/10.9783/9780812203141
• Sulima R. (2000) Antropologia codzienności, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Vandendorpe Ch. (2008) Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury, tłum. A. Sawisz, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wojciechowska M. (2012) Ciało – podstawowe narzędzie pracy. Rola ciała w procesie negocjowania tożsamości pracownic agencji towarzyskich, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 128–151, https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.06
• Wójcik-Dudek M. (2019) Idiolekty pamięci – dziecięce dzienniki Zagłady. Od świadectwa do literatury, „Stylistyka”, t. 28, s. 157–174, https://doi.org/10.25167/Stylistyka20.2019.11

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.14.04

Biblioteka Nauki

2131589