Znaczenie miłości małżeńskiej w aspekcie kanoniczno-pastoralnym

• Authors: Arkadiusz Mirosław Czaja

Title variants

EN

Significance of marital love in the canonical and pastoral aspect

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Miłość jest ważnym czynnikiem integrującym życie małżeńsko-rodzinne. Nie jest ona bytem prawnym, ale odgrywa bardzo ważną rolę w życiu człowieka. Bez miłości małżonkowie pozbawieni są bodźców, które w znacznym stopniu przyczyniają się i umożliwiają osiągnięcie celów stawianych przed małżeństwem. Gdy nie ma miłości między narzeczonymi, jedno z nich może się zrazić, może też nie chcieć zawrzeć związku małżeńskiego, co w konsekwencji doprowadziłoby do uznania ich małżeństwa za nieważne w obu przypadkach. Miłość małżeńska jest niezbędna, aby zapewnić właściwy wyraz harmonii małżeńskiej między mężem i żoną oraz odpowiedzialne wypełnianie obowiązków małżeńskich i rodzicielskich. Kościół rzymskokatolicki od początku swej działalności apostolskiej chroni wartość małżeństwa i rodziny nieustanną modlitwą, szczególną troską i błogosławieństwem. Miłość małżeńska ma pierwszorzędne znaczenie w całej wspólnocie życia pary małżeńskiej. Jest ona niezbędna dla ich wzajemnego i pełnego rozwoju. Miłość jest ważnym czynnikiem integrującym życie małżeńskie. Miłość małżeńska ułatwia realizację zadań, jakie stoją przed małżonkami, a następnie przed rodzicami. Wykluczenie wyżej wymienionych celów stawianych małżeństwu, jak również wady w porozumieniu między małżonkami powodują, że małżeństwo jest nieważne. Odpowiedzialne małżeństwo jest nierozerwalnie związane z miłością, która powinna być podstawą życia małżeńskiego małżonków. Nie da się zaprzeczyć, że miłość małżonków, których pragnieniem jest wspólne życie, przyczynia się w znacznym stopniu do harmonii małżeńskiej między mężem i żoną oraz pobudza wzajemne oddanie i akceptację małżonków.

EN

Love is an important integrating factor of the marital-family life. It is not a legal entity; however, it plays a very important role in the life of man. Without love spouses are deprived of stimuli which contribute greatly and enable to achieve goals set for the marriage. When there is no love between fiancées, one of them might become alienated, they may also be unwilling to get married as result, which in turn would lead to declaring their marriage invalid in both cases. Marital love is crucial to ensure the expression of marital harmony between husband and wife properly and to perform conjugal and parental duties in a responsible way. The Roman Catholic Church, from the beginning of its apostolic activity, has protected the value of marriage and family with constant prayer, special concern and the blessing. Marital love has a primary importance in the entire community of life of a married couple. It is essential for their mutual and full development. Love is an important integrating factor of the marital life. Marital love facilitates the execution of tasks that spouses and then parents have to do. Excluding the above-mentioned  goals set for the marriage as well as defects in the agreement between the spouses result in the fact the marriage is invalid. Responsible marriage is inseparable of love, which should be the basis for the conjugal life of the couple. There is no denying that love of the spouses, whose desire is to live together, contributes greatly to the marital harmony between husband and wife and stimulates mutual devotion and acceptance of the couple.

Keywords

PL

Miłość; malżeństwo; rodzina; sakrament; Miłość; malżeństwo; rodzina; sakrament

EN

Love; marriage; family; sacrament

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Prawo Kanoniczne
• Year: 2018
• Volume: 61
• Issue: 2

Dates

published

2018-06-09

Contributors

author

Arkadiusz Mirosław Czaja

• Wydział Teologiczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Bibliografia
• Źródła
• Konferencja Episkopatu Polski, Wskazania dla spowiedników w zakresie spowiedzi małżonków zalecanych zalecone przez Episkopat Polski (26.01.1971), w: Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski (1966–1998), Lublin 1999, cz. 1 (dalej: WSZSM).
• Paulus VI, Allocutiones. Ad Praelatos Auditores, Advocatos et Officiales Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, a Beatissimo Patre novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos, AAS 68 (1976), s. 206–207.
• Dec. c. Staffa z 29.11.1975 r., „Periodica” 1977, nr 2, s. 315.
• Pius IX, Enc. Castr connubii, 31.12.1930, w: AAS 22 (1930), s. 547–548.
• Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja Episkopatu Polski dla duchowieństwa o przygotowaniu wiernych do sakramentu małżeństwa i o duszpasterstwie rodzin (12 II 1969), w: Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski (1966–1998), Lublin 1999, cz. IV, nr 2 (dalej: IEP1).
• Papieska Rada ds. Rodziny, Przygotowanie do sakramentu małżeństwa, 13.05.1996, Wrocław 2000, nr 22 (dalej: PdSM).
• Konferencja Episkopatu Polski, Powołanie do życia w małżeństwie i rodzinie, w: II Polski Synod Plenarny (1991–1999), Pallottinum 2001, nr 42 (dalej: PSPP).
• Jan Paweł II, List do Rodzin Gratissimam sane, 02.02.1994, Rzym 1994, nr 20–23.
• Konferencja Episkopatu Polski, List Rady ds. Rodziny – „in vitro”, 08.12.2007, w: www.episkopat.pl.
• Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim, 05.09.1986, w: Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski (1966–1998), Lublin 1999, nr 10–14 (dalej: IEP3).
• Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium duszpasterstwa rodzin. Dokument został przyjęty podczas 322 Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie, 01.05.2003, Warszawa 2003, nr 30 (dalej: Ddr).
• Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Watykan 1986, s. 401
• Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Dignitas personae, dotycząca niektórych problemów bioetycznych, Pallottinum 2008 (dalej: DP), nr 1–37.
• Literatura
• Adamczyk S., Przygotowanie do małżeństwa w warunkach Kościoła w Polsce, Sandomierz 2002, s. 109–110.
• Baniak J., Dialog w małżeństwie i rodzinie jako czynnik więzi i trwałości wspólnotowej, „Poznańskie Studia Teologiczne” 14 (2003), s. 175–212.
• Bianchi E., Vivere il giorno della chiesa, „Liturgia” 31 (1997), s. 293–302.
• Bławat A., Zaręczyny, w: Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999.
• Braun – Gałkowska M., Psychologia świętowania, w: Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Program duszpasterski na rok 1992/93. Ewangelizacja i Eucharystia, Katowice 1992.
• Buxakowski J., Dary Sakramentu Małżeństwa, „Sprawy Rodziny” (1999), nr 1 (48), s. 41.
• Cichy S., Niedziela w rodzinie, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 34 (1981), s. 46.
• Czaja A.M., Czasy święte w prawodawstwie Kościoła katolickiego, Brodnica – Toruń 2013.
• Czaja A.M., Miejsca i czasy święte w aktualnym prawodawstwie kodeksowym i partykularnym, Toruń 2016.
• Czaja A.M., Podstawy kanonicznej wiedzy o małżeństwie i rodzinie. Pomoc duszpasterska dla młodzieży, narzeczonych i małżonków, Lublin 2011.
• Czaja A.M., Znaczenie i wartość prawna miłości małżeńskiej, „Quaestiones Selectae” XVIII (2011), nr 20, s. 10.
• Dullak K., Przygotowanie do sakramentu małżeństwa w ujęciu pokodeksowego ustawodawstwa synodalnego w Polsce do 2001 roku, „Prawo Kanoniczne” 47 (2004), nr 1–2, s. 61–76.
• Durak A., Niedziela w rodzinie, w: Słownik małżeństwa rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999.
• Dzięga A., Prawny wymiar małżeńskiej wspólnoty osób, w: Kościelne Prawo Procesowe. Prawo Rodzinne. Materiały i Studia, red. tenże [i in.], T. 4, Lublin 2007, s. 19.
• Dzięga A., Pytania o rodzinę – niektóre kwestie dyskusyjne, w: Rodzina w prawie. Materiały z konferencji zorganizowanej w Stalowej Woli dnia 7 grudnia 2006 r., red. P. Telusiewicz, Stalowa Wola 2007, s. 51–54.
• Gajda P.M., Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego, Tarnów 2002.
• Glapiak J., Praktyczny przewodnik po przepisach prawa kościelnego, Poznań 2012.
• Góralski W., Małżeństwo kanoniczne, Warszawa 2011.
• Góralski W., Tytuł VII. Małżeństwo, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Księga III. Nauczycielskie zadanie Kościoła. Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła, red. P. Hemperek [i in.], T. 3, Lublin 1986, s. 253–254.
• Grocholewski Z., Sakrament małżeństwa: fundament teologiczny prawodawstwo kościelnego, „Prawo Kanoniczne” 40 (1997), nr 1–2, s. 180.
• Hołda K., Przymierze małżeńskie w świetle nauki Pisma św. i Tradycji, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” nr 6 (1987), s. 488–496.
• Kasprzyk H., Posłannictwo franciszkanów świeckich we współczesnym świecie, w: Duchowość franciszkanów świeckich, red. A. Baran, Lublin 2002, s. 119–120.
• Kłęczek J., Szewczyk W., Wspierać „Kościół domowy”. Powołanie do życia w małżeństwie i rodzinie, w: W trzecie tysiąclecie. Komentarz pastoralny do dokumentów II Polskiego Synody Plenarnego, red. W. Lechowicz, Tarnów 2002, s. 28–29.
• Krukowski J., Część ogólna, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Księga V. Dobra doczesne Kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele, red. W. Wójcik [i in.], T. 4. Lublin 1987, s. 164–168.
• Laskowski J., Małżeństwo chrześcijańskie w świetle kanonu 1055, „Prawo Kanoniczne” 34 (1991), nr 3–4, s. 139–140.
• Laskowski J., Trwałość wspólnoty małżeńskiej, Warszawa 1987.
• Laskowski J., Wartość prawna miłości, „Prawo Kanoniczne” 33 (1990), nr 1–2, s. 134.
• Lempa F., Część szczegółowa, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Księga V. Dobra doczesne Kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele, red. W. Wójcik [i in.], T. 4, Lublin 1987, s. 278.
• Majdański K., Wspólnota życia i miłości, Warszawa 1983.
• Marczewska E., Eucharystia w życiu małżeństwa i rodziny, „Novum” 9 (1980), s. 126–138.
• Nagórny J., Odpowiedzialność za przyszłość, Lublin 2007, s. 191–197.
• Navarrete U., Amor coniugalis et consensus matrimonialis, „Periodica” 67 (1976), s. 619–632.
• Noworolnik Cz., Miłość małżeńska – łaska sakramentu małżeństwa, „Biblioteka Kaznodziejska” 147 (2003), nr 5, s. 15–16.
• Padacz W., Czynny udział wiernych we Mszy św., „Homo Dei” XIX (1950), nr 6 (70), s. 840–852.
• J. Krukowski, Część III. Miejsca i czasy święte, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, T. III/2. Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła. Część I. Sakramenty. Część II. Pozostałe akty kultu Bożego. Część III. Miejsca i czasy święte, red. tenże, Pallottinum 2011, s. 468.
• Pastwa A., Prawne znaczenie miłości małżeńskiej, Katowice 1999.
• Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. Prawo małżeńskie, T. 3, Olsztyn 1984.
• Powell J., Miłość bez warunków, Wrocław 1993.
• Pyźlak G., Recepcja przygotowania do małżeństwa w świetle badań narzeczonych, Lublin 2007.
• Ruszczyński J.R., Sens życia rodzinnego, w: Słownik małżeństwa rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999, s. 420.
• Sakowicz E., Duchowość małżeństwa, „Homo Dei” 71 (2001), nr 3, s. 58.
• Schneider H., Prawdziwa miłość czeka. Szóste Przykazanie ze szczególnym uwzględnieniem wstrzemięźliwości aż do czasu małżeństwa, „Sprawy nad Rodziną” (2006), nr 65, s. 89–105.
• Sitarz M., Zaręczyny, w: Słownik prawa kanonicznego, red. tenże, Warszawa 2004, kol. 201; M. Fąka, Małżeńskie prawo kościelne, w: Katolicyzm A–Z, red. Z. Pawlak, Łódź 1989, s. 237.
• Skotnicki J., Niedziela, w: Katolicyzm A-Z, red. Z. Pawlak, Łódź 1989, s. 296;
• Skreczko A., Wychowanie. Prawo rodziców, w: Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999, s. 476; J. Stala, Katecheza rodzinna. Próba teologicznego zarysu zagadnienia, w: Rodzina bezcenny dar i zadanie, red. tenże [i in.], Radom 2006, s. 197.
• Skreczko J., Wychowanie. Prawo rodziców, w: Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999, s. 476; J. Stala, Katecheza rodzinna. Próba teologicznego zarysu zagadnienia, w: Rodzina bezcenny dar i zadanie, red. tenże [i in.], Radom 2006, s. 197.
• Sobczak A., Miłość małżeńska i cele małżeństwa według Dietricka von Hildebranda, „Studia Gnesnensia” XV (2001), s. 196.
• Sobeczko H.J., Elementy kultury świętowania niedzieli w Polsce, „Roczniki Liturgiczne” 56 (2009), nr 1, s. 427.
• Stanek J., Niedziela jest nam potrzebna, w: W komunii z Bogiem. Kościół domem i szkołą komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2010–2013. Rok 2010/2011, red. Sz. Sułkowski, Święty Wojciech – Poznań 2010, s. 304.
• Stawniak H., Jedność i nierozerwalność małżeństwa, „Prawo Kanoniczne” 34 (1991), nr 1–2, s. 112.
• Stawniak H., Udział małżonków w misji uświęcania przez prowadzenie życia małżeńskiego w duchu chrześcijańskim, „Studia Warmińskie” XXXI (1994), s. 135.
• Styczeń T., Problem człowieka problemem miłości, w: Człowiek w poszukiwaniu zaginionej tożsamości, Lublin 1987, s. 64–84.
• Szewczyk W., Miłość jako „zdecydowana wola wzajemnej promocji osób”, „Tarnowskie Studia Teologiczne” XIV (1995–1996), s. 94.
• Sztychmiler R., Znaczenie prawne miłości małżeńskiej, „Prawo Kanoniczne” 38 (1995), nr 3–4, s. 87.
• Szyran J., Sakrament małżeństwa buduje miłość małżeńską, życie rodzinne i społeczne (wspólnotowe), w: Sakramenty święte w życiu chrześcijańsko-franciszkańskim, praca zbiorowa, Warszawa 2006.
• Tabaczyński W., Prawo do życia, w: Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999, s. 367.
• Tatar M., Małżeństwo – w Kościele katolickim. Aspekt duchowy, w: Encyklopedia Katolicka, red. E. Ziemann, T. XI, Lublin 2006, k. 1080–1081.
• Werbiński I., Antykoncepcja, w: Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa – Łomianki 1999, s. 18–19
• Wojtyła K., Mężczyzną i niewiastą stworzył ich, Watykan 1986; J. Życiński, Osoba i miłość, Biblos 1993.
• Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Londyn 1965, s. 57–64.
• Wolański B., Społeczny Ruch Świętowania Niedzieli, w: Być solą ziemi. Kościół domem i szkołą komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2010–2013. Rok 2012/2013, red. Sz. Stułkowski, Święty Wojciech – Poznań 2012, s. 408–409.
• Wysocki J., Rytuał rodzinny, Włocławek 2003, s. 531–532.
• Żurowski M.Al., Kanoniczne prawo małżeńskie Kościoła Katolickiego. Stan prawny po promulgowaniu Kodeksu Prawa Kanonicznego Kościoła Łacińskiego w 1983 r., Katowice 1987.

Identifiers

DOI

10.21697/pk.2018.61.2.04