Spektrum autyzmu a afazja rozwojowa. Porównanie rozwoju języka

• Authors: Zbigniew Tarkowski , Monika Wójcik , Magdalena Lech

Title variants

EN

Autism Spectrum and Developmental Aphasia. Comparison of Language Development

Abstracts

EN

The study involved 37 children with an autism spectrum disorder and 12 children with developmental aphasia, aged 2,6 to 8,1. They were assessed using the Sentence Comprehension Test, the Speech Therapy Screening Test and the Stanford‑Binet Intelligence Scale. It turned out that the autistic children and aphasic children have a borderline intellectual disability and are delayed in speech development. There were no statistically significant differences between them in terms of language understanding. Children with an autism spectrum disorder obtained significantly higher results than children with childhood aphasia in the tests assessing the dictionary, grammar and pronunciation. A high correlation was also found between the results in the Sentence Comprehension Test and the Speech Therapy Screening Test. However, the correlation between language understanding and non‑verbal intelligence turned out to be statistically insignificant.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań, w których uczestniczyło 37 dzieci ze spektrum autyzmu oraz 12 dzieci z afazją rozwojową wieku od 2,6 do 8,1 lat. Zostały one ocenione za pomocą Testu Rozumienia Zdań, Przesiewowego Testu Logopedycznego oraz Skali Inteligencji Stanford‑Binet. Okazało się, że badane dzieci autystyczne oraz dzieci afatyczne mają inteligencję na pograniczu niepełnosprawności intelektualnej oraz są opóźnione w rozwoju mowy. Nie stwierdzono między nimi istotnych statystycznie różnic w zakresie rozumienia języka. Dzieci autystyczne uzyskały znacznie wyższe wyniki niż dzieci afatyczne w próbach oceniających słownik, gramatykę i wymowę. Stwierdzono także wysoką zależność między wynikami w Teście Rozumienia Zdań oraz Przesiewowym Teście Logopedycznym. Natomiast korelacja między rozumieniem języka a inteligencją niewerbalną okazała się nieistotna statystycznie.

Keywords

PL

spektrum autyzmu; afazja rozwojowa; rozwój języka; inteligencja

EN

autism spectrum disorder; developmental aphasia; language proficiency; intelligence

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Logopaedica Lodziensia
• Year: 2022
• Issue: 6
• Pages: 267-278

Dates

published

2022

Contributors

author

Zbigniew Tarkowski

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Katedra i Zakład Psychologii

• https://orcid.org/0000000349708512

author

Monika Wójcik

• Niepubliczne Przedszkole „Kraina Uśmiechu” w Rzeszowie

• https://orcid.org/0000000194495777

author

Magdalena Lech

• Niepubliczne Przedszkole „Kraina Uśmiechu” w Rzeszowie

• https://orcid.org/0000000335985893

References

• Bartak L., Rutter M., Cox A., 1977, A comparative study of infantile autism and specific developmental receptive language. III Discriminant function analysis, „Journal of Autism and Childhood Schizophrenia”, No. 7, s. 383–396.
• Bishop D.V., 1989, Autism, Asperger’s syndrome and semantic-pragmatic disorder: where are the boundaries?, „British Journal of Disorders of Communication”, No. 24(2), s. 107–121.
• Błeszyński J., 1997, Echolalia i zaimek „ja” w kształtowaniu się mowy dziecka z autyzmem, [w:] T. Gałkowski (red.), Dziecko autystyczne, t. 5, Warszawa: Wydawnictwo KTA, s. 97–105.
• Brzeziński J., 2001, Metodologia badań psychologicznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czaplewska E., 2012, Rozumienie pragmatycznych aspektów wypowiedzi przez dzieci ze specyficznym zaburzeniem językowym SLI, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Giers M., 2011, Zespół Williamsa, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis.
• Kielar‑Turska M., 2012, Rozwój sprawności językowej i komunikacyjnej, [w:] E. Czaplewska, S. Milewski (red.), Diagnostyka logopedyczna, Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 15–63.
• Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD–10. Badawcze kryteria diagnostyczne, 1998, Kraków–Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.
• Kordyl Z., 1968, Psychologiczne problemy afazji dziecięcej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych z DSM–5, 2018, Wrocław: Wydawnictwo Edra Urban & Partner.
• Lee L.L., 1971, Northwestern Syntax Screening Test, Evanston: Northwestern University Press.
• Lincoln A.J., Yeung‑Courchesne R., Elmasian R., Grillon Ch., 1989, Pathophysiologic Findings in Nonretarded Autism and Receptive Developmental Language Disorders, „Journal of Autism and Developmental Disorders”, Vol. 19, No. 1, s. 1–17.
• Morton‑Evans A., Hensley R., 1978, Paired associate learning in early infantile autism and receptive developmental aphasia, „Journal of Autism and Childhood Schizophrenia”, No. 8, s. 61–69.
• Panasiuk J., 2015, Postępowanie logopedyczne w przypadkach alalii i niedokształcenia mowy o typie afazji, [w:] S. Grabias, J. Panasiuk., T. Woźniak (red.), Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 309–346.
• Pruszewicz A., 1992, Opóźniony rozwój mowy, [w:] tenże (red.), Foniatria kliniczna, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, s. 233–241.
• Roid G.H., 2003, The Stanford‑Binet Intelligence Scales, Itasca: Riverside Publishing.
• Sajewicz‑Radke U., Radke B.M., Lipowska M., 2017, Skala inteligencji, Gdańsk: Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych w Gdańsku.
• Sahlmann L., 1969, Autism or Aphasia?, „Developmental Medicine & Childhood Neurology”, Vol. 11(4), s. 443–448.
• Smereka T., 2015, Rozumienie przekazów językowych i jego zaburzenia, Wrocław: Wydawnictwo Mkwadrat Maciej Młynarski.
• Tarkowski Z., 2002, Przesiewowy test logopedyczny, Lublin: Wydawnictwo Fundacji „Orator”.
• Tarkowski Z., 2017, Prosty opóźniony rozwój mowy, [w:] tenże (red.), Patologia mowy, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis, s. 213–234.
• Zaleski T., 1992, Opóźniony rozwój mowy, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Identifiers

DOI

10.18778/2544-7238.06.17

Biblioteka Nauki

28408868