Twórczość rysunkowa dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i odkrywania znaczenia

• Authors: Urszula Szuścik

Title variants

EN

Child’s drawing activity viewed as creation of an artistic sign and discovery of significance

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na analizę twórczości plastycznej dziecka w kontekście kształtowania się znaku plastycznego. Twórczość plastyczna dziecka jest jedną z jego pierwszych i podstawowych form komunikowania się niewerbalnego z otoczeniem. Potrzeba rysowania jest naturalną potrzebą ekspresji dziecka określoną jego rozwojem psychofizycznym. Moje aktualne zainteresowania badawcze skupiają się wokół twórczości rysunkowej dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i jego znaczenia. Zagadnienie to jest wynikiem obserwacji i analizy struktury dziecięcego rysunku pod kątem kształtowania się rysunkowego obrazu przedmiotu powiązanego z oddziaływaniem znaku werbalnego. Takie podejście badawcze stwarza nową perspektywę badań twórczości rysunkowej dziecka w aspekcie rozwoju znaków rysunkowych i ich znaczeń oraz procesów komunikowania się.

EN

The aim of this paper is to analyze children’s artistic output in the context of creation of an artistic sign. Children’s artistic activity is one of their first and basic forms of non-verbal communication with their environment. The need of drawing is child’s natural need of expression, defined by their psychophysical development. My current research interests are focused on children’s artistic activity as a way of creating an artistic sign and its meaning. This issue stems from observation and analysis of creation of drawn images of an object connected with the impact of a verbal sign (Szuścik 2006). This approach offers a new prospect for the research of children’s drawing activity in terms of the development of drawing signs and their meanings and the processes of communication.

Keywords

PL

twórczość plastyczna; dziecko; znak werbalny; znak plastyczny; semantyczność rysunku; twórczość plastyczna; dziecko; znak werbalny; znak plastyczny; semantyczność rysunku

EN

artistic activity; child; verbal sign; artistic sign; semantics of drawings

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2018
• Volume: 8
• Issue: 2
• Pages: 33-46

Dates

published

2018-10-06

Contributors

author

Urszula Szuścik

References

• Arnheim R. (1978). Sztuka i percepcja wzrokowa, tłum. Mach J. Warszawa: WAiF.
• Borzym I. (1968). O wychowaniu estetycznym i twórczości rysunkowej dzieci. W: Wołoszynowa L. (red.). Materiały do nauczania psychologii, seria II, t. 3. Warszawa: PWN, s. 577–640.
• Bruner J. S. (1971). O poznawaniu. Szkice na lewą rękę, tłum. Krasińska E.. Warszawa: PIW.
• Bruner J. S. (1982). Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznania, tłum. Mroziak B. Warszawa: PWN.
• Brodersen I., Dammann R. (2005). Kwestia spojrzenia, tłum. Bagłajewska-Miglus E. W: Kafka. Pismo środkowoeuropejskie. Berlin: Goethe-Institut e.V.
• Buczyńska-Garewicz H. (1980). Słowo wstępne. W: Bense M. Świat przez pryzmat znaku, tłum. Garewicz J.. Warszawa: PIW.
• Chomsky N. (1982). Zagadnienia teorii składni, tłum. Jakubczak I. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Clark J. M., Paivio A. (1989). Dual coding theoryand education. „Educational Psychology Review”, vol. 3. New York: Plenum Press.
• Cybulska-Piskorek J. (1976). Twórczość plastyczna dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
• Debesse M., Mialaret G. (1988). (red.). Rozprawy o wychowaniu, tłum. Zakrzewska Z., t. 1. Warszawa: PWN.
• Didkowska B. (2015). Rysunek dziecka w wieku od 3 do 12 lat a język wizualny nowych mediów. Toruń: WN UMK.
• Gardner H. (1990). Art education and human development. Los Angeles, CA: Getty Center for Education in the Arts.
• Gloton R. Clero C. (1985). Twórcza aktywność dziecka, tłum., przedmowa Wojnar I. Warszawa: WSiP.
• Guilford J. P. (1978). Natura inteligencji człowieka, tłum. Czarniawska B., Kozłowski W., Radzicki J. Warszawa: PWN.
• Guiraud P. (1976). Semantyka, tłum. Cichowicz S. Warszawa: WP.
• Kielar-Turska M. (1992). Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata. Warszawa: WSiP.
• Kościelecki S. (1976). Współczesna koncepcja wychowania plastycznego. Warszawa: PWN.
• Krauze-Sikorska H. (2006). Edukacja przez sztukę. O edukacyjnych wartościach artystycznej twórczości dziecka. Poznań: WN UAM.
• Krywult E. (1982). Związek aktywności werbalnej z aktywnością rysunkową dziecka w wieku przedszkolnym. Praca doktorska. Katowice: Uniwersytet Śląski. [Praca napisana pod kierunkiem doc. dr hab. B. Jaślarowej].
• Kurcz I. (2005). Psychologia języka i komunikacji. Warszawa: Scholar.
• Limont W. (1994). Synektyka a zdolności twórcze. Toruń: UMK.
• Lowenfeld V., Brittain W. L. (1977). Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa: PWN.
• Luquet G. H. (1927). Le dessin enfantin. Paris: Alcan.
• Marciniak T. (1976). Problem wychowania plastycznego. Warszawa: NK.
• Moniuszko A. (1982). Ciało sztuki. Warszawa: PWN.
• Paivio A. (1986). Mental Representations A Dual Coding Approch. „Oxford Psycgology Series”, nr 9. New York Clarendon Press Oxford: Oxford University Press.
• Palka S. (2005). Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna. Gdańsk: GWP.
• Parnowska-Kwiatowska (1960). Bazgrota i rysunek dziecka. Warszawa: NK.
• Piaget J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych: centralny problem rozwoju. Szeminska A. (red.), tłum. Zakrzewska Z. Warszawa: PWN.
• Piaget J. (1998). L’éducation artistique et la psychologie de l’enfant. W: De la pédagogie. Paris: Odile Jacob.
• Podlawska D., Płóciennik I. (2004). Słownik wiedzy o języku. Bielsko-Biała: PARK.
• Popek S. (1978). Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży. Warszawa: WSiP.
• Popek R. (1998). Z badań nad uzdolnieniami plastycznymi młodzieży. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Read H. (1976). Wychowanie przez sztukę, tłum. Trojanowska-Kaczmarska A., wstęp Wojnar I. Warszawa–Wrocław: Ossolineum.
• Sausurre F. de (2002). Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. Kasprzyk K. Warszawa: PWN.
• Stasiakiewicz M. P. (2000). Prototypowy obraz świata w rysunku dziecka. Toruń–Poznań: Wyd. EDYTOR.
• Szuman S. (1931). Badania nad rozwojem rozumienia obrazów o symbolicznej treści u dzieci i młodzieży. Warszawa–Lwów–Kraków: Wyd. Naukowe Towarzystwa Pedagogicznego, Książnica – Atlas.
• Szuman S. (1985). Geneza przedmiotu. W: Dzieła wybrane, t. 1. Warszawa: WSiP.
• Szuman S. (1990). Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej. Warszawa: WSiP.
• Szuścik U. (1999). Kształtowanie percepcji wzrokowej jako stymulator działań plastycznych dziecka. Cieszyn: Filia Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.
• Szuścik U. (2006). Znak werbalny a znak plastyczny w twórczości rysunkowej dziecka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Tomasello M. (2002). Kulturowe źródła ludzkiego poznawania, tłum. Rączaszek J. Warszawa: PIW.
• Trojanowska-Kaczmarska A. (1971). Dziecko i twórczość. Wrocław: Ossolineum.
• Trojanowska A. (1983). Dziecko i plastyka. Warszawa: WSiP.
• Tyszkowa M. (1993). Przedmowa do wydania polskiego. W: Wallon P., Cambier A., Engelhart D. Rysunek dziecka, tłum. Gałkowski R. Warszawa: WSiP.
• Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. (1996). (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 1. Warszawa: PWN.
• Wallon Ph., Cambier A., Engelhart D. (1993). Rysunek dziecka, tłum. Gałkowski R. Warszawa: WSiP.
• Wojnar I. (1980). Teoria wychowania estetycznego. Warszawa: PWN.
• Wygotski L. S. (1971). Wybrane prace psychologiczne, tłum., wstępu Franus E., tłum. całości Flesznerowa E., Fleszner J. Warszawa: PWN.
• Wygotski L. S. (1978). Narzędzie i znak w rozwoju dziecka, tłum. Grell B. Warszawa: PWN.
• Wygotski L. S. (1989). Myślenie i mowa, tłum. Flesznerowa E., Fleszner J. Warszawa: PWN.
• Zalewska-Pawlak M. (1988). Wychowanie estetyczne dziecka w wieku przedszkolnym. Geneza i rozwój problematyki w polskiej teorii pedagogicznej. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
• Zwolińska K., Malicki Z. (1974). Mały słownik terminów plastycznych. Warszawa: WP.
• Żegleń U. M. (2000). Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i semiotyki kultury. Toruń: UMK.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2018.2.03