Alalia (zaburzenie) a opóźnienie rozwoju mowy. Czy, jak i kiedy możliwe jest ich rozróżnienie?

• Authors: Ewa Bielenda‑Mazur

Title variants

EN

Developmental Language Disorder and Late Talkers. If, How and When It Is Possible to Distinguish Between Them?

Abstracts

EN

  The article deals with the topic of the differential diagnosis between delay in speech development, which has no consequences in the future, and the situation when it is a symptom of a disorder that accompanies a person throughout life, called alalia in Polish speech therapy, and Developmental Language Disorder in English. The author suggests undertaking the diagnosis of a child regardless of its age, treating each child with delayed speech development as endangered with alalia and undertaking appropriate revalidation procedures at an early stage of development.

PL

W artykule podjęto temat diagnozy różnicowej pomiędzy opóźnieniem w rozwoju mowy, niemającym konsekwencji w przyszłości, a sytuacją, gdy jest ono symptomem zaburzenia towarzyszącego człowiekowi przez całe życie, czyli alalii. Autorka postuluje podjęcie diagnozy dziecka niezależnie od jego wieku, traktowanie każdego dziecka z opóźnionym rozwojem mowy jako zagrożonego alalią oraz przystąpienie do odpowiedniego postępowania rewalidacyjnego na wczesnym etapie rozwoju.

Keywords

PL

SLI; DLD; opóźniony rozwój mowy; diagnoza logopedyczna; terapia logopedyczna; stymulacja rozwoju mowy

EN

SLI; DLD; delayed speech development; speech therapy diagnosis; speech therapy; speech development stimulation

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Logopaedica Lodziensia
• Year: 2022
• Issue: 6
• Pages: 25-36

Dates

published

2022

Contributors

author

Ewa Bielenda‑Mazur

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Logopedii i Zaburzeń Rozwoju

• https://orcid.org/0000000162067516

References

• Bielenda‑Mazur E., 2019, Funkcje poznawcze w alalii, „Logopedia”, t. 48/2, s. 205–222.
• Bielenda‑Mazur E., 2021a, Techniki terapeutyczne w pracy z dzieckiem z alalią, [w:] M. Korendo, A. Siudak (red.), Od zmysłu wzroku do praktyki logopedycznej, seria „Nowa Logopedia”, t. 9, Kraków: Collegium Columbinum, s. 261–272.
• Bielenda‑Mazur E., 2021b, Kompetencja narracyjna: jej rozwój i rola w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym, [w:] A. Maciejewska (red.), Narracja w diagnozie i terapii logopedycznej, Siedlce: Uniwersytet Przyrodniczo‑Humanistyczny w Siedlcach, s. 175–186.
• Bielenda‑Mazur E., Orłowska‑Popek Z., 2019a, Strategie programowania języka w przypadku różnych zaburzeń komunikacji, [w:] H. Pawłowska‑Jaroń, E. Bielenda‑Mazur, A. Siudak (red.), Wyzwania terapii logopedycznej, seria „Nowa Logopedia”, t. 8, Kraków: Collegium Columbinum, s. 43–52.
• Bielenda‑Mazur E., Orłowska‑Popek Z., 2019b, Strategie nauki czytania w terapii dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, Vol. 26, nr 2, s. 27–39.
• Bielenda‑Mazur E., Orłowska‑Popek Z., 2021, Language programming strategies in various communication disorders, [w:] H. Pawłowska‑Jaroń, A. Siudak (red.), Neurocognitive Dimensions of Speech Therapy, seria „Nowa Logopedia”, t. 10, Kraków: Collegium Columbinum, s. 123–136.
• Bishop D.V.M., Snowling M.J., 2004, Developmental Dyslexia and Specific Language Impairment: Same or Different?, „Psychological Bulletin”, Vol. 130(6), s. 858–886.
• Bishop D.V.M., Snowling M.J., Thompson P.A., Greenhalgh T., Adams C., Archibald L.M.D., Baird G., Bauer A., Bellair J., Boyle C., Brownlie E., Carter G., Clark B., Clegg J., Cohen N.J., Conti‑Ramsden G., Dockrell J., Dunn J., Ebbels S., Gallagher A.L., Gibbs S., Gore‑Langton E., Grist M., Hartshorne M., Hüneke A., Joanisse M., Kedge S., Klee T., Krishnan S., Lascelles L., Law J., Leonard L., Lynham S., Mainela‑Arnold E., Mathura N., Mccartney E., Mckean C., Mcneill B., Morgan A.T., Murphy C.‑A., Norbury C., O’Hare A., Cardy J.O., O’Toole C., Paul R., Purdy S.C., Redmond S.M., Reilly S., Restrepo L., Rice M., Slonims V., Snow P.C., Soppitt R., Speake J., Spencer S., Stringer H., Tager‑Flusberg H., Tannock R., Taylor C., Tomblin J.B., Volden J., Westerveld M.F., Whitehouse A.J.O., 2016, CATALISE: A multinational and multidisciplinary Delphi consensus study. Identifying language impairments in children, PLoS ONE, Vol. 11(7), https://www.researchgate.net/publication/308263577_CATALISE_A_mul tinational_and_multidisciplinary_Delphi_consensus_study_Identifying_lan guage_impairments_in_children#fullTextFileContent (dostęp: 10.12.2021).
• Catts H.W., Adolf S.M., Hogan T.P., Weismer S.E., 2005, Are specific language impairment and dyslexia distinct disorders?, „Journal of Speech, Language, and Hearing Research”, Vol. 48(6), s. 1478–1396.
• Cieszyńska‑Rożek J., 2013, Metoda krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci. Z perspektywy fenomenologii, neurobiologii i językoznawstwa, Kraków: Centrum Metody Krakowskiej.
• Cieszyńska‑Rożek J., Korendo M., 2021, Dymensjonalna diagnoza rozwoju dziecka, Kraków: Centrum Metody Krakowskiej.
• Eliot L., 2003, Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, Poznań: Media Rodzina.
• Gleason J.B., Ratner N.B. (red.), 2005, Psycholingwistyka, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Jastrzębowska G., Jastrzębowska‑Tyczkowska A., Woś A., Stanek K., 2017, Przebieg rozwoju mowy u dzieci z SLI‑PE i LB – analiza porównawcza, „Logopedia”, t. 46, s. 54–72.
• Kuhl P.K., 2010, Brain Mechanisms in Early Language Acquisition, „Neuron”, Vol. 67(5), s. 713–727.
• Leonard L.B., 2006, SLI – specyficzne zaburzenie rozwoju językowego. O dzieciach, które nie potrafią mówić dla logopedów, psychologów i rodziców, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• McArthur G.M., Hogben J.H., Edwards V .T., Heath S.M., Mengler E.D., 2000, On the ‘specifics’ of specific reading disability and specific language impairment, „Journal of Child Psychology and Child Psychiatry”, Vol. 41(7), s. 869–874.
• McGregor K.K., Goffman L., Horne A.O. van, Hogan T.P., Finestack L.H., 2020, Developmental Language Disorder: Applications for Advocacy, Research, and Clinical Service, „Perspectives”, Vol. 5(1), s. 38–46.
• Preston J.L., Frost S.J., Mencl W.E., Fulbright R.K., Landi N., Grigorenko E., Jacobsen L., Pugh K.R., 2010, Early and late talkers: school‑age language, literacy and neurolinguistic differences, „Brain”, No. 133, s. 2185–2195.
• Ramus F., Marshall C.R., Rosen S., Lely H.K.J. van der, 2013, Phonological deficits in specific language impairment and developmental dyslexia: Towards a multidimensional model, „Brain”, No. 136, s. 630–645.
• Rescorla L.A., 2005, Age 13 Language and Reading Outcomes in Late‑Talking Toddlers, „Journal of Speech Language and Hearing Research”, Vol. 48(2), s. 459–472.
• Rescorla L.A., 2009, Age 17 Language and Reading Outcomes in Late‑Talking Toddlers: Support for a Dimensional Perspective on Language Delay, „Journal of Speech Language and Hearing Research”, Vol. 52(1), s. 16–30.
• Romeo R.R., Leonard J.A., Grotzinger H.M., Robinson S.T., Takad M.E., Mackey A.P., Scherer E., Rowe M.L., West M.R., Gabrieli J.D.E., 2021, Neuroplasticity associated with changes in conversational turn‑talking following a family‑based intervention, „Developmental Cognitive Neuroscience”, No. 49.
• Sansavini A., Favilla M.E., Guasti M.T., Marini A., Millepiedi S., Di Martino M.V., Vecchi S., Battajon N., Bertolo L., Capirci O., Carretti B., Colatei M.P., Frioni C., Marotta L., Massa S., Michelazzo L., Pecini C., Piazzalunga S., Pieretti M., Rinaldi P., Salvadorini R., Termine C., Zuccarini M., D’Amico S., De Cagno A.G., Levorato M.C., Rossetto T., Lorusso M.L., Developmental Language Disorder: Early Predictors, Age for the Diagnosis, and Diagnostic Tools. A Scoping Review, „Brain Science”, Vol. 11, No. 654, <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PM C8156743/pdf/brainsci–11–00654.pdf> (dostęp: 20.12.2021).
• Stasiak J., 2014, Alalia. Perspektywy opisu, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 337–358.
• Tomblin J.B., Zhang X., Buckwalter P., Catts H., 2000, The association of reading disability, behavioral disorders, and language impairment among second‑grade children, „Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines”, Vol. 41(4), s. 473–482.

Identifiers

DOI

10.18778/2544-7238.06.02

Biblioteka Nauki

28408932