Opóźniony rozwój mowy a nowe technologie. Doniesienia z badań

• Authors: Kamila Kuros-Kowalska

Title variants

EN

Delayed Speech Development and New Technologies. Report From a Research

Abstracts

EN

The article presents the results of a logopedic diagnosis of young children’s speech (up to 3 years old). It was important for the researcher to find the answer to the question what influence modern technology has on the development of speech in young children. The original diagnostic questionnaire prepared by the author of the article has been expanded to include questions referring to modern technologies. The comparative study of young children with delayed speech development and the children who speak correctly, as well as interviews with their parents enabled the author to state whether and to what extent watching TV or videos on mobile phones and playing games on tablets can disturb verbal development of a child.

PL

Artykuł prezentuje wyniki diagnozy logopedycznej małych dzieci (do lat trzech). Dla badaczki istotne było znalezienie odpowiedzi na pytanie, jaki wpływ ma nowoczesna technologia na rozwój mowy małych dzieci. Opracowany przez autorkę artykułu kwestionariusz wywiadu z rodzicami został poszerzony o pytania dotyczące nowoczesnych technologii. Zbadanie małych dzieci z opóźnionym rozwojem mowy oraz dzieci z mową w normie rozwojowej, jak również rozmowy z ich rodzicami pozwoliły porównać, czy i w jakim stopniu oglądanie telewizji lub filmów na telefonie, a także gry na tablecie mogą zaburzać rozwój werbalny dziecka.

Keywords

PL

opóźniony rozwój mowy; nowoczesne technologie; wywiad logopedyczny; diagnoza logopedyczna

EN

delayed speech development; modern technologies; speech therapy questionnaire; logopedic diagnosis

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Logopaedica Lodziensia
• Year: 2021
• Issue: 5
• Pages: 105-121

Dates

published

2021

Contributors

author

Kamila Kuros-Kowalska

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Humanistyczny, Instytut Językoznawstwa

• https://orcid.org/0000000236184927

References

• American Academy of Pediatrics, 2017, Handheld screen time linked with speech delays in young children, ScienceDaily, https://www.sciencedaily.com/releases/2017/05/170504083141.htm (dostęp: 12.01.2020).
• Augustynek A., 2010, Uzależnienia komputerowe. Diagnoza, rozpowszechnienie, terapia, Warszawa: Wydawnictwo Difin.
• Bednarek J., 2006, Zagrożenia w cyberprzestrzeni, [w:] M. Jędrzejko (red.), Patologie społeczne, Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, s. 83–148.
• Błachnio A., Gózik A., 2007, Psychologiczne determinanty uzależnienia od Internetu, [w:] M. Sokołowski (red.), Oblicza Internetu. Architektura komunikacyjna Sieci, Elbląg: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Elblągu, s. 207–218.
• Bożejewicz W., Jędrzejko M., 2007, Gry komputerowe i sieciowe jako stymulator zachowań agresywnych dzieci i młodzieży, Pułtusk: Wydawnictwo Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora.
• Cieszyńska-Rożek J., 2013, Zaburzenia rozwoju języka polskich dzieci za granicą, https://docplayer.pl/5032300-Zaburzenia-rozwoju-jezyka-polskich-dzieci-za-granica.html (dostęp: 27.11.2019).
• Demelowa G., 1978, Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Dilling-Ostrowska E., 1982, Rozwój i zaburzenia mowy u dzieci w zależności od stopnia dojrzałości układu nerwowego, [w:] J. Szumska (red.), Zaburzenia mowy u dzieci, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, s. 18–30.
• Eliot L., 2003, Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
• Emiluta-Rozya D., 2007, Opóźniony rozwój mowy a opóźnienie rozwoju mowy, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 54–65.
• Furmanek M., 2005, Edukacja medialna – edukacja dzieci i rodziców, [w:] S. Juszczyk, I. Polewczyk (red.), Dziecko w świecie wiedzy, informacji i komunikacji [materiały konferencyjne], Katowice – Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 311–322.
• Furmanek M., Osmańska-Furmanek W., 2008, Cyfrowy świat dziecka – nowe obszary badawcze, [w:] T. Lewowicki, B. Siemieniecki (red.), Media w edukacji – szanse i zagrożenia, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 40–47.
• Grabias S., 1997, Mowa i jej zaburzenia, „Audiofonologia”, t. 10, s. 9–36.
• Grabias S., 2014, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 15–71.
• Gruba J., 2017, KOLD (Karty Oceny Logopedycznej Dzieci), Gliwice: Wydawnictwo KOMLOGO.
• Hędzelek M., 2008, Uzależnienie od Internetu – zasięg, formy, zagrożenia, [w:] B. Płonka-Syroka, M. Staszczak (red.), E-kultura, e-nauka, e-społeczeństwo, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, s. 267–282.
• Hilarie C., Kim M., 2014, Dzieci konsoli. Uzależnienie od gier, Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
• Jastrzębowska G., 2000, Istota i klasyfikacje opóźnień w rozwoju mowy – przegląd stanowisk, „Logopedia”, nr 28, s. 69–84.
• Jastrzębowska G., 2003a, Wprowadzenie. Problemy terminologiczne i definicyjne, [w:] T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi – podręcznik akademicki, t. 2, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 9–36.
• Jastrzębowska G., 2003b, Afazja, dysfazja dziecięca, [w:] T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi – podręcznik akademicki, t. 2, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 83–119.
• Jastrzębowska G., 2003c, Opóźnienie rozwoju mowy – przejaw nieprawidłowości rozwojowych, [w:] T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi – podręcznik akademicki, t. 2, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 37–65.
• Jastrzębowska G., Pelc-Pękala O., 2003, Diagnoza i terapia opóźnionego rozwoju mowy, [w:] T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi – podręcznik akademicki, t. 2, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 346–362.
• Jędrzejko M., 2012, Dzieci i nowe multimedia (szanse – wyzwania – zagrożenia), Warszawa–Milanówek–Dąbrowa Górnicza: Mazowieckie Centrum Profilaktyki Uzależnień, Studio Poligraficzne Edytorka.
• Kamińska D., 2011, Wpływ formuły lateralizacji na kształtowanie się systemu fonetyczno-fonologicznego, [w:] M. Michalik (red.), Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy. Nowa logopedia, t. 2, Kraków: Wydawnictwo Collegium Columbinum, s. 85–95.
• Kania J. T., 1982, Szkice logopedyczne, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Kozak S., 2013, Patologia fonoholizmu: przyczyny, skutki i leczenie uzależnienia dzieci i młodzieży od telefonu komórkowego, Warszawa: Wydawnictwo Difin.
• Kozielska M., 2008, Edukacja wobec zagrożeń technologii informacyjnych, [w:] T. Lewowicki, B. Siemieniecki (red.), Media w edukacji – szanse i zagrożenia, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 198–206.
• Lekka-Kowalik A., 2001, Ukryte założenia idei społeczeństwa informacyjnego, [w:] T. Zasępa (red.), Internet. Fenomen społeczeństwa informacyjnego, Częstochowa: Wydawnictwo Edycja Świętego Pawła, s. 179–194.
• Morbitzer J., 2002, Mity edukacji wspieranej komputerowo (czyli 7 grzechów głównych EWK), [w:] J. Morbitzer (red.), Techniki komputerowe w przekazie edukacyjnym, XII Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, s. 177–187.
• Nicholas C., 2013, Płytki umysł. Jak internet wpływa na nasz mózg, Gliwice: Wydawnictwo Helios – Onepress.
• Ogonowska A., 2018, Uzależnienia medialne. Uwarunkowania, leczenie, profilaktyka, Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
• Pruszewicz A., 1986, Zaburzenia głosu i mowy, [w:] E. Kossowska (red.), Pediatria. Otolaryngologia wieku rozwojowego, Warszawa: Wydawnictwo PZWL.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170001578 (dostęp: 12.10.2019).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz.U. z 2017 r., poz. 1635), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170001635 (dostęp: 12.10.2019).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1743), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170001743 (dostęp: 12.10.2019).
• Sawa B., 1990, Dzieci z zaburzeniami mowy, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Skibska J., 2012, Afazja dziecięca, [w:] J. Skibska, D. Larysz (red.), Neurologopedia w teorii i praktyce. Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii dziecka, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, s. 48–78.
• Smoczyńska M., 2012, Opóźniony rozwój mowy a ryzyko SLI. Co wyniki badań podłużnych mówią nam o potrzebie wczesnej interwencji logopedycznej?, [w:] J. Porayski-Pomsta, M. Przybysz-Piwko (red.), Interwencja logopedyczna, Warszawa: Wydawnictwo Elipsa, s. 13–38.
• Spionek H., 1981, Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Stasiak J., 2012, Alalia. Perspektywy opisu, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 337–358.
• Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Suwara M., 2008, O nowej wychowawczej roli Internetu, [w:] T. Lewowicki, B. Siemieniecki (red.), Media w edukacji – szanse i zagrożenia, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 112–117.
• Szumska J., 1982, Zaburzenia mowy u dzieci, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
• Tanaś M., 1993, Medyczne skutki uboczne kształcenia wspomaganego komputerowo, „Toruńskie Studia Dydaktyczne”, nr 3(II), s. 127–132.
• Tarkowski Z., 1993, Rozwijanie mowy dziecka. Program terapeutyczno-stymulacyjny, Lublin: Wydawnictwo „Orator”.
• Trzcińska-Król M., 2014, Media i cyberprzestrzeń, [w:] S. Kuruliszwili (red.), Technologie informacyjne a zmiany współczesnej edukacji, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 23–24.
• Zaleski T., 1992, Opóźniony rozwój mowy, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Identifiers

DOI

10.18778/2544-7238.05.07

Biblioteka Nauki

2007038