Proces komunikowania się pacjenta po laryngektomii całkowitej. Studium przypadku

• Authors: Daria Ślęzak

Title variants

EN

Communication process of the patient after total laryngectomy: a case study

Abstracts

EN

This article presents a comprehensive discussion of issues related to laryngeal cancer, one of the most common malignancies of the head and neck region. The author discusses the role of genetic, environmental, and harmful lifestyle factors in the development of this disease. Treatment methods for laryngeal cancer, both surgical and non‑surgical, are presented. Special attention was paid to the procedure of total laryngectomy. The following part of the article discusses the possibilities of verbal and non‑verbal communication and describes non‑verbal communication of patients after surgical removal of the larynx, as well as the research procedure and a case study of a patient after total laryngectomy.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono kompleksowe omówienie zagadnień związanych z rakiem krtani, jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych rejonu głowy i szyi. Omówiona została rola czynników genetycznych, środowiskowych oraz szkodliwego stylu życia w rozwoju tej choroby. Przedstawiono zarówno chirurgiczne, jak i niechirurgiczne metody leczenia raka krtani. Szczególną uwagę poświęcono zabiegowi laryngektomii całkowitej. W dalszej części artykułu omówiono możliwości komunikacji werbalnej i niewerbalnej pacjentów po operacyjnym usunięciu krtani oraz opisano procedurę badawczą i studium przypadku pacjenta po laryngektomii całkowitej.

Keywords

PL

komunikowanie się; mowa; rak krtani; mowa zastępcza; mowa przełykowa; laryngektomia całkowita; diagnoza logopedyczna

EN

communication; speech; laryngeal cancer; replacement speech; esophageal speech; total laryngectomy

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Logopaedica Lodziensia
• Year: 2023
• Issue: 7
• Pages: 215-227

Dates

published

2023

Contributors

author

Daria Ślęzak

• Szkoła Doktorska Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie

• https://orcid.org/0000000212067259

References

• Bień S., 1990, Nowa klasyfikacja TNM dla raka w górnym odcinku drogi oddechowej i pokarmowej, „Otolaryngologia Polska”, t. XLIV, nr 2, s. 110–115.
• Castro J., Shah J., 2010, Leczenie chirurgiczne raka krtani i gardła dolnego, [w:] J. Fisher (red.), Chirurgia. Głowa i szyja. Narządy wewnętrznego wydzielania, Warszawa: Wydawnictwo Medipage, s. 2–21.
• Dobek‑Ostrowska B., 2004, Podstawy komunikowania społecznego, Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
• Grabias S., 2012, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 15–72.
• Hamerlińska A., 2019, Mowa przełykowa. Studium onkologopedyczne, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Hamerlińska A., 2021, Od afonii do mowy zastępczej, [w:] Z. Tarkowski (red.), Afazjologia: organiczne zaburzenia mowy, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 371–385.
• Hamerlińska‑Latecka A., 2015a, Onkologopedia – logopedia wobec chorób nowotworowych, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
• Hamerlińska‑Latecka A., 2015b, Psychologiczne spojrzenie na terapię logopedyczną osób po laryngektomii całkowitej, „Forum Logopedy”, nr 10, s. 41–45.
• Jastrzębowska G., 2001, Podstawowe problemy logopedii, [w:] G. Jastrzębowska, T. Gałkowski (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 219–308.
• Kamuda‑Lewtak J., 2014, Typologia zaburzeń mowy w chorobach nowotworowych krtani, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 515–526.
• Kozłowska M., 2015a, Kształcenie artykulacji po laryngektomii całkowitej, „Logopedia”, t. 43/44, s. 189–199.
• Kurzyński M., 2018, Rak krtani – prognostyczne znaczenie lokalizacji raka w obrębie krtani, Kraków, https://www.su.krakow.pl/repozytorium‑plikow/szpital/8305‑rak‑krtani‑prognostyczne‑znaczenie‑lokalizacji‑raka‑w‑obrebie‑krtani/file (dostęp: 1.05.2023).
• Morawiec‑Sztandera A. (red.), 2017, Laryngologia onkologiczna. Diagnostyka, leczenie i rehabilitacja, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Okła S., 2017, Chirurgiczna rehabilitacja głosu po całkowitej laryngektomii, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Owczarzak H., Nawrocka L., Sinkiewicz A., 2021, Rola logopedy w rehabilitacji głosu po mikrochirurgicznych w przypadku raka krtani, [w:] A. Hamerlińska (red.), Onkologopedia. Teoria i praktyka, Bielsko‑Biała: Wydawnictwo Alfa‑Medica Press, s. 170–179.
• Pisarek W., 2008, Wstęp do nauki o komunikowaniu, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
• Pruszewicz A., 1975, W sprawie klasyfikacji jakości głosu i mowy zastępczej u laryngektomowanych, „Otolaryngologia Polska”, t. XXIX, nr 5, s. 487–491.
• Pruszewicz A., Obrębowski A., Kraśny J., 2018, Zasady rehabilitacji chorych po chirurgicznym leczeniu zmian nowotworowych krtani (całkowite i częściowe laryngektomie), [w:] A. Obrębowski (red.), Wprowadzenie do neurologopedii, Poznań: Termedia, s. 379–386.
• Sinkiewicz A., 2009, Pacjent po operacji krtani, Bydgoszcz: Bydgoskie Stowarzyszenie Laryngektomowanych.
• Sinkiewicz A., Mackiewicz‑Nartowicz H., 2013, Rozwój kompleksowej rehabilitacji pacjentów po operacji wycięcia krtani w Polsce, [w:] J.J. Błeszyński (red.), Medycyna w logopedii: terapia, wspomaganie, wsparcie: trzy drogi – jeden cel, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis, s. 149–154.
• Sinkiewicz A., Mackiewicz‑Nartowicz H., 2014, Rehabilitacja głosu i mowy po operacjach krtani, [w:] S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska‑Bray (red.), Biomedyczne podstawy logopedii, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis, s. 227–239.
• Styczek I., 1981, Logopedia, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Ślęzak D., 2022, Komunikacja pacjentów po laryngektomii całkowitej, praca magisterska, Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
• Żebryk‑Stopa A., Kuśnierkiewicz D., 2015, Zalecenia diagnostyczno‑terapeutyczne dla logopedów pracujących z osobami po laryngektomii, „Forum Logopedy”, nr 10, s. 32–38.

Identifiers

DOI

10.18778/2544-7238.07.15

Biblioteka Nauki

28408944