Estetyka negatywna u podstaw eko-edukacji (edukacji środowiskowej)

• Authors: Marcin Leźnicki

Title variants

EN

Negative Aesthetics at the Foundation of Eco-Education (Environmental Education)

Abstracts

EN

This article presents a comprehensive analysis of the relationships between negative aesthetics and eco-education. In the first part of the article a retrospective examination of the origins of negative aesthetics is conducted, showcasing its evolution and highlighting the pioneers of this movement. In the second chapter, titled "Negative Aesthetics at the Core of Eco-Education – Outlining the Issue," a closer look is taken at how negative aesthetics permeate the field of eco-education and its significance within this context. In the final section of the article, specific examples or areas where negative aesthetics influences the development of eco-education are presented.  The article demonstrates how negative aesthetics can be utilized as an inspiring tool in the learning process concerning changes occurring in the natural environment and can contribute to shaping ecological awareness within society.

PL

W artykule „Estetyka negatywna u podstaw eko-edukacji (edukacji środowiskowej)” przedstawiono kompleksową analizę związków zachodzących między estetyką negatywną a eko-edukacją. W pierwszej części artykułu, zatytułowanej „Estetyka negatywna – powstanie, rozwój, prekursorzy”, dokonano retrospektywnego spojrzenia na genezę estetyki negatywnej, jej ewolucję oraz prekursorów tego nurtu. W części drugiej, zatytułowanej „Estetyka negatywna u podstaw eko-edukacji – nakreślenie problemu” przedstawiono, w jaki sposób estetyka negatywna przenika do obszaru eko-edukacji i jakie ma dla niej znaczenie. W ostatniej części przedstawiono konkretne przykłady, czy obszary, w których estetyka negatywna wpływa na rozwój eko-edukacji. Celem artykułu było wykazanie, w jaki sposób estetyka negatywna może być wykorzystana jako inspirujące narzędzie w procesie uczenia się na temat zmian zachodzących w środowisku naturalnym oraz w jaki sposób może się przyczynić do kształtowania ekologicznej świadomości społeczeństwa.

Keywords

PL

estetyka negatywna; eko-edukacja; edukacja środowiskowa; degradacja środowiska naturalnego; wartość; dzieło sztuki

EN

negative aesthetics; eco-education; environmental education; environmental degradation; value; work of art

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2023
• Volume: 13
• Issue: 2
• Pages: 255-267

Dates

published

2023

Contributors

author

Marcin Leźnicki

References

• Berleant A. (2011). Negative Aesthetics and Everyday Life. „Aesthetic Pathways”, 1/2, s. 75-91.
• Bojesen E. (2016.). Negative Aesthetic Education. W: Ladkin S., Mckay R., Bojesen E. (red.) Against Value in the Arts and Education. London: Rowman & Littlefield.
• Brady E. (2006). Aesthetics in Practice: Valuing the Natural World. „Environmental Values, 15/3, s. 277-291.
• Brady E. (2011). The Ugly Truth: Negative Aesthetics and Environment. „Royal Institute of Philosophy Supplements”, 69, s. 83-99.
• Brady E. (2022). Global Climate Change and Aesthetics. „Environmental Values”, 31/1, s. 27-46.
• Butterfield B. (1999). Ethical Value and Negative Aesthetics: Reconsidering the Baudrillard-Ballard Connection. „PMLA/Publications of the Modern Language Association of America”, 114/1 , s. 64-77.
• Durão F.A. (2008), Modernism and coherence: Four chapters of a negative aesthetics, Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Eco U. (red.). (2007). Historia brzydoty. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Kӧsser U. (2017). Piękne, dobre i prawdziwe? O estetyzacji i anestetyzacji historii. W: Kaśkiewicz K, Michalski R., Siwiec T. (red.). Między etyką i estetyką. Rozważania nad problemem estetyzacji. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Levinas E. (1998). Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Menke C. (1998). The Sovereignty of Art: Aesthetic Negativity in Adorno and Derrida. Cambridge, Mass.: MIT Press.
• Menninghaus W., Wagner V., Wassiliwizky E., Schindler I., Hanich J., Jacobsen T., Koelsch S. (2019). What are aesthetic emotions? „Psychological Review”, 126/2, s. 171-195.
• Michalski R. (2017). Ironia a moralność. Stanowisko Richarda Rorty`go i Sӧrena Kierkegaarda. W: Kaśkiewicz K, Michalski R., Siwiec T. (red.). Między etyką i estetyką. Rozważania nad problemem estetyzacji. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Miller M. (2010). Negative Aesthetics in Art, Environment and Everyday Life: Arnold Berleant’s Theory and the Novels of Kirino Natsuo, „Sztuka i Filozofia (Art and Philosophy)”, 10, s. 90-117.
• Pozo A.G. (2009). Utopia in black. The negative aesthetics of Adorno and the contemporary black art. „Filozofia (Philosophy)”, 64/5, s. 481-491.
• Schiller F. (2011). Listy o estetycznym wychowaniu człowieka (i inne rozprawy). Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Sontag S. (2004). Regarding the Pain of Others. Penguin Books.
• Vetter H. (2017). Estetyzacja moralności? Rozważania nad tezą Wolfganga Welscha. W: Kaśkiewicz K, Michalski R., Siwiec T. (red.). Między etyką i estetyką. Rozważania nad problemem estetyzacji. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Welsch W. (1997). Estetyka i anestetyka. W: Nycz R. (red.), Postmodernizm: antologia przekładów. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2023.2.18

Biblioteka Nauki

40455617