Wspieranie zdolności twórczych dzieci w edukacji domowej – wskazania do przyszłych badań

• Authors: Anna Majewska-Owczarek , Martyna Justyńska

Title variants

EN

Supporting Children’s Creative Abilities in Home Education – Indications for Further Research

Abstracts

EN

Identification and stimulation of children’s creative abilities and supporting their development is the objective of all parents. The condition necessary to fully accomplish this task is creating an atmosphere of mutual trust, safety, acceptance and, most of all, love. Parents, who know their children, their strengths and weaknesses, are able to stimulate their comprehensive development, which results in motivating them to undertake creative activities and teaches them persistence. Homeschooling is a special area which offers parents this possibility. Polish literature on the subject of homeschooling is not extensive. The deliberations are focused mainly on the legal framework of this form of education, its essence, practice, opportunities and threats to the cognitive and social development. This article offers a chance to expand knowledge on the practices undertaken in homeschooling. It fills a gap in our knowledge about the role of creativity in this model of education by indicating the consistency of theoretical assumptions on how to support the development of children’s creative abilities and the characteristics of the development environment in homeschooling.

PL

Zadaniem wszystkich rodziców jest rozpoznanie i stymulowanie uzdolnień twórczych swoich dzieci oraz wspieranie ich rozwoju. Aby zrealizować w pełni to zadanie, potrzebna jest atmosfera wzajemnego zaufania, bezpieczeństwa, akceptacji, a przede wszystkim – miłości. Rodzice, którzy znają swoje dzieci, ich mocne i słabe strony, potrafią stymulować ich wszechstronny rozwój, motywując tym samym do podejmowania aktywności twórczej i wytrwałości. Szczególny obszar, dający rodzicom tę możliwość, stanowi edukacja domowa. Polska literatura przedmiotu dotycząca edukacji domowej nie jest obszerna. Rozważania oscylują głównie wokół umocowania prawnego tej formy edukacji, jej istoty, praktyki, szans oraz zagrożeń w zakresie rozwoju poznawczego i społecznego. Niniejszy artykuł pozwala na poszerzenie wiedzy w obszarze praktyk podejmowanych w edukacji domowej. Uzupełnia lukę w wiedzy dotyczącej miejsca twórczości w tym rodzaju kształcenia, wskazując na spójność założeń teoretycznych dotyczących wspierania rozwoju zdolności twórczych dzieci z charakterystyką środowiska rozwoju w edukacji domowej.

Keywords

PL

zdolności twórcze; edukacja domowa; środowisko rodzinne; środowisko twórcze

EN

creative abilities; homeschooling; family environment; creative environment

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2023
• Volume: 16
• Issue: 1
• Pages: 206-219

Dates

published

2023

Contributors

author

Anna Majewska-Owczarek

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000310390244

author

Martyna Justyńska

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000227638608

References

• Bartnikowska U., Garbula J. M. (2017) „E-wsparcie” dla rodziców w edukacji domowej dzieci, „Studia Pedagogica Ignatiana”, nr 3(20), s. 31–46, https://doi.org/10.12775/SPI.2017.3.002
• Bonar J. (2009) Wspieranie postawy twórczej w edukacji domowej dzieci w: Edukacja domowa w Polsce. Teoria i Praktyka, Zakrzewska M., Zakrzewski P. (red.), Warszawa, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, s. 63–86.
• Budajczak M. (2002) Edukacja domowa, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Cudowska A. (2004) Kształtowanie twórczych orientacji życiowych w procesie edukacji, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
• Czelakowska D. (2007) Inteligencja i zdolności twórcze w początkowym okresie edukacji, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Dybowska E. (2012) Teoria systemowej pracy z rodziną, Kraków, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
• Gębuś D. (2009) Innowacyjna szkoła – kreatywny uczeń: twórczość wyzwaniem współczesnej edukacji, „Podstawy Edukacji”, nr 2, s. 193–205.
• Giercarz-Borkowska M. (2019) Edukacja domowa jako alternatywa edukacyjna dla dzieci zdolnych, Wrocław, Wydawnictwo TeksTy.
• Jurczak A. A. (2017) Edukacja domowa – nowy czy stary styl kształcenia, „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych”, nr 70, s. 190–201.
• Klik M., Cierpka A. (2022) Rodzinne uwarunkowania kreatywności, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323556411
• Kucharska A. M. (2014) Dlaczego edukacja domowa? Aksjologiczne uzasadnienie edukacji bez szkoły, „Wychowanie w Rodzinie”, t. 10 (2/2014), s. 205–224.
• Łukasiewicz-Wieleba J. (2018) Rozpoznawanie potencjału oraz wzmocnienia i ograniczenia rozwoju zdolności dzieci w narracjach rodziców, Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Mendecka G. (1993) Zmienne życia rodzinnego a rozwój zdolności twórczych, Częstochowa, Wydawnictwo WSP.
• Mendecka G. (2003) Środowisko rodzinne w percepcji osób aktywnych twórczo, Częstochowa, Wydawnictwo WSP.
• Mendecka G. (2019) Doświadczenia rodzinne jako czynnik rozwoju wybitnych twórców, Warszawa, Difin.
• Nęcka E. (2001) Psychologia twórczości, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Piwowarska M. (2017) Życiorysy edukatorów domowych i dzieci edukacji domowej – analiza fragmentów biografii publikowanych „Biografistyka Pedagogiczna”, r. 2, nr 1, s. 261–275, https://doi.org/10.36578/BP.2017.02.16
• Pufal-Struzik I. (2018) W trosce o wszechstronny rozwój potencjału twórczego dziecka w rodzinie, „Fides et Ratio: Wokół Dobra, Piękna i Prawdy”, t. 36, nr 4, 224–237.
• Ryś M. (2001) Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, Warszawa, Wydawnictwo Seventh Sea.
• Sołowiej J. (1997) Psychologia twórczości, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Stańczak M. (2019) Doświadczenia rodzin w odkrywaniu i rozwijaniu zdolności dzieci. Perspektywa pedagogiczna, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Szafrańska A., Pawlak J. (2021) Rodzic w roli nauczyciela, czyli o organizacji procesu kształcenia i wychowania z perspektywy rodziców uczących swoje dzieci w domach, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, nr 34(1), s. 79–90, https://doi.org/10.17951/j.2021.34.1.79-90
• Szmidt K. J. (2013) Pedagogika twórczości, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Szmidt K. J. (2019), ABC kreatywności. Kontynuacje, Warszawa, Difin.
• Szmidt K. J. (w druku) Kreatywnie w rodzinie w: Kreatywnie… bo w rodzinie, Szmidt K. J. (red.), Warszawa, Orlen – Dar Serca.
• Tłuściak-Deliowska A., Krawiec M. (2020) Edukacja domowa jako alternatywna forma realizacji obowiązku szkolnego. Stan polskich badań i perspektywy badawcze, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1/2020, s. 191–202.
• Uszyńska-Jarmoc J. (2003) Twórcza aktywność dziecka. Teoria – rzeczywistość – perspektywy rozwoju, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
• Wall W. D. (1989) Twórcze wychowanie w okresie dzieciństwa, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Wenklar K. (2013) Edukacja domowa – pięć najczęściej stawianych pytań, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, t. 8, nr 30(4), s. 109–117.
• Publikacje portalu Edukacja: Można Inaczej: https://mms.edu.pl/ (dostęp: 20.09.2022).
• Publikacje portalu Edukacja: Można Inaczej: https://moznainaczej.edu.pl/ (dostęp: 20.09.2022).
• Publikacje portalu Edukacja: Można Inaczej: https://open.spotify.com/show/2biFXI0t3bYkWjnqGxXRLU (dostęp: 22.09.2022).

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.16.13

Biblioteka Nauki

30148741