Autonomia wobec praw rządzących światem jako warunek życia prawdziwie moralnego w filozofii Alberta Schweitzera

• Authors: Krzysztof Jarosz

Title variants

EN

Autonomy against the laws ruling the world as a condition of being really moral in the philosophy of Albert Schweitzer

Abstracts

EN

The ethics of Albert Schweitzer is subjectivist. He postulates the autonomy against the laws ruling the world and defines the general moral principle basing it on the inner experience of will-to-live. This comes from his conviction that we are not able to discover the meaning of the world's existence. He suggests an act of cognitive resignation - stopping to search for the meaning of the world and turning towards one's inside. Schweitzer finds the laws ruling the world to be cruel, allowing killing other creatures. A moral human being will never accept such rules. Striving to be faithful to the inner truth of his will-to-live, he will totally affirm the life opposing everything that happens around him. Schweitzer's postulate ignores the truth about the world. It is an attractive utopia of being good within a world that is full of destruction. Schweitzer, however, does not care that his postulates are impossible to be fulfilled.

PL

Etyka Alberta Schweitzera jest subiektywistyczna. Postuluje autonomię wobec praw rządzących światem i określa ogólną zasadę moralną, opierając ją na wewnętrznym doświadczeniu woli życia. Wynika to z jego przekonania, że nie jesteśmy w stanie odkryć sensu istnienia świata. Sugeruje akt rezygnacji poznawczej - zaprzestanie poszukiwania sensu świata i zwrócenie się ku swojemu wnętrzu. Schweitzer uważa, że prawa rządzące światem są okrutne i pozwalają zabijać inne stworzenia. Moralna istota ludzka nigdy nie zaakceptuje takich reguł. Starając się być wiernym wewnętrznej prawdzie swojej woli życia, całkowicie potwierdzi życie, sprzeciwiając się wszystkiemu, co dzieje się wokół niego. Postulat Schweitzera ignoruje prawdę o świecie. To atrakcyjna utopia bycia dobrym w świecie pełnym zniszczeń. Schweitzer nie przejmuje się jednak tym, że jego postulaty są niemożliwe do spełnienia.

Keywords

PL

Albert Schweitzer; autonomia

EN

Albert Schweitzer; Autonomy

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2004
• Volume: 2
• Issue: 1
• Pages: 357-371

Dates

published

2004

Contributors

author

Krzysztof Jarosz

• Diecezja Warszawsko-Praska

References

• BABEL H., 1962, Die Ethik der Ehrfurcht vor dem Leben - eine Darstellung, w: Albert Schweitzer. Sein Denken und sein Weg, red. H. W. Bähr, Tübingen, 24-30.
• BARSAM A. P., 2002, Schweitzer, Jainism and Reverence for Life, w: Reverence for Life. The Ethics of Albert Schweitzer for the Twenty-First Century, red. Marvin Meyer, Kurt Bergel, Syracuse, 207-245.
• CLARK H., 1964, The Philosophy of Albert Schweitzer, London.
• ECKER M., 1990, Evolution und Ethik. Der Begriff der DenknotM’endigkeit in Albert Schweitzers Ethik der Ehrfurcht vor dem Leben, w: Albert Schweitzer heute. Brennpunkte seines Denkens, red. C. Günzler, E. Grässer, B. Christ, H. H. Eggebrecht, Tübingen 1990, 51-81.
• GRÄSSER E., 1997, Studien zu Albert Schweitzer. Gesammelte Aufsätze, Bodenheim.
• GROOS H., 1974, Albert Schweitzer. Größe und Grenzen. Eine kritische Würdigung des Forschers und Denkers, München - Basel.
• GÜNZLER C., 1999, Einleitung, w: A. SCH W EITZER, Die Weltanschauung der Ehrfurcht vor dem Leben. Kulturphilosphie III, Werke aus dem Nachlaß, München, 18-28.
• HYGEN J. B., 1962, Niedergang und Wiederaufbau der Kultur - Die Kulturphilosophie Albert Schweitzers, w: Albert Schweitzer. Sein Denken und sein Weg, red. H. W. Bähr, Tübingen, 3-18.
• LAZARI-PAWŁOWSKA I., 1976, Schweitzer, Warszawa.
• Schweitzer A., 1964, The Ethics of Reverence for Life, w: Christendom I, Winter 1936, no. 2, przedruk w: Clark Henry, The Philosophy of Albert Schweitzer, London 1964, 180-194.
• Schweitzer A., 1971, Życie, tłum. z j. niem. J. Piechowski, Warszawa 1971.
• Schweitzer A., 1973, Das Problem der Ethik in der Höherentwicklung des menschlichen Denkens, w: Ausgewählte Werke in fünf Bänden, Berlin 1973, t. V, 143-159.
• Schweitzer A., 1973, Kultur und Ethik, w: Ausgewählte Werke in fünf Bänden, Berlin 1973, t. II, 95-420.
• Schweitzer A., 1973, Verfall und Wiederaufbau der Kultur, w: Ausgewählte Werke in fünf Bänden, Berlin 1973, t. II, 17-94.
• Schweitzer A., 1993, Wielcy myśliciele Indii, tłum. z j. franc. К. i Κ. Pruscy, Warszawa 1993.
• Schweitzer A., 1998, Strassburger Vorlesungen, Werke aus dem Nachlaß, München 1998.
• Schweitzer A., 1999, Die Weltanschauung der Ehrfurcht vor dem Leben. Kulturphilosphie III - Erster und zweiter Teil, Werke aus dem Nachlaß, München 1999.
• Schweitzer A., 2000, Die Weltanschauung der Ehrfurcht vor dem Leben. Kulturphilosphie III - Dritter und vierter Teil, Werke aus dem Nachlaß, München 2000.
• Schweitzer A., 2001, Kultur und Ethik in den Weltreligionen, Werke aus dem Nachlaß, München 2001.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2004.2.1.20

Biblioteka Nauki

1817838