The Theology of Similarity in the Teaching of the Synod of Ancyra (358)

• Authors: Włodzimierz Wołyniec

Abstracts

PL

Synod w Ancyrze (358) mówi o podobieństwie Syna κατ’ οὐσίαν do Ojca. Czy nauka synodalna jest herezją? Pierwsza część artykułu jest próbą teologicznej interpretacji podobieństwa, które okazuje się być podobieństwem osoby (Syna) do osoby (Ojca) i podobieństwem substancji (istoty). W drugiej części zostają przedstawione biblijne teksty, na których Synod opiera teologię podobieństwa, z ich synodalną interpretacją. Trzecia część dotyczy podobieństwa Syna do ludzi, które w ujęciu synodalnym jest analogiczne do podobieństwa Syna do Ojca, chociaż jest od niego różne. Końcowe wnioski ukazują znaczenie teologii podobieństwa, która może wnieść nowe impulsy dla współczesnej teologii.

EN

Recent research has addressed the problem of the orthodoxy of the teaching of the Synod of Ancyra, but has not dealt directly with the theology of similarity, which is not identical to the theology of the image, although it is close to it. The Synod focused on the similarity of the Son in God’s inner Trinitarian life, claiming that the Son is similar to the Father κατ’ οὐσίαν. It also mentioned the Son’s similarity to us. However, it did not take up the subject of the similarity between man and God or between man and man. The article shows the biblical basis of the synodal theology of similarity and its basic propositions. The difficult expression κατ’ οὐσίαν, defining the similarity of the Son to the Father, is the key to the understanding of the synodal theology. It means the similarity of a person to a person and the unity of persons on the level of substance.

Keywords

PL

synod w Ancyrze; Syn; Ojciec; podobieństwo; substancja; κατ’ οὐσίαν

EN

Synod of Ancyra; Son; Father; similarity; substance; κατ’ οὐσίαν

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Collectanea Theologica
• Year: 2021
• Volume: 91
• Issue: 1
• Pages: 25-50

Dates

published

2021

Contributors

author

Włodzimierz Wołyniec

• Pontifical Faculty of Theology in Wrocław

• https://orcid.org/0000000252514076

References

• Abogado, J., San Ilario di Poitiers come riconciliatore degli omousiani e gli omeousiani [written version of PhD], https://www.academia.edu/3256579/San_Ilario_di_Poitiers_come_riconciliatore_degli_omousiani_e_gli_omeousiani.
• Abogado, J., “Hilary of Poitiers Makes East and West Meet: The Conciliatory Theology of De Synodis”, Philippiana Sacra, vol. L, 151 (2015), 437–472.
• Acta Synodalia ab anno 50 ad annum 381 [Documents of Synods from 50 to 381], in: A. Baron, H. Pietras (ed.), Synodi et Collectiones Legum Vol. 1 [Synods and Collections of Laws. Volume 1], Kraków 2006.
• Athanasopoulos, C., “Ousia in Aristotle’s Categories”, Logique and Analyse 210 (2010), 1–33.
• Ayres, L., Nicaea and its Legacy: An Approach to Fourth–Century Trinitarian Theology, Oxford 2006.
• Baron, A., “Krytyka homojuzji Bazylego z Ancyry przez Mariusza Wiktoryna” [Critisism of Homoiousios supported by Basil of Ancyra by Marius Victorinus], E–Patrologos. Kwartalnik patrystyczny 1 (2015) no. 1, 35–54, https://www.patrologia.uksw.edu.pl/pl/e–patrologos.
• Bartnik, C.S., Dogmatyka katolicka [Catholic Dogmatics], vol. 1, Lublin 2000.
• Boulnois, O., “Natura”, in: P. Coda (ed.), Dizionario Critico di Teologia, Roma 2005, 906–907.
• Breuning, W., Glaubenszugänge. Lehrbuch der Katholischen Dogmatik, W. Beinert (ed.), vol. 1, Paderborn–München–Wien–Zürich 1995.
• DelCogliano, M., “The Influence of Athanasius and the Homoiousians on Basil of Caesarea’s Decentralization of Unbegotten”, Journal of Early Christian Studies 19 (2011) no. 2, 197–223.
• DelCogliano, M., “Review of: Athanase d’Alexandrie: Lettre sur les Synodes. Synodale d’Ancyre. Basile d’Ancyre: Traité sur la foi, Edited by Annick Martin and Xavier Morales. Pp 409. (Sources chrétiennes, 563), Paris 2013”, Journal of Theological Studies 65 (2014), 738–746.
• DeSimone, R.J., Introduzione alla teologia del Dio uno e trino. Da Tertulliano ad Agostino (Sussidi patristici, 9), A. Genovese (trans.), Roma 1995.
• Fairbairn, D., “The Synod of Ancyra (358) and the question of the Son’s creaturehood”, Journal of Theological Studies 64 (2013), 117–135.
• Forscher, M., Die stoische Ethik. Über den Zusammenhang von Natur–, Sprach– und Moralphilosophie im altstoischen System, Darmstadt 1995.
• Gilski, M., Cholewa, M., Język soborów pierwszego tysiąclecia [The Language of the First–Millennium Councils] (Horyzonty dogmatu, 7), Kraków 2018.
• Giulea, D.A., “Divine Being’s Modulations: Ousia in the pro–Nicene Context of the Fourth Century”, St Vladimir’s Theological Quarterly 59 (2015) no. 3, 307–337.
• Gliściński, J., Współistotny Ojcu [Consubstantial with the Father], Łódź 1992.
• Górka, B., Reinterpretacja źródeł chrześcijaństwa [Reinterpretation of the Sources of Christianity], Kraków 2013.
• Greshake, G., Der Dreieine Gott. Eine trinitarische Theologie, Freiburg–Basel–Wien 2007.
• Grzywaczewski, J., “Poglądy Bazylego z Ancyry jako przedstawiciela homojuzjan na podstawie deklaracji Synodu w Ancyrze” [The views of Basil of Ancyra as a representative of Homoiousians on the basis of the declaration of the Synod of Ancyra], Warszawskie Studia Teologiczne 27 (2014) no. 1, 143–160.
• Grzywaczewski, J., “Postawa św. Atanazego i św. Hilarego wobec decyzji Synodu w Ancyrze (358)” [Saint Athanasius’s and Saint Hilary’s attitude to the decisions of the Synod of Ancyra], Vox Patrum 35 (2015), 171–187.
• Harnack, A. von, History of Dogma, New York (NY) 1958.
• Hünermann, P., “Hypostase. Hypostatische Union”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 5, Freiburg–Basel–Rom–Wien 1996, 371–377.
• Kelly, J.N.D., Early Christian Doctrines [Początki doktryny chrześcijańskiej], J. Mrukówna (trans.), Warszawa 1988.
• Lacoste, J.Y., “Sostanza”, in: P. Coda (ed.) Dizionario Critico di Teologia, Roma 2005, 1276.
• Majewski, M., Pięcioksiąg odczytany na nowo. Przesłanie autora kapłańskiego (P) i jego wpływ na powstanie Pięcioksięgu [Pentateuch Read Anew. The Message of the Priestly Author (P) and Its Impact on the Origin of the Pentateuch], Kraków 2018.
• Müller, G.L, Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis der Theologie, Freiburg–Basel–Wien 2005.
• Pelikan, J., The Christian Tradition: A history of the Development of Doctrine, vol. 1, The Emergence of the Catholic Tradition (100–600) [Tradycja chrześcijańska. Historia rozwoju doktryny. Powstanie wspólnej tradycji (100–600)], M. Höffner (trans.), Kraków 2008.
• Pietras, H., “Pojmowanie synostwa Bożego Jezusa Chrystusa w IV wieku” [The Understanding of the Sonship of Jesus Christ in the 4th century], E–Patrologos. Kwartalnik patrystyczny 1 (2015) no. 1, 6–19, https://www.patrologia.uksw.edu.pl/pl/e–patrologos.
• Pokorny, M., “Language and ontology in Stoic philosophy”, 1–16, https://www.academia.edu/37327154/Language_and_ontology_in_Stoic_philosophy.
• Schneider, J.H.J., “Substanz”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 9, Freiburg–Basel–Rom–Wien 2000, 1077–1080.
• Sesboüé, B., Wolinski, J., Le Dieu du salut [Bóg zbawienia. Historia dogmatów], P. Rak (trans.), Kraków 1999.
• Sieben, H.J., “Ankyra”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 1, Freiburg–Basel–Rom–Wien 1993, 689.
• Simonetti, M., La crisi ariana nel IV secolo, Roma 1975.
• Szumera, G., “Substancja”, in: E. Gigilewicz (ed.), Encyklopedia Katolicka [The Catholic Encyclopaedia], vol. 18, Lublin 2013, 1143–1145.
• Weedman, M., “Hilary and the Homoiousians: Using New Categories to Map the Trinitarian Controversy”, Church History 76 (2007) no. 3, 491–510.
• Williams, R.D., “Arius. Arianismus”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 1, Freiburg–Basel–Rom–Wien 1993, 981–989.
• Zhyrkova, A., “Hypostasis – the Principle of Individual Existence in John of Damascus”, Journal of Eastern Christian Studies 61 (2009) no. 1–2, 101–130.

Identifiers

DOI

10.21697/ct.2021.91.1.02

Biblioteka Nauki

2029761