„Wielkie Pokolenie” Heleny Radlińskiej (z perspektywą międzypokoleniową w tle)

• Authors: Lech Witkowski

Title variants

EN

Helena Radlińska’s “Great Generation” (With an Intergenerational Perspective in the Background)

Abstracts

EN

The author begins with a reflection on some of the generational differences among the intellectual elites in independent Poland. Next, he discusses – perceived as a “complete attitude” – the ten missions undertaken in Polish pedagogy by Radlińska’s Great Generation. He points to the clash of different types of institutionalization represented by different generational circles. The examples of H. Radlińska and F. Znaniecki are highlighted both in the aspect of what connects and differentiates them, as well as how these differences can be overcome by offering a synthesis of how their generation referred to historical challenges. Finally, the author reflects on their intellectual quality and the obstacles they faced in the discussed generational experience.

PL

W artykule autor najpierw czyni uwagi o różnicach pokoleniowych wśród elity intelektualnej w Polsce niepodległej. Następnie omawia, traktowaną jako „postawa kompletna” – dziesięć zadań Wielkiego Pokolenia Radlińskiej w pedagogice polskiej. Dalej wskazuje na zderzenie odmiennych instytucjonalizacji odrębnych tożsamości kręgów pokoleniowych. Wyróżnione zostają przykłady H. Radlińskiej i F. Znanieckiego, w kwestii tego, co ich łączy i co dzieli, i jak różnice te da się przezwyciężyć w próbie syntezy ich horyzontu pokoleniowego odniesienia do wyzwań historycznych. Ostatecznie wskazuje się na wartości intelektualne i ich przeszkody wdrożeniowe dotyczące omówionego doświadczenia pokoleniowego.

Keywords

PL

pokolenie historyczne; postawa kompletna; Wielkie Pokolenie; przeszkody wspólnoty

EN

historical generation; complete attitude; Great Generation; community obstacles

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2022
• Volume: 15
• Issue: 2
• Pages: 38-53

Dates

published

2022

Contributors

author

Lech Witkowski

• Akademia Pomorska w Słupsku

• https://orcid.org/0000000299405096

References

• Babicka-Wirkus A., Jaworska-Witkowska M., Kubinowski D. (red.) (2021) Dziedzictwo pedagogiczne dla przyszłości. Debata wokół „Oddechu myśli” Bogdana Nawroczyńskiego, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Cichosz M. (2006) Pedagogika społeczna w Polsce w latach 1945–2005. Rozwój – obszary refleksji badań – koncepcje, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Cichosz M. (2010) Szkoły polskiej pedagogiki społecznej – drogi i kierunki rozwoju w: Szkoły polskiej pedagogiki społecznej wobec nowych wyzwań. Polska pedagogika społeczna na początku XXI wieku, E. Kantowicz, B. Chrostowska, M. Ciczkowska-Giedziun (red.), Toruń, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, s. 42–52.
• Fleck L. (1986) Powstanie i rozwój faktu naukowego. Wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym, tłum. M. Tuszkiewicz, Lublin, Wydawnictwo Lubelskie.
• Ingarden R. (1997) Dlaczego pisałem po niemiecku?, „PAL Przegląd Artystyczno-Literacki”, rok VI, nr 9(67), s. 6–9.
• Ingarden R. (2006) Książeczka o człowieku, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
• Kuhn T. (1985) Dwa bieguny. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, tłum. Stefan Amsterdamski, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Marynowicz-Hetka E. (2019) Pedagogika społeczna. Pojmowanie aktywności w polu praktyki, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Marynowicz-Hetka E. (2022) Pedagogika społeczna: transwersalny wymiar pojmowania aktywności w polu praktyki w: Pedagogika społeczna w służbie człowiekowi. Jubileusz poznańskiej pedagogiki społecznej, J. Modrzewski, K. Segiet, A. Matysiak-Błaszczyk, E. Włodarczyk, K. Słupska, A. Tokaj, M. Zychowicz (red.), Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 71–85.
• Marynowicz-Hetka E., Skoczylas-Namielska E. (red.) (2015) Pedagogika społeczna: wstępy i kontynuacje, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, https://doi.org/10.18778/7969-569-0
• Modrzewski J. (2016) Socjopedagogika. Studia – szkice – refleksje – wspomnienia, Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Modrzewski J. (2016a) Wywiad z Prof. zw. dr hab. Jerzym Modrzewskim z okazji Jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej, „Pedagogika Społeczna”, rok XV, nr 1 (59), s. 9–27.
• Nawroczyński B. (2020) Oddech myśli. Archiwalia główne, wybór, komentarze i redakcja naukowa L. Witkowski, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”. „Studia z Teorii Wychowania” (2015), t. VI, nr 2 (11).
• Trentowski B. F. (1970) Chowanna, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.
• Volk T. (1995) Metapatterns. Across Space, Time and Mind, New York, Columbia University Press.
• Witkowski L. (2000) Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Witkowski L. (2007) Ambiwalencje i sacrum. Religioznawcze wyzwanie Mircei Eliadego wobec pedagogiki w: Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność, L. Witkowski, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych, s. 189–204.
• Witkowski L. (2010) Tożsamość i zmiana. Epistemologia i rozwojowe profile w edukacji, przedmowa Z. Kwieciński, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Witkowski L. (2013) Przełom dwoistości w pedagogice polskiej. Historia, teoria, krytyka, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Witkowski L. (2014) Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia idei, umysłu i wychowania. O miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Witkowski L. (2014a) W trosce o mediację pedagogiczną (na rzecz dwoistości „uwspólnionego doświadczenia”) w: Kultura praktyki przedstawicieli profesji społecznych – podejście mediacyjne w działaniu społecznym, E. Marynowicz-Hetka, L. Filion, D. Wolska-Prylińska (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego s. 270–292.
• Witkowski L. (2015) Versus. O dwoistości strukturalnej faz rozwoju w ekologii cyklu życia psychodynamicznego modelu Erika H. Eriksona, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Witkowski L. (2016) Posłowie. Tradycja versus współczesność. Przyczynek do sporu o historię najnowszą myśli pedagogicznej w Polsce w: M. Jaworska-Witkowska, Przechwytywanie tekstów. Powidoki czytania, Bydgoszcz, Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej, s. 345–365.
• Witkowski L. (2018) Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Witkowski L. (red.) (2019) Dziedzictwo idei i pęknięcia międzypokoleniowe w pedagogice polskiej. Wprowadzenie do problemu, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Witkowski L. (2020) Psychodynamiki i ich struktura. Studia z humanistyki stosowanej, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Witkowski L. (2022) Humanistyczne wyzwania (nie)zrównoważenia procesów i praktyk społecznych (panorama tropów dwoistości/dual-process theory), „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 2(15), s. 271–292, https://doi.org/10.18778/2450-4491.15.15
• Witkowski L. (2022a) Uroszczenia i transaktualność w humanistyce. Florian Znaniecki: dziedzictwo idei i jego pęknięcia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Znaniecki F. (1938) Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, rok XVIII, zeszyt 1, s. 89–119.

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.15.03

Biblioteka Nauki

2136021