Człowiek – wychowanek – uczeń odmienny neurorozwojowo w przestrzeni pedagogiki towarzyszenia

• Authors: Agata Borowska

Title variants

EN

Person – education – a student of different neural developments in the area of pedagogical accompaniment

Abstracts

PL

Artykuł skupia się na wyjaśnieniu istoty pedagogiki towarzyszenia w procesie wychowawczym w autonomicznej przestrzeni świadomości relacyjnej wychowawca - wychowanek. Podejmuje temat rozumienia wymiaru duchowego i jego wpływu na kształtowanie się procesu w kierunku samodzielności, samostanowienia wychowanka w który wpisana jest osobowa godność człowieka. Obecność dwóch interpretacji – antropologicznej i duchowej wzbogaca rozumienie istoty człowieka również w relacji z Transcedentem – Bogiem. Podnosi kwestię istotnego związku pomiędzy personalizmem, a wychowywaniem religijnym, mającym wpływ na kształtowanie się postaw moralno – etycznych wychowanka. Stanowi wołanie o wychowywanie w duchu rozumiejącym osób sprawnych inaczej, odmiennie, bez wartościowania i nadawania stereotypowych schematów ich postrzegania. Uwzględnienie perspektywy neuroodmienności w neurożnorodnym świecie wnosi kontekst rozumienia człowieka sprawnego inaczej, nie w obszarze medykalizacyjnym, ale społeczno-kulturowo-filozoficznym.

Keywords

PL

pedagogika towarzyszenia; poznanie religijne; wychowanek odmienny neurorozwojowo (ASD); świadomość relacyjna; godność osobowa; duchowość ignacjańska; paradygmat patologii; koncepcja neuroróżnorodności

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2022
• Volume: 12
• Issue: 1
• Pages: 473-493

Dates

published

2022

Contributors

author

Agata Borowska

References

• Ablewicz K. Martiniusa J. Langevelda koncepcja pedagogiki jako systematycznej wiedzy o sytuacji wychowawczej [na:] https://przegladpedagogiczny.ukw.edu.pl/archive/article/357/martinusa-j-langevelda- koncepcja-pedagogiki-jako-systematycznej-wiedzy-o-sytuacji-wychowawczej/article.pdf: dostęp elektroniczny: 11-09-2021.
• Baron-Cohen S. (2021). Poszukiwacze wzorów. Autyzm a ludzka wynalazczość, Sopot, wyd. Smak Słowa.
• Blume H. (1998). Neurodiversity: On the neurological underpinnings of Geekdom [w:] The Atlantic.
• Błeszyński J. J. (2020). Co osoby z autyzmem mówią nam o sobie. Raport z badań, Toruń, wyd. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Chudy W. (2006). Istota pedagogiki towarzyszenia [na:] http://dlibra.kul.pl/Content/32440/37816__Chudy--Wojciech----I_0000, dostęp elektroniczny: 11-09-2021.
• Cierzniewska R. (2021). Neuroróżnorodność studentów w uczelni wyższej w dyskursie kompensacyjno-terapeutycznym i dyskursie otwierania potencjału, cz. I [w:] Horyzonty wychowania, s. 119-132.
• Cierzniewska R., Podgórska-Jachnik D. (2021). Kategorie otwierające na neuróżnorodność studentów. Pedagogiczne studium kontekstów edukacyjnych [w:] Studia Paedagogica Ignatiana, s. 15-38.
• Fenton A., Krahn T. (2007). Autism, Neurodiversity and Equality Beyond the ‘Normal’ [in:] Journal of Ethics in Mental Health, p. 1-6.
• Folkierska A. (1990). Pytanie o pedagogikę, Warszawa, wyd. UW.
• Hay D. (1994), The biology of God: What is the current status of Hardy’s hypothesis?[w:] The International Journal for the Psychology of Religion, 4(1), 1-23.
• Hohmann M. (1971), Die Pädagogik M.J.Langevelds. Untersuchungen zu seinem Wissenschaftsverständnis. Bochum. Kamp.
• Marek Z. S. J. (2017). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa pedagogiki ignacjańskiej,Kraków, wyd. Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
• Manning E. (2013). Always More Than One: Individuation’s Dance, Durham and London, Duke University Press.
• Marek Z., Walulik A. (2019). Pedagogika świadectwa. Perspektywa antrologiczno-kerygmatyczna, Kraków, wyd. Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
• Konopczyński M. (1996). Twórcza resocjalizacja: wybrane metody pomocy dzieciom i młodzieży, Warszawa, wyd. MEN.
• Mariański J., Godność ludzka jako wartość i sposoby jej uzasadniania w opinii młodzieży [w:] Artykuły, Zeszyty Naukowe KUL 62 (2019), nr 4 (248).
• Nossol A., Religijne poznanie Boga w świetle nauki Kościoła, Collectanea Theologica (1971), 41/1, s. 53-69.
• Nowak M. (1996), Wartości w procesie dojrzewania osobowego [w:] Tradycja i wyzwania. Księga pamiątkowa na 75-lecie założenia Studium Pedagogicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego 1921-1996, red. K. Pacławska, Kraków, wyd. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas".
• Palka S. red. (2004), Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych, Kraków, wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Prokopiuk W. (1998),Samokształcenie nauczycieli w kontekście humanistycznego paradygmatu rozwoju człowieka, Białystok, wyd. 69.
• Sawicki M. (1996), Hermeneutyka pedagogiczna, Warszawa, wyd. Naukowe "Semper".
• Savarese R.J. (2018). See It Feelingly: Classic Novels, Autistic Readers, and the Schooling of a No-Good English Professor, Durham and London, Duke University Press.
• Silberman S. (2021). Autyzm. Historia geniuszu natury i różnorodności neurologicznej, Białystok, wyd. Wydawnictwo Kobiece.
• Stróżewski W. (1987). O stawaniu się człowiekiem [w:] Zeszyty Naukowe UJ. Prace Pedagogiczne, z. 6.
• Zalewski D. (2013). O wychowaniu dzieci. Wychowanie katolickie w praktyce i teorii (na:) https://www.edukacja-klasyczna.pl/o-wychowaniu-dzieci-czyli-edukacja-katolicka-w-praktyce-i-teorii, dostęp elektroniczny: 11-09-2021.
• Zimny J., Założenia pedagogiki katolickiej jako nowa forma propozycji edukacyjnej (na:) https:// www.pedkat.pl› 39-pub › artkly › 234-ks-zimny-jan-z..., dostęp elektroniczny: 11-09-2021.
• Blum H. (1997). http://web.mit.edu/m-i-t/articles/index_blume.html, dostęp elektroniczny: 15.02.2022.
• Walker N. (2021). Toward a Neuroqueer Future: An Interview with Nick Walker, https://neuroqueer.com/wp-content/uploads/2021/07/Walker-2021-Toward-a-neuroqueer- future.pdf, dostęp elektroniczny: 15.02.2021.
• Klar E. (2020). The a collective. 2020. https://www.esteerelation.com/what-do-we-do. Last accessed on November 7, dostęp elektroniczny: 16.02.2022.
• Klar E, Wolfond A. (2018). Relationshapes: An artistic project that intra-acts collaboration with autistic experience, http://inflexions.org/diversityindiversity/relationshapes.html. (accessed September 7, 2020), dostęp elektroniczny: 16.02.2022.
• Singer J. (2016) NeuroDiversity: the birth of an idea. Available Kindle Online. https://www.amazon.com/NeuroDiversity-Birth-Idea-Judy-Singer-ebook/dp/
• Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/pluralizm, dostęp elektroniczny: 15-02-2022.
• Spectrum Suite Celebrating Neurodiversity Through Education, http://www.myspectrumsuite.com/meet-judy-singer/: dostęp elektroniczny :17.02.2022. https://www.amazon.com/NeuroDiversity-Birth-Idea-Judy-Singer-ebook/dp/B01HY0QTEE/ref=sr_1_1?s=fiona-hardware&ie=UTF8&qid=1469407620&sr=8-1&keywords=judy+singer+neurodiversity#navbar: dostęp elektroniczny:17.02.2022.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2022.1.29

Biblioteka Nauki

40406055