Religia i krytyka – koncepcja Jacquesa Ellula w perspektywie pedagogiki ogólnej

• Authors: Monika Humeniuk

Title variants

EN

Religion and criticism - Jacques Ellul’s concept in the perspective of general pedagogy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dla pedagogiki ogólnej koncepcja Jacquesa Ellula stanowi ważny przykład rozwiązywania napięcia między zaangażowaniem religijnym a krytyczno-emancypacyjnym, które to zaangażowania zazwyczaj traktowane są w ujęciach teoretycznych rozłącznie. Potrafimy podać wiele przykładów kierunków w pedagogice czy ideologii edukacyjnych, które łączą się z określoną edukacją religijną i które dogmatycznie bronią się przed krytyką, jak również przykłady edukacji krytycznej, której realizatorzy z nieufnością odnoszą się do wspólnot o charakterze konfesyjnym i ich członków oddanych zasadom i praktykom religijnym. Dlatego też koncepcja Ellula, która łączy „anarchię i chrześcijaństwo”, z perspektywy pedagogiki ogólnej stanowi ważne uzupełnienie czynionych przez nią wysiłków tworzenia mapy kierunków i prądów współczesnej pedagogiki.

EN

For general pedagogy, the concept of Jacques Ellul is an important example of solving the tension between religious and critical-emancipation engagement, which are usually involved in the theory of education in a separate way. We are able to give many examples of educational trends or ideologies that are within religious education and that dogmatically defend against criticism, as well as critical education, which in principle distrusts communities that are based on confessional devotion to religious principles and practices. Hence the Ellul’s concept that links christianity and an anarchy, from the perspective of general pedagogy is an important complement to its efforts to create a map of directions and currents of contemporary pedagogy.

Keywords

PL

anarchia; chrześcijaństwo; Jacques Ellul; pedagogika ogólna; pedagogika krytyczna; pedagogika religii; anarchia; chrześcijaństwo; Jacques Ellul; pedagogika ogólna; pedagogika krytyczna; pedagogika religii

EN

anarchy; christianity; Jacques Ellul; general pedagogy; critical pedagogy; pedagogy of religion

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2018
• Volume: 8
• Issue: 1
• Pages: 195-212

Dates

published

2018-04-06

Contributors

author

Monika Humeniuk

References

• Amsterdamski S. (1983). Między historią a metodą. Warszawa: PIW.
• Arnedt H. (1999). O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, przekł.: A. Łagodzka, W. Madej. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Asmus W. (1964). Lew Tołstoj, przekł. J. Walicka. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Bartnik C. S. (2008). Personalizm. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Bierdiajew M. (1991). Rosyjska idea, przekł. zbiorowy. Warszawa: Fronda.
• Chrost S. (2013). Homo capax Dei jako ideał wychowania. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Ellul J. (2015). Anarchia i chrześcijaństwo, przekł. J. Gru, A. Dudra. Kraków-Poznań: Oficyna Wydawnicza Bractwa Trojka.
• Forest J. (2010). Będziemy sądzeni z miłości. Biografia Dorothy Day. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Giroux H. A. (2010). W kierunku nowej sfery publicznej, przekł. E. Kiszkurno-Koziej, [w:] Giroux H. A., Witkowski L., Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Granat W. (1985). Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
• Hitchens Ch. (2017). Listy do młodego kontestatora, przekł. D. Żukowski, Kraków: Karakter.
• Hryniewicz W. (1998). Hermeneutyka w dialogu. Szkice teologiczno-ekumeniczne, tom 2. Opole: Wydawnictwo św. Krzyża.
• Kincheloe J. L., McLaren P. (2014). Teoria krytyczna i badania jakościowe. Rewizja, przekł. P. Pluciński, [w:] Denzin N. K., Lincoln Y. S. (red.). Metody badań jakościowych, tom 1, Warszawa: PWN.
• Kołakowski L. (2010). Nasza wesoła apokalipsa. Wybór najważniejszych esejów. Kraków Wydawnictwo Znak.
• Majewski J., Makowski J. (red.) (2003, 2004, 2006). Leksykon wielkich teologów XX i XXI wieku, tom 1-3, Warszawa: Biblioteka Więzi.
• Mech K. (2014), Człowiek – Natura – Transcendencja. Kraków: Instytut Myśli Józefa Tischnera.
• Milerski B. (2003). Pedagogika religii, [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, tom 1. Warszawa: PWN.
• Milerski B. (2011). Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.
• Milerski B., Karwowski M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Teoria i badanie, tom 2. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Mondin B. (1988). Teologowie wyzwolenia, przekł. R. Borkowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Palka S. (1999). Pedagogika w stanie tworzenia, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Patalon M. (2002). Teologia a pedagogika. Teologia mediacji H. Niebuhra jako źródło inspiracji pedagogicznych. Słupsk: Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku.
• Patalon M. (2007). Pedagogika ekumenizmu. Procesualność jako paradygmat interkonfesyjnej i interreligijnej hermeneutyki w ujęciu Johna B. Cobba Jr. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Rutkowiak J. (2001). Wielość języków pedagogiki a problem jej tożsamości, [w:] Jaworska T., Leppert R. (wyb.), Wprowadzenie do pedagogiki. Wybór tekstów. Kraków: Impuls.
• Semczuk A. (1987). Lew Tołstoj. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Skurczyński Ł. P., Żyć znaczy stawiać opór. Ellul dla początkujących, http://ewangelicki.pl/20162-3/zyc-znaczy-stawiac-opor-ellul-dla-poczatkujacych-lukasz-p-skurczynski/ dostęp: 23.12.2016.
• Śliwerski B. (2003). Badania porównawcze teorii wychowania, [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, tom 2. Warszawa: PWN.
• Tołstoj L. (1978). Aforyzmy, przekł. M. Biernacka, A. Raźny. Warszawa: PIW.
• Vattimo G. (2016). Społeczeństwo przejrzyste, przekł. M. Kamińska, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW TWP.
• Waldenfels H. (red.) (1987). Teologowie Trzeciego Świata: jedenaście szkiców biograficznych z Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej, przekł. B.Kita. Warszawa: Wydawnictwo Werbinum.
• Whitehead A. N. (1997). Religia w tworzeniu, przekł. A. Szostkiewicz. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Witkowski L. (1998). Radykalne wizje podmiotu w dramacie współczesności, [w:] Witkowski L., Edukacja wobec sporów o ponowoczesność, Warszawa: Kodruk.
• Witkowski L. (2009). Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kulturze symbolicznej (przechadzki krytyczne w poszukiwaniu dyskursu dla teorii). Kraków: Impuls.
• Włodarczyk R. (2016). Ideologia, teoria, edukacja. Myśl Ericha Fromma jako inspiracja dla pedagogiki współczesnej, Kraków: Wydawnictwo Impuls.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2018.1.14