The “Just Once” and “Once for Ever” of the Word of God

• Authors: Sławomir Zatwardnicki

Abstracts

PL

W tekście postawiono pytanie o rolę słowa Bożego w związku z Paschą oraz z jej liturgicznym uobecnieniem. W artykule odwołano się najpierw do teologii liturgii Josepha Ratzingera. Według bawarskiego teologa w kulcie chrześcijańskim wydarzeniu historycznemu Paschy („raz jeden”) odpowiada jej nieustanna aktualność („raz na zawsze”). Istota słów i działań Jezusa – jako Syna Ojca – w czasie Ostatniej Wieczerzy pozostaje zawsze teraźniejsza. Następnie ukazano, że natchnione pisma mogą być zrozumiane jedynie w powiązaniu ze słowami ustanowienia z Ostatniej Wieczerzy. Uprzywilejowanym czasem słuchania słowa Bożego jest liturgia, w czasie której Chrystus-Baranek staje się Egzegetą otwierającym najgłębszy sens Pisma („hermeneutyka eucharystyczna”). Kolejno zaprezentowano analogię pomiędzy wkroczeniem przeszłej Paschy w teraźniejszość liturgii a uaktualnieniem wydarzeń, o których świadczą księgi natchnione. Tego rodzaju „uobecnienie” jest związane z przeobrażeniem sakramentalnym pism oraz świąt żydowskich, którego dokonał Chrystus. Nie następuje ponowne odtworzenie historycznych doświadczeń, lecz ich zrekapitulowanie w eucharystycznej Passze. W Najświętszym Sakramencie Chrystus jest obecny również w wypowiadanym (i spisanym pod natchnieniem) słowie. Z kolei liturgia słowa jest werbalnym aspektem działania sakramentalnego.

EN

The text asks the question about the role of the Word of God in connection with Pascha and its being made present in the liturgy. The article first refers to Joseph Ratzinger’s theology of liturgy. According to the Bavarian theologian, in Christian worship the historical event of the Passover (“just once”) corresponds to its continuous actuality (“once for ever”). The essence of Jesus’ words and actions – as the Son of the Father – at the Last Supper remains always present. It is then shown that the inspired writings can only be understood in connection with the words of institution at the Last Supper. The privileged time for listening to the word of God is the liturgy, during which Christ-the Lamb becomes the Exegete who opens up the deepest sense of Scripture (“Eucharistic hermeneutics”). An analogy is then presented between the entry of the past Passover into the present of the liturgy and the actualization of the events witnessed in the inspired books. This kind of “making present” is related to the sacramental transformation of the Jewish scriptures and feasts that Christ accomplished. The historical experience is not recreated, but recapitulated in the Eucharistic Passover. In the Blessed Sacrament Christ is also present in the spoken (and written under inspiration) word. In turn, the liturgy of the word is the verbal aspect of the sacramental action.

Keywords

PL

Joseph Ratzinger; Pascha Chrystusa; natchnione pisma; hermeneutyka eucharystyczna; liturgia a historia zbawienia; aktualizacja słowa Bożego; liturgia słowa

EN

Joseph Ratzinger; Christ’s Passover; inspired writings; eucharistic hermeneutics; liturgy and salvation history; making present of the word of God; liturgy of the word

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Collectanea Theologica
• Year: 2022
• Volume: 92
• Issue: 1
• Pages: 89-112

Dates

published

2022

Contributors

author

Sławomir Zatwardnicki

• Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, Polska

• https://orcid.org/0000000175976604

References

• Balthasar, H.U. von, W pełni wiary (ed. W. Löser; trans. J. Fenrychowa; Kraków: Znak 1991).
• Benedict XVI, Apostolic Exhortation Sacramentum caritatis (2007).
• Benedict XVI, Apostolic Exhortation Verbum Domini (2010) (= VD).
• Bouyer, L., Syn Przedwieczny (trans. W. Dzieża – P. Rak; Kraków: Wydawnictwo M 2000).
• Catechism of the Catholic Church (1992) (= CCC).
• Chodkowski, F.K., “Ty jesteś Chrystus Syn Boga żywego.” Zarys chrystologii Josepha Ratzingera (Poznań: UAM 2007).
• Góźdź, K., “Czas a wieczność według Josepha Ratzinger/Benedykta XVI,” Studia nauk teologicznych 12 (2017) 155–171.
• Hahn, S., Letter and Spirit. From Written Text to Living Word in the Liturgy (New York, NY: Doubleday 2005).
• Hahn, S., Przymierze i Komunia. Teologia biblijna papieża Benedykta XVI (trans. D. Krupińska; Kraków: Esprit 2021).
• Hahn, S.W., Covenant and Communion. The Biblical Theology of Pope Benedict XVI (Grand Rapids, MI: Brazos Press 2009).
• Krąpiec, M.A., “Analogia,” http://www.ptta.pl/pef/pdf/a/analogia.pdf (access 25.02.2021).
• Lubac, de H., Słowo Boga w historii człowieka. Objawienie Boże (trans. B. Czarnomska; Żywa wiara 7; Kraków: Wydawnictwo M – Znak 1997).
• O’Collins, G., Inspiration. Towards a Christian Interpretation of Biblical Inspiration (Oxford: Oxford University Press 2018).
• O’Collins, G., Revelation. Towards a Christian Interpretation of God’s Self-revelation in Jesus Christ (Oxford: Oxford University Press 2016).
• Pontifical Biblical Commission, The Interpretation of the Bible in the Church (1993).
• Pontifical Biblical Commission, The Jewish People and Their Sacred Scriptures in the Christian Bible (2001).
• Ratzinger, J., Behold the Pierced One: An Approach to a Spiritual Christology (trans. G. Harrison; San Francisco, CA: Ignatius Press 1986).
• Ratzinger, J., Duch liturgii (trans. E. Pieciul; Poznań: Klub Książki Katolickiej 2002).
• Ratzinger, J., Jezus z Nazaretu. Dzieciństwo (trans. W. Szymona; Kraków: Znak 2012).
• Ratzinger, J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii (trans. W. Szymona; Opera omnia 6/2; Lublin: Wydawnictwo KUL 2015).
• Ratzinger, J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – Przekaz – Interpretacja (trans. W. Szymona; Opera omnia 7/1; Lublin: Wydawnictwo KUL 2016).
• Ratzinger, J., Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego (trans. W. Szymona; Opera omnia 11; Lublin: Wydawnictwo KUL 2012).
• Ratzinger, J., Theology of the Liturgy. The Sacramental Foundation of Christian Existence (ed. M.J. Miller; trans. J. Saward – K. Baker – H. Taylor et al.; Collected Works 2; San Francisco, CA: Ignatius Press 2014).
• Ratzinger, J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach (trans. J. Merecki; Opera omnia 9/1; Lublin: Wydawnictwo KUL 2018).
• Ratzinger, J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach (trans. J. Merecki; Opera omnia 9/2; Lublin: Wydawnictwo KUL 2018).
• Ratzinger, J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo (trans. Z. Włodkowa; Kraków: Znak 2012).
• Second Vatican Council, Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium (1963).
• Second Vatican Council, Dogmatic Constitution on Divine Revelation Dei Verbum (1965) (= DV).
• Štrukelj, A., Teologia i świętość (Lublin: Polihymnia 2010).
• Świerzawski, W., “Hermeneutyka w liturgii,” Ruch Biblijny i Liturgiczny 24/2–3 (1971) 131–147. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3176.
• Wainwright, G., “Sacramental Time,” Studia liturgica 14/2–4 (1982) 135–146. DOI: https://doi.org/10.1177%2F0039320782014002-411.
• Work, T., Living and Active. Scripture in the Economy of Salvation (Grand Rapids, MI: Eerdmans 2002).
• Worthen, J., “The Theology of Time Regained. Eucharist, Eschatology and Resurrection,” New Blackfriars 80/945 (1999) 512–524. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-2005.1999.tb01706.x.

Identifiers

DOI

10.21697/ct.2022.92.1.04

Biblioteka Nauki

2028962