Wizerunek orła oraz inne znaki stosowane w strażach pożarnych od chwili ich powstania do czasów współczesnych

• Authors: Zdzisław Jan Zasada

Title variants

EN

The image of the eagle and other signs used in fire brigades from the moment of their establishment to the contemporary times

Abstracts

EN

From the dawn of time, fire have been always a threat and a challenge to a men who have tried more or less successfully combat with it. The development of an industry, changes in the economy, the technical progress, the development of factories and workshops as well as the introduced fire regulations (in the mid-nineteenth century) - influenced the formation of specialized groups of men who, properly prepared and undertaken the fight against fires. In order to distinguish from civilians participating in extinguishing the fire, firefighters were gradually equipped with protective clothing and equipment. These elements were accompanied by emblems related to the place of operation, functional ranks, badges of the falcon or eagle, and the town’s coat of arms - first placed on helmets, then on caps and uniforms. Many of them were transferred to banners, seals, decorations, letterheads and logotypes of fire magazines. This article focuses on tracing the changes that took place and distinguish volunteer and professional firefighters. The matter of the problem, due to censorship and legal codifications, made it possible to precisely trace the changes - that have taken place in that regard - from the early establishment of fire brigades to the present days, on which this article is mainly focusing on.

PL

Od zarania dziejów towarzyszący człowiekowi ogień stanowił także niebezpieczeństwo pożarów, które w mniej lub bardziej skuteczny sposób były zwalczane. Rozwój przemysłu, zmiany w gospodarce, wdrażanie postępu technicznego, rozwój fabryk i warsztatów oraz wprowadzane przepisy przeciwpożarowe – w połowie XIX w. – miały wpływ na powstawanie wyspecjalizowanych grup mężczyzn, którzy odpowiednio przygotowani, podejmowali walkę z pożarami. W celu odróżnienia od osób cywilnych, uczestniczących w gaszeniu ognia, strażacy stopniowo byli wyposażani w ubrania ochronne i sprzęt ochronny. Tym elementom towarzyszyły emblematy związane z miejscowością działania, stopniami funkcyjnymi, wizerunkami sokoła, orła, herbu miejscowości – najpierw umieszczanych na hełmach, później na czapkach i mundurach. Wiele z nich zostało przeniesionych na proporce, sztandary, pieczęcie, odznaczenia,listowniki i logotypy czasopism pożarniczych. W niniejszym artykule skupiono się na prześledzeniu zmian, jakie zachodziły w zewnętrznych wyróżnikach cechujących strażaków ochotników i zawodowych. Materia problemu, ze względu na cezurę czasową oraz kodyfikację prawną, pozwalała na precyzyjne prześledzenie zmian – jakie zachodziły w tej materii – od początku zorganizowania straży pożarnych do czasów współczesnych, czego próbą jest niniejszy materiał.

Keywords

PL

Ochotnicza Straż Pożarna; Państwowa Straż Pożarna; straż zawodowa; sokół; orzeł; oznaka; hełm; czapka

EN

Volunteer fire brigade; State fire brigade; professional guard; falcon; eagle; badge; helmet; cap

• Publisher: Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
• Journal: Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
• Year: 2021
• Volume: 13
• Pages: 427-450

Dates

published

2021

Contributors

author

Zdzisław Jan Zasada

Identifiers

DOI

10.19251/rtnp/2021.13(19)

Biblioteka Nauki

23050818