Dylematy wokół ustawy kanonicznej (I) - ordinatio rationis czy fidei w świetle encykliki fides et ratio

• Authors: TOMASZ GAŁKOWSKI

Title variants

EN

Dilemmas concerning the canon law (I) – ordinatio rationis or dei in the light of Encyclical Fides et ratio

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Treścią opracowania są dylematy związane z definicją ustawy zaproponowaną przez św. Tomasza z Akwinu. Uwaga została skoncentrowana wokół jej pierwszego elementu, jakim jest ordinatio. Przyjęcie definicji ustawy kanonicznej poznanej jako ordinatio fidei nie oznacza biernej roli rozumu w jej akceptacji, gdyż akt wiary pozostaje aktem ludzkiego rozumu, którego przedmiotem jest prawda uznana za taką mocą Boskiego autorytetu. Rola rozumu nie sprowadza się jedynie do historycznego ujmowania i kształtowania wymagań prawa Bożego. Ustawa kanoniczna, która jest jedynie ludzkim środkiem do przekazu wiary o prawnie zobowiązującym charakterze jest wyrazem tego aktu, poprzez który przyjmuje się za prawdę to, co zostało przez Boga objawione, a następnie w normy ujęte. Ordinatio fidei znajduje swoje miejsce w normie wiary (fides qua) i jej akceptacji (fides quae) a ordinatio rationis w procesie ujęcia jej za pomocą narzędzia jakim jest akt normatywny w postaci ustawy.

EN

The content of the study are dilemmas connected with the denition of the act proposed by St. omas Acquinas. e attention was focused on its rst element, which is ordinatio. Acknowledging the denition of the canon law understood as ordination dei does not equal the passive role of reason in accepting it, since the act of faith remains the act of human reason, whose object is the truth accepted as such by virtue of God`s authority. e role of reason does not come down only to historical perception and shaping the demands of God`s law. e canon law, which is merely a human, legally binding way of passing on faith, is the token of this act, through which one accepts what was revealed by God and then expresses in norms as the truth. Ordinatio dei nds its place in the norm of faith (des qua) and its acceptance (des quae) and ordination rationis in the process of expressing it by means of a tool which is a normative act in the form of legal regulation. 

Keywords

PL

św. Tomasz; lex; lex canonica; ordinatio rationis; ordinatio fidei; Encyklika Fides et ratio; św. Tomasz; lex; lex canonica; ordinatio rationis; ordinatio fidei; Encyklika Fides et ratio

EN

s. Tomas; lex; lex canonica; ordinatio rationis; ordinatio fidei; Encyclical Fides et ratio

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Prawo Kanoniczne
• Year: 2015
• Volume: 58
• Issue: 3
• Pages: 3-28

Dates

published

2017-01-18

Contributors

author

TOMASZ GAŁKOWSKI

References

• Aymans W., Lex canonica. Considerazioni sulla nozione canonica di legge, w: Tenże, Diritto canonico e comunione ecclesiale. Saggi di diritto canonico in prospettiva teologica, Torino 1993, s. 91-112.
• Aymans W., Rozważania o wewnętrznych cechach istotnych kanonicznego pojęcia ustawy, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 25/26 (1992-93), s. 197-204.
• Bączkowicz, Baron J., Stawinoga W., Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. 1, Opole 1957.
• Cappello F., Summa Iuris Canonici, t. 1, Romae 1961.
• Conte a Coronata M., Institutiones Iuris Canonici ad usum utriusqae cleri et scholarum, t. 1, Torino 1950.
• Corecco E., «Ordinatio rationis» o «ordinatio fidei»? Appunti sulla definizione della lege canonica, w: Tenże, Ius et Communio. Scritti di Diritto Canonico, Casale Monferato – Lugano 1997, s 135-156.
• Corecco E., Valore dell’atto ”contra legem”, w: La norma en el Drecho Canónico. Actas del III Congreso Internacional de Derecho Canónico, Pamplona, 10-15 octubre de 1976, t. 1, Pamplona 1979, s. 839-859.
• De Paolis V., Montan A. , Il Libro primo del Codice: Norme generali (cann. 1-203), w: Il diritto nel mistero della Chiesa. Il Libro I del del codoce: le norme generali, Roma 1986, s. 217-439.
• Gałkowski T., Od człowieka, osoby, podmiotu do podmiotu prawa, Roczniki Nauk Prawnych KUL 18 (2008) nr. 2, s. 7-41.
• García Martín J., Le norme generali del Codex Iuris Canonici, Roma 1995.
• Gerosa L., Interpretacja prawa w Kościele. Zasady, Wzorce, Perspektywy, Kraków 2003.
• Gerosa L., La legge canonica quale »ordinatio fidei». La lezione di Eugenio Corecco sul metodo scientifico nella canonistica, w: Tenże (red.), Antropolgia, fede e diritto ecclesiale, Milano 1995, s. 15-31.
• Gerosa L, Teologia del diritto canonico: fondamenti storici e sviluppi sistematici, Lugano – Varese 2005.
• Ghirlanda G., Introduzione al. Diritto ecclesiale, Casale Monferato 1993.
• Gratianus, Concordia discordantium canonum, w: Corpus Iuris Canonici, t. 1, Leipzig 1879.
• Izydor, Etymologiae, w: Patrologia Latina 82, s. 74-728.
• Jan Paweł II, Fides et ratio, w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Kraków 2006, s. 1079-1198.
• Krąpiec M. A., Filozofia w teologii. Czytając Encyklikę „Fides et Ratio”, Lublin 1999.
• Lombardía P., Lezioni di diritto canonico. Introduzione-Diritto Costituzionale-Parte Generale, Milano 1985.
• Lottin O., La definition classique de la loi, Revue Neoscolastique de philosophie, 27 (1925) 6, s. 129-145.
• Maroto F., Instituciones de Derecho Canónico en conformidad con el nuevo Código, t. 1, Madrid 1919.
• Michiels, Normae generales iuris canonici, t. 1, Parisiis-Tornaci-Romae 1949.
• Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. 1, Zagadnienia wstępne i normy ogólne, Olsztyn 1985.
• Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Codex iuris canonici schema novissimum iuxta placita Patrum Commissionis emandatum atquae Summo Pontifici praesentatum, Typ. Pol. Vaticanis 1982.
• Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Relatio complectens synthesim animadversionum ab Em.mis atqae Ex.mis Patribus Commisionis ad novissimum schema codicis iuris canonici exhibitarum, cum responsibus a secretaria et consultoribus datis (Patribus Commissionis stricte reservata), Typ. Pol. Vaticanis 1982.
• Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Schema codicicis iuris canonici iuxta animadversiones S.R.E. Cardinalium, Episcoporum Conferentiarum, Dicasteriorum Curiae Romanae, Universitatum Facultatumquae ecclesiasticarum necnon superiorum Institutorum vitae consecratae recognitum (Patribus Commissionis reservatum), Lib. Ed. Vaticana 1980.
• Robleda O., La noción de la Ley en relación con la ideas romanas, Gregorianum 58 (1967) 2, s. 284-301.
• Sobański R., Dobro wspólne w definicji ustawy św. Tomasza z Akwinu, w: I. Bogucka, Z. Tobor, Prawo a wartości. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Nowackiego, Zakamycze 2003, s. 251-260.
• Sobański R., Nauki podstawowe prawa kanonicznego. T. 1. Teoria prawa kanonicznego, Warszawa 2001.
• Sobański R., Ustawa kościelna – „ordinatio rationis” czy „ordinatio fidei”, Collectanea Theologica 48 (1978) 1, s. 27-34.
• Suarez F., De legibus ac Deo legislatore, Madrid 2010.
• Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae, Romae 1962 (tł. pol. Suma Teologiczna w skrócie, red. F. W. Bednarski, Warszawa 2006).
• Urrutia F. X., De natura legis ecclesiasticae, Monitor Ecclesiasticus 100 (1975), s. 400-419.
• Urrutia F. X., Les normes générales, Paris 1994.
• Wernz F., Vidal P., Ius Canonicum ad Codicis normam exactum, t. 1, Romae 1938.

Identifiers

DOI

10.21697/pk.2015.58.3.01