Relacje Hieronima Wincentego Radziwiłła z Karolem Stanisławem Radziwiłłem „Panie Kochanku” w świetle korespondencji z lat 1761-1786

• Authors: Jowita Janicka

Title variants

EN

Relationship of Hieronim Wincenty Radziwiłł with Karol Stanisław Radziwiłł “Panie Kochanku” in the light of their correspondence between 1761 and 1786

Abstracts

EN

The purpose of this article is to present relations between stepbrothers Hieronim Wincenty Radziwiłł and Karol Stanisław Radziwiłł “Panie Kochanku”. The analysis of the sibilings’ relation is based on the correspondence between the younger and the older brothers in the years 1761-1786. The relationship between them was unique, as the brothers were separated by age, mother, and position in the family. Karol Stanisław Radziwiłł was not only a brother to Hieronim Wincenty but also a legal guardian and a great authority. Frequent correspondence, feelings expressed in it, and situations described allow us to see how important they were to each other and how close their bond was.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie relacji między przyrodnimi braćmi: Hieronimem Wincentym Radziwiłłem a Karolem Stanisławem Radziwiłłem „Panie Kochanku”. Analiza związku pomiędzy rodzeństwem została przeprowadzona na podstawie korespondencji młodszego brata do starszego z lat 1761-1786. Relacja pomiędzy nimi była wyjątkowa, ponieważ braci dzielił wiek, matki oraz pozycja w rodzinie. Karol Stanisław Radziwiłł był dla Hieronima Wincentego nie tylko bratem, ale prawnym opiekunem i dużym autorytetem. Częsta korespondencja, wyrażane w niej uczucia czy opisywane sytuacje, pozwalają dostrzec, jaką bracia mieli ze sobą bliską więź i jak bardzo ważni byli dla siebie nawzajem.

Keywords

PL

bracia; korespondencja; Radziwiłłowie; XVIII wiek

EN

brothers; correspondence; the Radziwiłł; 18th century

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
• Year: 2022
• Volume: 29
• Issue: 2
• Pages: 150-161

Dates

published

2022

Contributors

author

Jowita Janicka

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Historyczny

References

• Anusik Z., Stroynowski A., Problemy majątkowe Radziwiłłów w XVIII w., „Rocznik Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 1987, t. 48, s. 79-115.
• Anusik Z., Stroynkowski A., Radziwiłł Hieronim Wincenty, w: Polski Słownik Biograficzny (dalej: PBS), t. 30, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987, s. 188-190.
• Bajer J., Mariani A., Macocha idealna: aktywność Anny Luizy z Mycielskich Radziwiłłowej w świetle francuskiej korespondencji dyplomatycznej (1764-1765), „Studia Europaea Gnesnensia”, 2014, nr 10, s. 281-311.
• The Editors of Encyclopaedia, Charles Theodore, w: Encyclopedia Britannica, www.britannica.com/biography/Charles-Theodore (dostęp: 16.03.2022).
• Cybulski M., O staropolskich i średniopolskich zwyczajowych określeniach nadawcy wypowiedzi, w: Studia historycznojęzykowe, t. 1, red. M. Kucała, Z. Krążyńska, Kraków 1994, s. 205-212.
• Durbas-Urwanowicz E., Podstawy prawne opieki nad dziećmi w państwie polsko-litewskim w XVI-XVII wieku, w: W kręgu rodziny epok dawnych. Dzieciństwo, red. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, M. Gadocha, Warszawa 2014, s. 67-78.
• Dymnicka-Wołoszyńska H., Radziwiłł Michał Kazimierz, w: PSB, t. 30, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987, s. 299-306.
• Dymnicka-Wż odnośniego przyołoszyńska H., Radziwiłłowa z Mycielskich Anna Ludwika, w: PSB, t. 30, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987, s. 387-388.
• Górzyński S., Grala J., Piwkowski W., Urbaniak V., Zielińska T., Radziwiłłowie herbu Trąby, Warszawa 1996.
• Kowalczyk M.E., „Żona śliczna, poczciwa i wszelkich cnót pełna”, czyli historia życia Anny Ludwiki z Mycielskich u boku dwóch Radziwiłłów (Leona Michała, a po jego śmierci Michała Kazimierza „Rybeńko”), w: Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski, K. Żojdź, Warszawa 2017, s. 321-331.
• Kowalczyk M.E., Wstęp, w: A.H. Massalska, Pamiętnik pensjonarki. Zapiski z czasów edukacji w Paryżu (1771-1779), wstęp i oprac. M.E. Kowalczyk, tłum. A. Pikor-Półtorak, Kraków 2012, s. 5-49.
• Kościałkowski S., Antoni Tyzenhauz: podskarbi nadworny litewski, t. 1 i 2, Londyn 1970 i 1971.
• Liedke M., Rodzina Magnacka w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI-XVIII wieku. Studium demograficzno-społeczne, Białystok 2018.
• Michalski J., Radziwiłł Karol Stanisław zwany Panie Kochanku, w: PSB, t. 30, Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987, s. 248-262.
• Mełeń A., Ordynacje w dawnej Polsce, „Pamiętnik Historyczno-Prawny”, 1929, t. 7, z. 2, s. 3-61.
• Miozga E., Osiemnastowieczne listowniki. Teoria i praktyka, Katowice 2000.
• Mroczek K., Tytulatura w korespondencji staropolskiej jako problem stosunku między nadawcą a odbiorcą, „Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej”, 1978, t. 60, nr 2, s. 127-148.
• Przestrogi i nauki dla dzieci. Instrukcje rodzicielskie (XVIII w.), wstęp i obj. M.E. Kowalczyk, D. Żołądź-Strzelczyk, Wrocław 2017.
• Stroynowski A., Zmiany pozycji ordynatów nieświeskich w XVIII wieku, „Przegląd Nauk Historycznych”, 19/2020, nr 1, s. 103-131.
• Widacka H., Taksica i Duszek, www.wilanow-palac.pl/taksica_i_duszek.html (dostęp: 29.06.2022).
• Wierzbicka-Michalska K., Radziwiłłowa z Wiśniowieckich Franciszka Urszula, w: PSB, t. 30, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987, s. 388-390.
• Wojtak M., Staropolska etykieta językowa jako obraz relacji międzyludzkich (wybrane zagadnienia), w: Przeszłość w językowym obrazie świata, red. A. Pajdzińska, P. Krzyżanowski, Lublin 1999, s. 205-216.
• Wojtak M., Wybrane elementy staropolskiej etykiety językowej, w: Język a kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław 1992, s. 33-40.
• Zielińska T., Ordyancje w dawnej Polsce, „Przegląd Historyczny”, 1977, t. 68, nr 1, s. 17-30.
• Żołądź-Strzelczyk D., Przestrzeń dziecięca w staropolskiej rzeczywistości, w: W kręgu rodziny epok dawnych. Dzieciństwo, red. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, M. Gadocha, Warszawa 2014, s. 213-236.

Identifiers

DOI

10.21697/sc.2022.2.12

Biblioteka Nauki

2175082