Aktywność senatorów litewskich podczas sejmów z pierwszego okresu panowania Jana III Sobieskiego (1676-1683) i ich stosunek do najważniejszych problemów państwa w świetle wotów senatorskich

• Authors: Konrad Bobiatyński

Title variants

EN

Activity of Lithuanian Senators during Sejms in the first period of John III Sobieski’s reign (1676-1683) and their attitude to the most important problems of the state in the light of the senatorial speeches

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule tym przedstawiono aktywność senatorów litewskich podczas pierwszych pięciu sejmów walnych w czasach Jana III Sobieskiego (1676-1683). Jak się okazało, dużo częściej przyjeżdżali oni na sejmy i wotowali niż ich koronni koledzy. Ogółem frekwencja tej grupy wynosiła ok. 42%, a wota wygłosiło 24%. Zaprzecza to tezie o stopniowym spadku udziału członków izby wyższej w obradach parlamentu na przestrzeni XVII w. Analiza wotów senatorskich pokazała, iż w czasach Sobieskiego mamy do czynienia z obniżeniem się poziomu sztuki oratorskiej. Wota stanowiły okazję nie tylko do wyrażenia opinii na problemy państwa, lecz również były wykorzystywane w walce wewnętrznej do uderzenia w przeciwników. Również w treści wystąpień brak było pomysłów na reformy państwa.  Koncentrowały się one wokół zagadnień istotnych dla tzw. „litewskiej racji stanu”.     

EN

The article presents the activity of Lithuanian Senators during the first five General Sejms in the time of John III Sobieski (1676-1683). As it turned out, they came to the Sejms and spoke at the sessions much more frequently than their Crown colleagues. Overall, the attendance of this group was about 42% and of the speeches - 24%. This contradicts the thesis of a gradual decline in the participation of members of the upper house in parliamentary sessions during the 17th century. An analysis of the senatorial speeches shows that in Sobieski's times we are dealing with a decrease in the level of oratorical art. Speeches were an opportunity not only to express an opinion on the state's problems but were also used in internal combat, to strike at opponents. Additionally, the contents of the speeches lacked ideas for reforms of the state.  They focused on issues relevant to the so-called “Lithuanian raison d'etat.”    

Keywords

PL

Sejm walny; Senatorowie litewscy; fakcje magnackie; frekwencja; wota senatorskie

EN

General Sejm; Lithuanian Senators; aristocratic factions; attendance; senatorial speeches

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
• Year: 2020
• Volume: 27
• Issue: Nr Spec.
• Pages: 131-146

Dates

published

2020-05-14

Contributors

author

Konrad Bobiatyński

Identifiers

DOI

10.21697/sc.2020.27.w.sp.10