Obraz ojca w grupie kulturowej

• Authors: Piotr Nowakowski

Title variants

EN

‘Father’ image in cult groups

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto kwestię obrazu ojca w grupie kultowej, którą za Randallem Wattersem określono mianem rodziny poszerzonej. Przyczyn nadużyć występujących w takiej grupie poszukuje się w figurze ojca, który jest liderem ugrupowania i którego pozycja ulega wzmocnieniu, gdy swe działania uzasadnia autorytetem Boga. Następnie zarysowano problem wejścia sekty w rolę niby-rodziny, co sprowadza się do przejęcia przez grupę kultową ról rodzinie przynależnych. Jak to działa w Polsce, zilustrowano na przykładzie doświadczeń Sebastiana Kellera w sekcie Niebo. Ponadto zasygnalizowano problem degradacji rodziców, w tym ojca, do kategorii średniej klasy kierowniczej, wobec której oczekuje się, że będzie wypełniała polecenia lidera, nawet jeśli bywają one sprzeczne z instynktem rodzicielskim. Na koniec autor zadał pytanie o skuteczne antidotum przeciw nieuprawnionym wpływom rodziny poszerzonej, dostrzegając je zwłaszcza w odbudowie etosu ojca, ale i w rozsądnie realizowanej misji informacyjnej na temat sekt ze strony mediów czy czynników oświatowych.

EN

The present article discusses the “father” image in cult groups. “Cult” is understood here, following Randall Watters’ idea, as “extended family”. The explanation of the abuse that happens in such groups is sought in the “father” figure, that is the leader, whose status becomes empowered as his activities are legitimized by the authority of God. Afterwards, the article outlines how the role of “fictive family” is adopted by a cult, which implies their taking on parental roles. The way it works in Poland is illustrated with the example of the experiences of Sebastian Keller in the cult Niebo (Heaven). In addition, there is a discussion of the problem of the parents’ degradation, including the father’s, to the level of middle management, which is required to carry out the instructions of the leader, even if it is contrary to their own parental instincts. In conclusion, the author asks about the effective antidote against the abusive influence of the “extended family,” and finds it in the restoration of the father’s ethos and in a reasonably conducted informational mission on cults by the media and educational factors.

Keywords

PL

grupa kultowa; rodzina poszerzona; obraz ojca; Bóg; grupa kultowa; rodzina poszerzona; obraz ojca; Bóg

EN

cult; extended family; father image; God

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2016
• Issue: 2/2
• Pages: 233-242

Dates

published

2016-11-19

Contributors

author

Piotr Nowakowski

References

• Augustyn J. (2003). Ojcostwo. Aspekty pedagogiczne i duchowe. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Borrow R. Father images in cults: post #1, dostępny na: http://www.christianrecovery.com/spabuse/mybb/showthread.php?tid=3971 (otwarty 5.08.2016).
• Frankowiak J.K. (2008). Jonestown: życie i śmierć członków Świątyni Ludu. „Sekty i Fakty”, nr 2 (35), s. 32–34.
• Hassan S. (1988). Combatting cult mind control. Rochester: Park Street Press.
• Hassan S. (1997). Psychomanipulacja w sektach, tłum. E. Bladowska, M. Dynkowski. Łódź: Ravi.
• Hassan S. (2000). Releasing the bonds. Empowering people to think for themselves. Somerville: Freedom of Mind Press.
• Jacobs J.L. (1989). Divine disenchantment: deconverting from new religions. Bloomington: Indiana University Press.
• Keller S. (2011). Pięć lat w sekcie Niebo. Tychy: Maternus Media.
• Kowalczyk J.R. (2007). Dużo premier młodych twórców. „Rzeczpospolita”, nr 198, s. A16.
• Libiszowska-Żółtkowska M. (1997). Wstęp. Eileen Barker i nowe ruchy religijne. W: Barker E., Nowe ruchy religijne, tłum. T. Kunz. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 7–26.
• Martin P.R. (1993). Post-cult recovery: assessment and rehabilitation. W: Langone M.D. (red.). Recovery from cults: help for victims of psychological and spiritual abuse. New York: W.W. Norton, s. 203–231.
• Mroczkowski I. (1999). Mężczyzna – mąż – ojciec. „Studia Płockie”, t. 27, s. 85–97.
• Nowakowski P.T. (2013). Urban legends and other misconceptions concerning the threats cults pose. „ICSA Today”, nr 4, t. 1, s. 6–9.
• Oleszkowicz A. (2002). Zniewoleni na własne życzenie. „Charaktery”, nr 3, s. 40–41.
• Porada A. (2008). Zatruta utopia. W osadzie zbudowanej wśród gujańskiej dżungli przez wspólnotę zwaną Świątynią Ludu było ponad 900 osób. 30 lat temu ich przywódca Jim Jones zadecydował, że wszyscy muszą natychmiast umrzeć. „Polityka”, nr 49, s. 93–95.
• Sadecki J. (2007). Teksty z blogów, reportaże i skok w czasy romantyzmu. „Rzeczpospolita”, nr 216, s. A16.
• Singer M.T. (2003). Cults in our midst. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Thibodeau D., Whiteson L. (1999). A place called Waco: a survivor’s story. New York: PublicAffairs.
• Watters R. Father images in cults: why they have so much control, dostępny na: http://freeminds.org/psych/fatherimages.htm (otwarty 5.08.2016).
• Whitsett D.P., Kent S.A. (2003). Cults and families. „Families in Society”, t. 84, nr 4, s. 491–502.
• Wright S.A. (1983). Defection from new religious movements: a test of some theoretical propositions. W: Bromley D.G., Richardson J.T. (red.). The brainwashing/deprogramming controversy. New York: Edwin Mellen Press, s. 106–121.
• Zimbardo P.G. (2007). What messages are behind today’s cults? W: Nowakowski P.T. (red.). The phenomenon of cults from a scientific perspective. Cracow: Dom Wydawniczy Rafael, s. 25–30.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2016.2.40