Granice dyskursywności światopoglądowej współczesnej myśli pedagogicznej

• Authors: Jarosław Gara

Title variants

EN

Boudaries of worldview discursivity in the contemporary pedagogical thought

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Punktem odniesienia dla tytułowego problemu są trzy nierozłączne idee, określające kondycję współczesności oraz przynależną jej praxis. Umownie można je określić mianem etosów polisemiczności i pluralizmu kulturowego, demokracji i transparentności społecznej, a także praw człowieka i upodmiotowienia statusu jednostki. Owe etosy, zgodnie z przyjętym punktem widzenia, określają nieprzekraczalne granice myśli pedagogicznej, która pretenduje do tego, aby być myślą współczesną. Dookreślanie myśli jako współczesnej z punktu widzenia granic jej dyskursywności światopoglądowej wymaga odróżnienia dwóch podstawowych sposobów rozumienia tego, co współczesne. W tym też kontekście ujęta została swoistość myśli pedagogicznej, traktowanej jako jedna z perspektyw poznawczych pedagogiki ogólnej oraz sformułowane zostały formalne kryteria oceny wartości naukowej współczesnej myśli pedagogicznej.

EN

The point of reference for the problem outlined in the title are the three inseparable ideas defining the condition of the present and its praxis. They can be described, in general terms, as the ethe of polysemy and cultural pluralism, of democracy and social transparency, and finally of human rights and the empowerment of the individual. These ethe are taken, for the purpose of this work, as defining the boundaries of pedagogical thought as far as it aspires to be considered truly contemporary. Describing some school of thought as contemporary from the point of view of boundaries of its worldview discursivity requires distinguishing two basic ways of understanding what contemporary means. The specific nature of pedagogical thought as one of the cognitive perspectives of general pedagogy is considered in this context, and formal criteria for assessing scientific value of contemporary pedagogical thought are formulated with the above assumptions in mind.

Keywords

PL

pedagogika teoretyczna; pedagogika ogólna; myśl pedagogiczna; analiza fenomenologiczna; polisemiczność epistemologiczno-metodologiczna; pedagogika teoretyczna; pedagogika ogólna; myśl pedagogiczna; analiza fenomenologiczna; polisemiczność epistemologiczno-metodologiczna

EN

pedagogical theory; general pedagogy; pedagogical thought; phenomenological analysis; epistemological and methodological polysemy

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2018
• Volume: 8
• Issue: 1
• Pages: 119-134

Dates

published

2018-04-06

Contributors

author

Jarosław Gara

References

• Barbaras R. (2001). Merleau-Ponty and Nature. „Research in Phenomenology” t. 31, nr 1, s. 22–38.
• Benner D. (2015). Pedagogika ogólna. Wprowadzenie do myślenia i działania pedagogicznego w ujęciu systematycznym i historyczno-problemowym, tłum. D. Stępkowski. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Blandzi S., Przanowska M. (red.). (2017). Filozofia a pedagogika. Polisemiczność źródeł, kontekstów i granic. „Kwartalnik Pedagogiczny” nr 1 (243).
• Gara (2017). Fenomen nieredukowalności teorii i praktyki pedagogicznej. W: Dudzikowa M., Juszczyk S. (red.). Pułapki epistemologiczne i metodologiczne w badaniach nad edukacją. Jak sobie z nimi radzić. Wykłady Profesorów wygłoszone na XXX Letniej Szkole Młodych Pedagogów przy KNP PAN (Wisła 2016). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Gara J. (2016). Egzystencjalne doświadczenie aporii sensu swojskości i zadomowienia w świecie życia codziennego. W: Melosik Z., Szymański M. J. (red.). Tożsamość w warunkach zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Gara J. (2018). Granice dyskursywności światopoglądowej współczesnej myśli pedagogicznej. „Przegląd Pedagogiczny” nr 2, s. 1–34 (złożony do druku).
• Górniewicz J. (2001). Kategorie pedagogiczne. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
• Kozielecki J. (2002). Transgresja i kultura. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Merleau-Ponty M. (1976a). Obecni w słowie, tłum. J. Skoczylas. W: Proza świata. Eseje o mowie. Warszawa: Czytelnik.
• Merleau-Ponty M. (1976b). Postrzeganie, ekspresja, sztuka, tłum. E. Bieńkowska. W: tenże. Proza świata. Eseje o mowie. Warszawa: Czytelnik.
• Ortega y Gasset J. (2008). Medytacje o „Don Kichocie”, tłum. J. Wojcieszak. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
• Rosenzweig F. (1998). Gwiazda Zbawienia, tłum. T. Gadacz. Kraków: Znak.
• Schulz A. (2016). Szkice z pedagogiki ogólnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Śleziński K (2016). Aretologiczne podstawy pedagogiki. Kraków–Cieszyn: Wydawnictwo „scriptum”.
• Śliwerski B. (2009). Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania. Kraków: Wydawnictwo „Impuls”.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2018.1.09