Między odrzuceniem a akceptacją – w stronę komunikacji inkluzyjnej

• Authors: Żaneta Tempczyk-Nagórka

Title variants

EN

Between rejection and acceptance – towards inclusive communication

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Komunikacja jako kluczowy element prowadzenia procesu edukacyjnego, wychowawczego, socjalizacyjnego i resocjalizacyjnego powinna również nabrać szczególnego wymiaru w odniesieniu do idei inkluzji społecznej. W oparciu o różne koncepcje teoretyczne z zakresu psychologii komunikacji oraz komunikacji terapeutycznej zostanie podjęta próba określenia komunikacji inkluzyjnej jako formy dialogu skutecznie wspierającego proces edukacji włączającej. Po przedstawieniu znaczenia komunikacji w rozwoju człowieka zostaną przeanalizowane cechy i elementy charakterystyczne dla komunikacji wykluczającej, utrudniającej jednostce prawidłowy rozwój i uczestnictwo w różnych formach aktywności społecznej. Przeciwwagę dla tego procesu stanowi komunikacja inkluzyjna, cechująca się przejrzystością, otwartością, empatią i wspieraniem rozwoju wychowanka. Przykładem metody porozumiewania się, która może być wykorzystywana w komunikacji inkluzyjnej, jest Porozumienie Bez Przemocy, opracowane przez Marshalla Rosenebrga.

EN

Communication, as the key element of the educational, pedagogical, socialization and rehabilitation process should also have a special dimension with reference to the idea of social inclusion.  Based on various theoretical concepts in the scope of communication psychology and therapeutic psychology, an attempt is made to specify inclusive communication as a form of a dialogue effectively supporting the process of inclusive education. The presentation of the meaning of communication in human development is followed by the analysis of features and elements typical of the excluding communication, which make proper social development or participation in various forms of social activity difficult for an individual. Inclusive communication is a counteraction of this process and it is transparent, open, empathic and supportive of the pupil's development. An example of the communication method, which may be used in the inclusive communication, is the Nonviolent Communication developed by Marshall Roseneberg.

Keywords

PL

inkluzja edukacyjna; komunikacja wykluczająca; zaburzenia komunikacji; bariery w komunikacji; komunikacja inkluzyjna; empatyczne słuchanie; Porozumienie Bez Przemocy; inkluzja edukacyjna; komunikacja wykluczająca; zaburzenia komunikacji; bariery w komunikacji; komunikacja inkluzyjna; empatyczne słuchanie; Porozumienie Bez Przemocy

EN

educational inclusion; excluding communication; communication disruptions; barriers in communication; inclusive communication; empathic listening; Nonviolent Communication

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2017
• Volume: 7
• Issue: 1
• Pages: 121-136

Dates

published

2017-04-04

Contributors

author

Żaneta Tempczyk-Nagórka

References

• Bator D. (2011). Ocenianie kształtujące w praktyce. „Polski w praktyce”, nr 6, s. 16-19.
• Berne E. (2004). W co grają ludzie. Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Bolton R. (2007). Bariery na drodze komunikacji, tłum. Kostyło P. W: Stewart J. (red.). Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Bolstad R. (2013). Komunikacja transformująca. Podręcznik metody trans forming communication z ćwiczeniami. Wrocław: Wydawnictwo METAMORFOZA.
• Brownell J. (2007). Reagowanie na komunikaty, tłum. Kostyło P. W: Stewart J. (red.). Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Czub M. (2003). Znaczenie wczesnych więzi społecznych dla rozwoju emocjonalnego dziecka. „Forum Oświatowe”, nr 2, s. 31–49.
• Fidelus A. (2011). W stronę resocjalizacji inkluzyjnej. „Probacja”, nr 2, s. 70–86.
• Fidelus A. (2016). Rola zasobów wewnętrznych i zewnętrznych w modelu relacyjnej inkluzji społecznej. „Forum pedagogiczne”, nr 1/2016, s. 57-70.
• Gordon T. (1993). Wychowanie bez porażek, tłum. Makowska A., Sujak E. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Gordon T. (2015). Wychowanie bez porażek w szkole, tłum. Szafrańska-Poniewierska D. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Harris T. (1978). W zgodzie z sobą i z tobą. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Jagieła J. (2009). Socjoterapia w szkole. Krótki poradnik psychologiczny. Kraków: Wydawnictwo Rubikon.
• Jasiński W., Jasiński M. (2007). Motywacje uczniów do nauki (doniesienie badawcze), dostępny na http://www.ptde.org/pluginfile.php/13/mod_page/content/2/Archiwum/XIII/44.W.Jasi_ski_motywacje_uczni_w_do_nauki.pdf (otwarty 05.03.2017 r.).
• Leone Cissna K. N., Sieburg E. (2007). Wzory potwierdzania i odmowy potwierdzania, tłum. Kowalczewska J. W: Stewart J. (red.). Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Macario L., Rocchi M. (2011). Komunikacja w relacjach niesienia pomocy, tłum. Stańkowski B. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• McKay M., Davis M., Fanning P. (2011). Sztuka skutecznego porozumiewania się. Praca. Rodzina. Zabawa, tłum. Błaż A. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
• Merton R. K. (2002). Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. Wertenstein-Żuławski J., Morawska E. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Nowak A., Wysocka E. (2001). Problemy i zagrożenia społeczne we współczesnym świecie. Elementy patologii społecznej i kryminologii. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
• Nowakowska A., Przewłocka J. (2015). Szkoła oczami uczniów: relacje z nauczycielami i kolegami oraz przemoc szkolna. Raport z badania jakościowego, dostępny na http://produkty.ibe.edu.pl/docs/inne/ibe-analizy-07-2015-raport-szkola-oczami-uczniow.pdf (otwarty: 04.03.2017 r.).
• Pytka L. (2010). Readaptacja jako element polityki reintegracji społecznej. W: Pytka L., Nowak B. M. (red.), Problemy współczesnej resocjalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Pedagogium.
• Retter H. (2005). Komunikacja codzienna w pedagogice, tłum. Wojdak-Piątkowska M. Gdańsk: GWP.
• Rosenberg M. B. (2011). Porozumienie bez przemocy. O języku serca, tłum. Kłobukowski M. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Rosenberg M. B. (2013). W świecie porozumienia bez przemocy, tłum. Malarecka B., Syska D. Podkowa Leśna: Wydawnictwo MiND.
• Sterna D. (2007). Czy ocenianie kształtujące się opłaca? „Psychologia w Szkole”, nr 3, s. 33–44.
• Stewart J. (2007). Komunikacja interpersonalna: kontakt między osobami, tłum. Suchecki J. W: Stewart J. (red.). Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Stewart J., Thomas M. (2007). Słuchanie dialogiczne: lepienie wzajemnych znaczeń, tłum. Kostyło P. W: Stewart J. (red.). Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Sikorski W. (2011). Diagnostyczne i komunikacyjne znaczenie sygnałów głosowych w relacji terapeutycznej. „Psychoterapia”, nr 2, s. 45–58.
• Stawicka M. (2008). Autoagresywność dziecięca w świetle teorii przywiązania. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Stawicka M. (2006). Samouszkodzenia dzieci z populacji normalnej a wzorce przywiązania i ich umysłowa reprezentacja. W: Suchańska A, Wycisk J. (red.) Samouszkodzenia. Istota, uwarunkowania, terapia (s. 165–179). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Stróżyńki K. (2013). Między wartościowaniem a informowaniem. Pedagogiczny spacer po linie. „Dyrektor Szkoły”, nr 6, s. 62–65.
• Tempczyk-Nagórka Ż. (2016). Pilgrimages of Disabled Persons to Jasna Góra as an Example of Activities which Foster Social Inclusion. W: Krawiecka K., Śmiechowska-Petrovskij E., Tempczyk-Nagórka Ż. (red.). Selected Aspects of Psychosocial Functioning of Persons with Disabilities. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Wachtel P. L. (2011). Komunikacja terapeutyczna, tłum. Kapera M. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Wilmot W. W. (2007). Transakcyjna natura spostrzegania osoby, tłum. Kostyło P. W: Stewart J. (red.). Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Zacharuk T. (2011). Edukacja włączająca szansą dla wszystkich uczniów. „Meritum”, nr 1 (20), s. 2-7.
• Zimbardo P.G. (1999). Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Żyrafia Osada, http://zyrafiaosada.pl (otwarty: 4.03.2017 r.).

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2017.1.09