Did the Septuagint’s Account of the Life of Abraham in Gen 12–25 Serve as a Model for the Description of Mattathias’ Achievements in 1 Macc 2:1–70?

• Authors: Janusz Nawrot

Abstracts

PL

W końcowej pochwale osiągnięć Matatiasza (1 Mch 2,49–68) autor Pierwszej Księgi Machabejskiej przedstawił głównego bohatera zachęcającego swoich synów do wiernego naśladowania przodków (2,51). Walczący powstańcy mieli z nich brać przykład dla swojego zachowania w konkretnych, trudnych sytuacjach życiowych. W ten sposób kolejno wymieniani ojcowie mieli stać się zarówno wzorem, jak i wsparciem w walce o wolność religijną i polityczną Żydów okresu seleuckiego. Jest bardzo prawdopodobne, że sam główny bohater – będący patriarchą rodu Machabeuszów – został opisany jako wierny naśladowca Abrahama, pierwszego patriarchy całego Izraela. Poniższy artykuł jest próbą ukazania możliwych powiązań między tymi dwoma postaciami na podstawie zestawień sytuacyjnych i literackich oraz odpowiedzi na pytanie, czy mogła to być intencja hagiografa, czy jest to tylko przypadkowe podobieństwo. Egzegeza intertekstualna, jako narzędzie badania problemu, wydaje się najbardziej odpowiednia do realizacji zamierzonego celu.

EN

By recording Mattathias’ final eulogy (1 Macc 2:49–68), the author of 1 Maccabees presented the main character as encouraging his sons to imitate faithfully their ancestors (2:51). The fighting insurgents were to take this example for their behaviour in specific, difficult life situations. In this way, the successively mentioned fathers were to become both models and support in the struggle for the religious and political freedom of the Jews in the Seleucid period. It is very likely that the main character himself – the patriarch of the Maccabean family – was described as a faithful follower of Abraham, the first patriarch of all Israel. The article shows possible connections between these two figures on the basis of situational and literary associations, to answer the question whether this could have been the hagiographer’s intended intention or it is just an accidental similarity. Intertextual exegesis seems to be most suitable tool for studying this problem.

Keywords

PL

Septuaginta; Pierwsza Księga Machabejska; teologia biblijna; Abraham; Matatiasz; intertekstualność

EN

Septuagint; First Book of the Maccabees; biblical theology; Abraham; Mattathias; intertextuality

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Collectanea Theologica
• Year: 2023
• Volume: 93
• Issue: 3
• Pages: 5-32

Dates

published

2023

Contributors

author

Janusz Nawrot

• Adam Mickiewicz University in Poznań

• https://orcid.org/0000000224985081

References

• Abel, F.M., Les livres des Maccabées (Études Bibliques; Paris: Gabalda 1949).
• Bartlett, J.R., The First and Second Book of the Maccabees: Commentary (The Cambridge Bible Commentary on the New English Bible; Cambridge: The University Press 1973).
• Boyer, R., “Archetypes,” Companion to Literary Myths, Heroes and Archetypes (ed. P. Brunel; London – New York, NY: Routledge 2015) 110–117. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315677095.
• Cassuto, U., A Commentary on the Book of Genesis, Part Two: From Noah to Abraham. Genesis VI 9–XI 32 With an Appendix: A Fragment of Part III (Skokie, IL: Varda Books 2005).
• Chrostowski, W., “Konflikt wokół odbudowy świątyni (Ezd 4,1–5). Przyczynek do transformacji religii biblijnego Izraela i narodzin judaizmu,” Collectanea Theologica 89/3 (2019) 43–83. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2019.89.3.02.
• Chrostowski, W., “Patriarchowie Izraela – postacie historyczne, legendarne czy eponimy?,” Collectanea Theologica 88/4 (2018) 7–32. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2018.88.4.01.
• Doran, R., “The First Book of the Maccabees,” The New Interpreter’s Bible (ed. L.E. Keck – D.L. Petersen; Nashville, TN: Abingdon 1996) IV, 1–178.
• Granerød, G., Abraham and Melchizedek: Scribal Activity of Second Temple Times in Genesis 14 and Psalm 110 (Beihefte zur Zeitschrift für die Alttestamentliche Wissenschaft 406; Berlin: De Gruyter 2010).
• Granerød, G., “Abram the One from Beyond-the-River, and King Chedorlaomer of Elam (Genesis 14): Persia and the Formation of Judean Ethnic Identity in a Late Patriarchal Narrative,” Religions 12 (2021) 632–650. DOI: https://doi.org/10.3390/rel12080632.
• Gryglewicz, F., Księgi Machabejskie. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Pismo Święte Starego Testamentu VI/4; Poznań: Pallottinum 1961).
• Grypeou, E. – Spurling, H., The Book of Genesis in Late Antiquity: Encounters between Jewish and Christian Exegesis (Jewish and Christian Perspectives Series 24; Leiden – Boston, MA: Brill 2013).
• Hamilton, V.P., The Book of Genesis 1–17 (New International Commentary on the Old Testament; Grand Rapids, MI: Eerdmans 1990).
• Hendel, R., Remembering Abraham: Culture, Memory, and History in the Hebrew Bible (Oxford: Oxford University Press 2005).
• Hieke, T., “The Role of ‘Scripture’ in the Last Words of Mattathias (1 Macc 2:49–70),” The Books of the Maccabees: History, Theology, Ideology Papers of the Second International Conference on the Deuterocanonical Books, Papa, Hungary, 9–11 June, 2005 (ed. G.G. Xeravits – J. Zsengellér; Supplements to the Journal for the Study of Judaism 118; Leiden – Boston, MA: Brill 2007) 61–74.
• Himmelfarb, M., A Kingdom of Priests: Ancestry and Merit in Ancient Judaism (Philadelphia, PA: University of Pennsylvania Press 2006).
• Hughes, K.R., Genesis: Beginning and Blessing (Crossway Books; Wheaton, IL – Boston, MA: Credo Reference 2014).
• Langkammer, H., Księga Syracha (ed. M. Wróbel – Z. Falczyński; Pismo Święte Starego Testamentu VIII–5; Poznań: Pallottinum 2020).
• Lemański, J., Księga Rodzaju. Rozdziały 11:27–36:43 (Nowy Komentarz Biblijny Stary Testament I/2; Częstochowa: Edycja Św. Pawła 2014).
• Leupold, H.C., Exposition of Genesis: Volumes 1 and 2 (Chillicothe, OH: De Ward Publishing 2010).
• Michel, O., “οἶκος, κτλ,” Theological Dictionary of the New Testament (ed. G. Friedrich; Grand Rapids, MI: Eerdmans 1967) V, 119–159.
• Mishnah Taʿanit, https://www.sefaria.org/Mishnah_Ta'anit?tab=contents (access 8.09.2022).
• Mounce, R.H., Romans: An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture (The New American Commentary 27; Nashville, TN: Broadman & Holman 1995).
• Nawrot, J., “Aluzje literackie w teologicznej ocenie działań arcykapłana Szymona w 1 Mch 14,5,” Biblical Annals 11/1 (2021) 5–23. DOI: https://doi.org/10.31743/biban.9926.
• Nawrot, J., Pierwsza Księga Machabejska. Rozdziały 1:1–6:16 (Nowy Komentarz Biblijny Stary Testament XIV/1; Częstochowa: Edycja św. Pawła 2016).
• Nawrot, J., “Wpływ teologii Ksiąg Kronik na Pierwszą Księgę Machabejską na przykładzie 2 Krn 25,1–28 i 1 Mch 11,” Collectanea Theologica 89/4 (2019) 169–198. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2019.89.4.06.
• New Revised Standard Version Catholic Edition (National Council of the Churches of Christ 1989), https://www.usccb.org/offices/new-american-bible/approved-translations-bible (access 2022.09.06).
• Paciorek, A., Ewangelia według św. Mateusza. Rozdziały 1–13 (Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament I/1; Częstochowa: Edycja Św. Pawła 2004).
• Papaioannou, K., Israel, Covenant, Law: A Third Perspective on Paul (Eugene, OR: Wipf & Stock 2017).
• Piwowar, A., “Abraham w Pochwale Ojców (Syr 44,19–21),” Collectanea Theologica 88/4 (2018) 75–122. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2018.88.4.04.
• Schmidt, T.E., Approaching the Bible as Literature: An Interactive Workbook (Eugene, OR: Cascade Books 2016).
• Soloveitchik, J.D., Abraham’s Journey: Reflections on the Life of the Founding Patriarch (New York, NY: KTAV 2008).
• Steinmann, A.E., Genesis: An Introduction and Commentary (Tyndale Old Testament Commentaries; London: InterVarsity Press 2019).
• Tora Pardes Lauder. Księga Pierwsza: Bereszit (ed. S. Pecaric; Kraków: Fundacja Ronalda S. Laudera 2001).
• Wróbel, M.S. (trans. and ed.), Biblia Aramejska Targum Neofiti 1. I. Księga Rodzaju (Lublin: Gaudium 2014).
• Xeravits, G.G., “Abraham in Jewish and Early Christian Literature,” The Books of the Maccabees: History, Theology, Ideology Papers of the Second International Conference on the Deuterocanonical Books, Papa, Hungary, 9–1 1 June, 2005 (ed. G.G. Xeravits – J. Zsengellér; Leiden – Boston, MA: Brill 2007) 29–40.
• Xeravits, G.G., “Abraham in the Old Testament Apocrypha,” Abraham in Jewish and Early Christian Literature (ed. S.A. Adams – Z. Domoney-Lyttle; London: T&T Clark 2019) 29–40.
• Youngblood, R., The Book of Genesis: An Introductory Commentary (Eugene, OR: Wipf & Stock 1999).

Identifiers

DOI

10.21697/ct.2023.93.3.01

Biblioteka Nauki

28394730